حال فرض میکنیم که مدیریت یک شبکه در اختیار ما قرار داده شده است. ابتدا  باید برای ارتباط صحیح مابین کامپیوترهای شبکه و همچنین در صورت نیاز  ارتباط این شبکه با شبکه های دیگر آدرسهای مورد نیاز را در اختیار این  کامپیوتر ها قرار دهیم.
تصمیم گرفتیم این کار را با سرویس DHCP انجام دهیم.ابتدا باید طراحی آدرسها را انجام دهیم.
فرض بر این است که شبکه ما دارای 100 کامپیوتر سرویس گیرنده و 3 کامپیوتر  سرویس دهنده میباشد. یکی از این کامپیوترها قرار است نقش DHCP Server  را  در شبکه ایفا کند.
تصمیم بر این شد که از رنج IP ، 192.168.10.X  برای این شبکه استفاده کنیم.  همچنین این شبکه توسط ADSL 512Kb با آدرس IP ، 217.218.220.30 به شبکه  اینترنت متصل است. (برای آشنایی با آدرسهای IP از کتاب Network+ استفاده  کنید)
حال وارد کامپیوتری که قرار است به عنوان DHCP Server   باشد وارد میشویم.این کامیوتر دارای سیستم عامل Windows 2003 Server است.
ابتدا باید سرویس DHCP  را در سرور فعال کنیم. برای اینکار وارد Add or  remove programs شده و از سمت راست گزینه Add/Remove Windows Components را  کلیک می کنیم و از پنجره باز شده گزینه Network Services و سپس گزینه  Dynamic Host Configuration Protocol (DHCP) را تیک زده و Ok میکنیم و با  زدن Next منتظر نصب شدن این سرویس می شویم.
بعد از نصب سرویس کنسول این سرور در قسمت Administrative Tools فعال شده و برای ادامه روی این گزینه کلیک میکنیم.
به صورت پیش فرض هیچ Scope یا همان محدوده IP وجود ندارد.برای تعریف Scope  جدید روی نام سرور راست کلیک کرده و از منوی باز شده گزینه New Scope را  کلیک می کنیم.
با این کار وارد Wizard تعریف Scope جدید می شویم.
در مرحله اول Next را کلیک می کنیم در در مرحله دوم در قسمت Name برای  Scope خود یک نام در نظر میگیریم(در این مثال از نام Test استفاده می  کنیم). بعد از زدن دکمه Next وارد مرحله بعدی که همان تعریف محدوده IP یا  همان IP Address Range است میشویم. در این قسمت آدرس شروع و پایان محدوده  آدرسی را که می خواهیم تعریف کنیم را وارد میکنیم. شبکه ما متشکل از 100  سرویس گیرنده و 3 سرویس دهنده است پس ما نیاز به 103 آدرس IP داریم. پس  شروع محدوده را از آدرس 192.168.10.1  در نظر میگیریم و پایان محدوده را  192.168.10.103 تعریف میکنیم.
قسمت پایین محدوده آدرس به Subnet Mask تعلق دارد.این گزینه برای تعریف  Subnet یا تقسیم یه شبکه به منظور افزایش یا کاهش تعداد NetID و HostID در  یک کلاس  خاص انجام میگیرد.
در مرحله بعد امکان Exclude کردن برخی از آدرسها وجود دارد. بدین معنی که  بطور مثال تعریف آدرسهای سرورها بصورت دستی با Manual میباشد. به عبارت  دیگر برای تعریف آدرسهای سرورها از DHCP استفاده نمیکنیم و این آدرسها را  به صورت دستی به این کامپیوترها میدهیم.
آدرسهای 192.168.10.1 تا 192.168.10.3 را Exclude میکنیم.
در مرحله بعد Lease Duration  یا زمان گرفتن آدرس از یک کامپیوتر را تعریف  میکنیم. برای مثال اگر این گزینه روی 8 روز تعریف شود در این مدت زمان به  طور دائم درخواست به طرف ماشینی که دارای آدرس از طرف DHCP است ارسال  میشود. اگر در این زمان به هر دلیل ماشین پاسخی برای تمدید آدرس به سمت  سرور ارسال ننماید پس از این مدت زمان آدرس از این ماشین گرفته شده و در  اختیار دیگر ماشینهایی که نیاز به آدرس دارند قرار میگیرد.
مرحله بعد Configure DHCP Options میباشد که برای تعریف آدرسهای مورد نیاز  Client بجز آدرس IP همانند آدرس Gateway یا همان دروازه خروجی مثلا برای  ارتباط با دیگر شبکه ها، تعریف DNS Server و Wins Server نیاز است تعریف می  شود. اگر مایل به تعریف این آدرسها هستید گزینه Yes, I want to configure  this option now و در صورد عدم نیاز و تعریف این گزینه ها در آینده هستید  گزینه No, I will configure this option later (که ما در این مثال این  گزینه را انتخاب می کنیم) را بزنید.در نهایت با زدن دکمه Finish عمل تعریف  Scope  پایان می یابد.
پس از طی این مراحل Scope ما در قسمت سمت چپ به صورت زیر دیده می شود. (شکل 1)
 
برای فعال کردن این Scope کافی است روی سرور کلیک راست کرده وار منوی باز شده گزینه Authorize را انتخاب کنیم.
حال سرور DHCP جهت دادن آدرسهای مشخص شده آماده است و اگر این سرور به شبکه  متصل باشد Client ها با ارسال درخواست ار این سرور آدرس می گیرند.
برای دیدن آدرس های اختصاص یافته به سرویس گیرنده ها از گزینه Address  Leases از زیرمجموعه Scope استفاده میکنیم. در این قسمت آدرس داده شده  اختصاص یافته با نام کامپیوتر مشخص است.
در قسمت Address Pool محدوده آدرس تعریف شده مشخص است.
شما می توانید در قسمت Reservation یک آدرس خاص را برای یک Client خاص  Reserve کنید بدین صورت که آدرس به هیچ Client دیگری به جز Client تعریف  شده حتی بعد از پایان یافتن زمان lease Duration اختصاص داده نمی شود. این  عمل را بیشتر برای آدرس سرورها انجام می دهند تا آدرس سرورها در شبکه تغییر  نکند.
برای Reserve کردن ابتدا شما باید روی آیتم Reservation کلیک راست کرده و  گزینه New Reservation را انتخاب کنید. در قسمت Reservation Name برای  Reserve خود یک نام تعریف کنید و آدرس IP مورد نظر را در قسمت IP Address  وارد کنید.سپس شما باید MAC Address کامپیوتر Client را در قسمت MAC  Address وارد کنید. برای بدست آوردن MAC Address شما میتوانید از دستور IP  Config/all در قسمت Run استفاده کنید.با زدن دکمه Add این آدرس برای شما  Reserve خواهد شد.
در نهایت Scope Options هم همان محلی است که شما می توانید IP Address  های  دیگری را که نیاز است به Client ها داده شود (آدرس Router، DNS،... ) را  که در بالا نیز توضیح داده شد تعریف کنید.
DHCP Server شما آماده است.
برای ارتباط Client ها با اینترنت از یک NAT استفاده می شود که در قسمت بعد در مورد آن صحبت می کنیم.
با تشکر   -   
مهدی خدائی فرد
  Me_khodaei@hotmail.com