آموزش لینوکس Linux

[novintak2]

جلسه اول آموزش لینوکس Linux

ساعت ۱۱:40 ‎ب.ظ روز 20فروردین 1392

به نام خدا

تاریخچه لینوکس:

در سال 1991، لینوس بندیکت توروالدز (Linus Benedict Torvalds) دانشجوی سال دوم علوم کامپیوتر دانشگاه هلسینکی فنلاند و یک هکر خود آموخته ابداع شد.

امروزه لینوکس بیش از یک دهه توسعه را پشت سر گذاشته است و یکی از سریع التوسعه ترین سیستم های عامل به شما میرود. از چند کاربر انگشت شمار در سالهای 1991 و 1992، امروزه میلیونها کاربر از لینوکس استفاده میکنند.

در حال حاضر تعداد توسعه دهندگانی که برای افزایش قابلیتهای لینوکس تلاش میکنند، روز به روز افزایش می یابد.

امروزه تعداد زیادی از شرکتها و موسسات حرفه ای تجاری، پشتیبانی از محصولات مبتنی بر لینوکس را بر عهده گرفته اند. اکنون دیگر استفاده از لینوکس در محیطها اداری، پذیرفتن ریسک نیست. از نظر قابلیت اطمینان و پایداری و همچنین حفاظت در برابر انواع ویروسها چیزی بهتر از لینوکس وجود ندارد.

با تلاش شرکتهای بزرگی مانند ردهت استفاده از لینوکس در محیطهای تجاری توسعه فراوان یافته و اکنون تعداد زیادی از شرکتهای کوچک و بزرگ در حال استفاده از سرویس دهنده ها و ایستگاههای کاری مبتنی بر لینوکس هستند.

خصوصیات لینوکس :

1.قابلیت چند کاربری
2.قابلیت اجرای دو یا چند برنامه همزمان
3.قابلیت حمل
4.ایمنی
5.ارتباط و مکاتبه
6.مستقل از ماشین

شرکتهای زیادی هستند که لینوکس را توزیع می کنند و باید توجه داشت که همه نسخه های لینوکس مانند یکدیگر نیستند , در بعضی از موارد تفاوت های عمده ای هم با هم دارند در واقع فقط نیازهای مختلف به انواع نرم افزارها و یا تجربه شخصی افراد است که باعث میشود از یکی از نسخه های لینوکس استفاده کنند .

تعدادی از نسخه های معروف توزیع شده لینوکس به قرار زیر می باشد:

• RedHat
• Fedora
  
• Suse
  
• Debain
  
• Knoppix
  
• Mandrake

( RHCE ( Red Hat Certified Enginee

بدون شک دو مدرک معتبر لینوکس RHCE و +Linux می باشد سعی را بر این داشته ام با توجه به سیلابسهای این دو دوره پیش بروم و کمکی هر چند ناچیز به دوستانی باشد که قصد پشت سر گذاشتن این دوره ها را دارند.

[novintak2]

جلسه دوم آموزش لینوکس Linux

ساعت ۱۱:40 ‎ب.ظ روز 20فروردین 1392

به نام خدا

در این جلسه از آموزش به سراغ نصب لینوکس می رویم و برای شما توضیح خواهیم داد.

نصب RedHat

انتخاب یک متد نصب
RedHat از نظر روشهای نصب , سیستم عامل کاملا انعطاف پذیری می باشد.و چندین نوع نصب موجود می باشد
نصب از طریق CD
نصب از طریق دیسکت
نصب از طریق HTTP - عمل نصب از طریق آدرس صفحه وب ://http انجام می گیرد

NFS- عمل نصب از طریق هر دایرکتوری اشتراکی بر روی سایر کامپیوترهای موجود بر روی شبکه انجام می گیرد


بوت شدن Linux
بعد از تنظیمات سیستم برای بوت شدن از طریق CD و قرار دادن CD و بوت شدن سیستم صفحه بوت لینوکس ظاهر میشود. با توجه به اینکه میخواهیم از طریق CD و بصورت گرافیکی لینوکس را نصب کنیم دکمه Enter را فشار میدهیم . ّFTP- عمل نصب از طریق://ftp انجام می گیرد

خوش آمدگویی Red Hat
صفحه خوشامدگویی RED HAT ظاهر میشود و Next را جهت رفتن به مرحله بعد فشار میدهیم .

انتخاب زبان
در این قسمت صفحه نمایش زبانها موجود در RED HAT ظاهر میشود و بعد از انتخاب English به قسمت بعد می رویم.

پیکربندی کیبورد
بهترین جور شدن کیبورد با سیستم شما با سیستم میباشد که معمولا انتخاب پیشفرض بهترین گزینه می باشد سپس next را فشار میدهیم.

پیکربندی موس
پیکربندی موس انتخاب بعدی می باشد و مجددا بهترین جور شدن با سیستم شما را انتخاب کنید و next را بزنید.

نوع نصب Linux
انتخاب نوع استاندارد نصب

پنج نوع نصب:

نصب بصورت personal Desktop
در این روش فقط بسته های اولیه و مهم نصب میشود.
حداقل فضا جهت نصب 2GB می باشد.

نصب بصورت Workstation
در این روش بسته های بیشتری نسبت به حالت Desktop نصب می شود.
حداقل فضا جهت نصب 2GB می باشد.

نصب بصورت Server
در این روش سیستم تبدیل به یک سرور لینوکس می شود.
حداقل فضا جهت نصب 4.7GB می باشد.

نصب بصورت Costum
در این روش تقسیم بندی هاردیسک ,بسته های نرم افزاری و بقیه تنظیمات بوسیله کاربر صورت می گیرد.
حداقل فضا 800MB و حداکثر 4.7GB می باشد.

نصب بصورت UPdate
در این روش سیستم لینوکس که از قبلا نصب شده است Update می شود.

برای این نصب حالت Personal Desktop را انتخاب میکنیم و next را میزنیم

پارتیشن بندی سیستم شما
در این قسمت باید یکی از گزینه های زیر را انتخاب کنیم:
Automatically partition
Manually Partitioning with Disk Druid

گزینه maually را انتخاب میکنیم.

درست کردن پارتیشن
در این قسمت با توجه به فضای خالی هاردمان باید سه پارتیشن درست کنیم
اولین پارتیشن روت می باشد / که مقدار فضای اختصاص یافته جهت نصب لینوکس به آن تعلق میگیرد
دومین پارتیشن بوت /boot که به منظور بوت شدن سیستم عامل می باشد را باید درست کنیم
سومین پارتیشن swap است که برای حافظه مجازی استفاده میشود لینوکس از فضای swap هنگامی که فرآیند های فعال حافظه RAM سیستمان پر شده است استفاده میکند طریقه درست کردن این سه پارتیشن به قرار زیر می باشد
بوسیله موس بر روی گزینه free space کلیک کرده و سپس new را که در سمت چپ قرار دارد را میزنیم و سپس از پنجره جدید باز شده در قسمت mount point علامت / را به منظور ساختن root انتخاب میکنیم و در قسمت size 5000 را انتخاب میکنیم و ok را فشار میدهیم
مجددا در قسمت free space کلیک میکنیم و new را انتخاب و سپس از mount point , /boot انتخاب میکنیم و size 100 را انتخاب میکنیم
برای swap بعد از فشار دادن قسمت new از file system types , swap را انتخاب میکنیم و مقداردهی swap بدین صورت می باشد که باید مقدار RAM سیستم در دو ضرب شود مثلا اگر RAM سیستم 512 بود مقدار Swap را باید 1024 انتخاب کنیم و بعد از وارد کردن مقدار ok و next را فشار میدهیم .

گزینه Boot Loader
تمامی پارتیشنهای bootable و گزینه های boot loader پیشفرض نمایش داده خواهد شد.بصورت پیشفرض از GRUB Loader استفاده می نماید و بصورت پیشفرض RED HAT را به عنوان سیستم عامل راه انداز پیشفرض انتخاب میکند .در قسمتهای بعد درباره این گزینه توضیح خواهم داد در این قسمت گزینه Use a boot loader password را فعال کرده و یک پسورد برای آن قرار میدهیم و next را کلیک میکنیم.

پیکربندی Network
در این قسمت میتوانید احتیاجات سیستم از قبیل IP Address و Gateway و دیگر تنظیمات را انجام دهید و یا میتوانیم گزینه automatically via DHCP را انتخاب کنیم که سیستم از طریق این پروتکل بصورت خودکار IP و دیگر ملزومات شبکه را قرار دهد.توجه داشته باشید این بخش فقط برای یک شبکه محلی LAN بکار میرود و اگر شما از شبکه بندی Dial UP استفاده مینماید این بخش را رد کنید.

پیکربندی FireWall
اگر سیستم شما به اینترتت متصل میشود گزینه high را انتخاب کنید واگر قبل از سیستم شما یک Firewall سخت افزاری یا روتر وجود دارد medium میتواند یک انتخاب خوب باشد.

انتخاب زبان
در این قسمت گزینهای زبان اضافی موجود می باشد که در صورت تمایل میتوانید انتخاب کنید و یا بصورت پیشفرض English را انتخاب کنید.

درست کردن پسورد برای root
بعد از انتخاب زمان به این قسمت مهم از پروسه نصب وارد میشویم.یک پسورد مطمئین برای root انتخاب میکنیم و ادامه میدهیم.

درست کردن user
بعد از قبول شدت پسوردroot بوسیله گزینه add میتوانیم بک حساب کاربری جدید اضافه کنیم البته بعد از اتمام نصب نیز به راحتی امیتوانیم این عمل را انجام دهیم.

پیکربندی بسته های پیشفرض
در این قسمت میتوانیم گزینه پیکربندی package بصورت پیشفرض را قبول میکنیم و یا خودمان برنامه های مورد استفاده و علاقه مان را انتخاب میکنیم.

و در ادامه مراحل بعد را ادامه میدهیم و سیستم عامل لینوکس نصب میشود.

موفق باشید.

[novintak2]

جلسه سوم آموزش لینوکس Linux

به نام خدا

در ادامه مباحث آموزش لینوکس به معماری لینوکس پرداخته و در جلسات بعدی به دستورات و Command های آن مراجعه می کنیم.

KERNEL
هسته اصلی سیستم عامل لینوکس kernel می باشد.kernel قسمتی از سیستم که حافظه ,فایل ها و وسایل جانبی را مدیریت میکند ,زمان و تاریخ را حفظ میکند برنامه های کاربردی را آغاز میکند و منابع سیستمی را تخصیص می دهد.
Kernel مستقیما با سخت افزار در ارتباط است.


SHELL

shell نقش رابط بین کاربر و kernel را بر عهده دارد.
shell یک برنامه مفید می باشد که دستورات و فرمانها را از کاربر دریافت میکند و بعد از ترجمه آن را جهت اجرا به kenrel تحویل میدهد.

LINUX UTILITES
لینوکس utilites یا فرمانها یک مجموعه در حدود 200 برنامه که فرآیند لازم را برعهده دارند.این برنامها از طریق shell درخواست میشوند


APPLICATION SOFTWARE
ّبرنامه هایی نظیر نرم افزار حسابداری و سیستمهای مدیریتی و data base می باشند.

سیستم عامل لینوکس از دو محیط گرافیکی GUI-Graphical User Interface و محیط متنیCLI-Command Line Interface تشکیل شده است
برای رفتن به محیط CUI با فشار دادن دکمه های Ctrl+Alt+F1 و یا Ctrl+Alt+F2...F6 میتوانیم به آن دستیابی پیدا کنیم و با فشار دادن Ctrl+Alt+F7 میتوانیم به محیط گرافیکی وارد شویم

در ویندوز administrator توانایی انجام هر گونه تنظیمی مثل اضافه کردن, حذف کاربر , دادن permission به یک فلدر و یا فایل خاص و ... دارد در سیستم لینوکس administartor را root می نامیم.بدین مفهوم که root قادر به انجام اختیارات گفته شده می باشد.

برای تشخیص اینکه کاربر در سیستم login کرده یا root میتوانیم از اعلائم زیر این مطلب را متوجه شویم # نشاندهنده root و یا در اصطلاح super user می باشد.

$ نشاندهنده کاربر معمولی و یا همان normal user می باشد.

پس از وارد کردن root به عنوان اسم login و پسورد , خط زیر نمایان میشود:

[root@localhost ~]

root نشاندهنده اسم user می باشد.
localhost نام کامپیوتر می باشد.
~ دایرکتوری که در آن هستیم می باشد.

در جلسات بعدی به دستورات می پردازیم.

[novintak2]

جلسه چهارم آموزش لینوکس Linux

ساعت ۱۱:40 ‎ب.ظ روز 20فروردین 1392

به نام خدا

در این جلسه از آموزش به چند فرمان ساده در لینوکس میپردازیم.

از فرمانهای زیر برای خروج از حساب کاربری استفاده میشود :

#logout
#exit

---

از فرمانهای زیر برای راه اندازی مجدد سیستم استفاده میشود:

#reboot
#init 6

---

از فرمان زیر برای خاموش کردن سیستم استفاده میشود:

#shutdown
#init 0

---

نمایش تاریخ:

#date

---

Calander نمایش تقویم:

#cal

بوسیله فرمان زیر سه ماه قبل , جاری , و بعد را مشاهده میکنیم:

#cal -3

بوسیله فرمان زیر 12 را مشاهده میکنیم:

#cal -y

12 ماه سال مورد نظر را میتوانیم مشاهده کنید:

#cal 2005

---

یکی از خصوصیات جالب لینوکس استفاده ازفرمان کمک می باشد.بوسیله فرمانهای زیر میتوانیم درباره فرمان مورد نظرمان اطلاعات کاملی کسب کنیم:

#man date
#info date
#date --help
#whatis cal

man به معنی manual میباشد و info به معنی information

---

از فرمان cd که به معنی change directory میباشد برای رفتن به یک دایرکتوری مورد نظر میتوانیم استفاده کنیم:

#cd /bin
[root@localhost /bin]#

---

از فرمان ls که به معنی lists میباشد محتویات بک دایرکتوری یا فولدر استفاده میکنیم

#ls

---

مشاهده محتویات یک دایرکتوری با جزئیات کامل آن مثل زمان ساخت permission... را با فرمان زیر تشخیص میدهیم:

#ls -l

ll که به معنی long list میباشد همان کار فرمان ls -l را انجام میدهد:

#ll

از فرمان زیر برای دیدن فایلهای مخفی استفاده میشود:

#ls -a

---

با فرمانهای زیر میتوانیم صفحه نمایش را پاک کنیم:

#clear و یا ctrl+l

---

از فرمان history برای نمایش فرمانهای اجرا شده استفاده میتوان استفاده کرد:

#history

از این فرمان به منظور پاک کردن فرمانهای اجرا شده قبل استفاده میشود:

#history -c

برای نمایش فرمانهای اجرا شده استفاده میشود اما نمیتوانیم از دکمه های اشاره برای بالا و پایین کردن فرمانها استفاده کرد:

#history |more

همان کار فرمان بالا را انجام میدهد با این توافت که از دکمه های اشاره میتوانیم استفاده کنیم:

#history |less

[novintak2]

جلسه پنجم آموزش لینوکس Linux

ساعت ۱۱:40 ‎ب.ظ روز 20فروردین 1392

به نام خدا

شاخه های سیستم فایل لینوکس

سیستم فایل لینوکس ساختاری است که تمامی اطلاعات موجود بر روی کامپیوتر آنجا ذخیره میشود.
فایلها در داخل سلسله مراتبی از دایرکتوریها سازماندهی میشوند.هر دایرکتوری میتواند شامل فایلها بعلاوه سایر دایرکتوریها باشد.

اگر فایلها و دایرکتوریهای موجود در لینوکس را ترسیم کنید به یک درخت مع*** بنظر میرسد.در بالای دایرکتوری root قرار دارد که بوسیله / نشان داده میشود و در زیر این دایرکتوری , دایرکتوریها ی عادی موجود در سیستم لینوکس قرار دارند.

هر یک از این دایرکتوریها بعلاوه دایرکتوریهای اضافه شده به root میتوانند شامل زیر دایرکتوریها باشند.
حال به توصیف و عملکرد این دایرکتوریها میپردازیم .

bin
binary شامل دستورات سیستم عامل که توسط تمامی کاربران و root قابل اجرا است میباشد.

boot

فایلهای راه انداز لینوکس را شامل میشود.

dev
device شامل اطلاعات سخت افزاری و نرم افزاری میباشد.

etc
شامل فایلهای پیکربندی می باشد.

home
شامل دایرکتوریهای تخصیص داده شده به هر کاربر با یک حساب login میباشد.

lib
library محل قرارگیری فایلهای کتابخانه ای برنامه ها میباشد.

mnt
mount حاوی اطلاعات cdrom , flopy میباشد.

proc
اطلاعات مربوط به CPU را در بر دارد.

root
دایرکتوری خانگی کاربر ریشه و یا همان root را نشان میدهد.

sbin
شامل دستوراتی که توسط root قابل اجراست میباشد.

tmp
temporary شامل فایلهای موقتی بکاررفته بوسیله برنامه ها میباشد.

usr
اطلاعات دایرکتوری share را دربردارد.

var
varies فایلهای log و printer در این شاخه قرار دارد.

[novintak2]

جلسه ششم آموزش لینوکس Linux

ساعت 11:10 ب.ظ روز 21فروردین 1392

به نام خدا

در ادامه به برخی دیگر از دستورات در لینوکس و نکاتی در رابطه با محیط Command لینوکس می پردازیم.

توجه داشته باشید که میتوانیم بصورت همزمان چند فرمان جداگانه را در یک خط بوسیله ; اجرا کنیم بطور مثال ابتدا فرمان calander و سپس date اجرا میشود

#cal;date

از فرمان زیر برای نمایش اسم login استفاده میشود

#logname

بوسیله فرمان زیر نام کاربران وارد شده در سیستم نشان داده میشود

#who
#who am i

بوسیله فرمان زیر میتوانیم تشخیص دهیم کاربر در کدام ترمینال در حال فعالیت میباشد

#tty

از فرمان mkdir-making directory برای ساختن دایرکتوری استفاده میشود

#mkdir subnet

از فرمان rmdir-removing directory برای پاک کردن دایرکتوری استفاده میکنیم

#rmdir subnet

از فرمان cp به منظور کپی کردن یک فایل فولدر و یا دایرکتوری استفاده میشود

#cp source distanation

از فرمان mv به منظور move کردن یک فایل فولدر و یا دایرکتوری استفاده میشود
توجه داشته باشید از فرمان mv همچنین میتوانیم به منظور تغییر نام rename فایل فولدر و یا دایرکتوری استفاده میشود

#mv source distanation

فرمان زیر به منظور پاک کردن delete کردن یک فایل استفاده میشود
پارامتر rf به معنی recursive force میباشد که در صورت استفاده از این پارامتر سئوالی به منظور تائید مجدد جهت اطمینان از پاک کردن فایل نمیشود

#rm -rf subnet

نکاتی در رابطه با محیط Command لینوکس :

* بوسیله فشار دادن ctrl+a در خط فرمان مکان نما به ابتدای خط انتقال پیدا میکند.

* بوسیله فشار دادن ctrl+e در خط فرمان مکان نما به انتهای خط انتقال پیدا میکند.

* بوسیله فشار دادن ctrl+u از ابتدای خط فرمان تا آن مکان را پاک میکنیم.

* با فشار دادن ctrl+k از مکان نما تا انتهای خط فرمان را پاک میکنیم.

* با فشار ctrl+arrow از چپ به راست یک حرف انتقال می یابد.

[novintak2]

جلسه هفتم آموزش لینوکس Linux

ساعت 11:10 ب.ظ روز 21فروردین 1392

به نام خدا

vi-visual Editor :

در لینوکس از ویرایشگر متنی visual Editor به منظور ویرایش استفاده میشود.توجه داشته باشید در زمانی که از این ویرایشگر به منظور تغییر در فایلهای پیکربندی که خارج از دایرکتوریhome ما قرار دارند باید بصورت کاربر ریشه root وارد سیستم شویم.
در صورتی که بخواهیم یک فایل متنی text به نام subnet درست کنیم ابتدا باید فرمان vi و سپس نام subnet را وارد کنیم.

$vi subnet

سپس با فشار دادن دکمه i و یا دکمه insert میتوانیم متن دلخواه را وارد کنیم.
بطور مثال متن you're welcome را وارد میکنیم سپس بعد از پایان متن دمکه Esc را فشار میدهیم و به منظور ذخیره و خروج از فایل مورد نظر فرمان :wq را تایپ میکنیم
از فرمانهای زیر در ویریشگر vi میتوانیم استفاده کنیم.
w: به منظور ذخیره
wq: به منظور ذخیره و خروج
q: ذخیره نمیشود
!q:به منظور نمایش خطوط همراه با شماره


در صورتی که در محیط گرافیکی میباشیم میتوانیم با استفاده از فرمان gedit از این ویرایشگر بصورت گرافیکی استفاده کنیم.

filter commands :

Head
فرمان head ابتدای یک فایل را نمایش می دهد .
بطور مثال فرمان زیر 3 خط اول فایل subnet را نمایش میدهد.

#head -n 3 subnet

در صورتی که از عددی استفاده نکنیم بصورت پیشفرض 10 سطر اول نمایش داده خواهد شد.

Tail
نقطه مقابل head فرمان tail میباشد.با فرمان tail انتهای یک فایل نمایش داده خواهد شد
بطور مثال با فرمان زیر میتوانیم 5 خط انتهایی فایل subnet را مشاهده کنیم

#tail -n 5 subnet

در صورتی که از عددی استفاده نشود بصورت پیشفرض 10 خط انتهایی نمایش داده خواهد شد.

Sort
با فرمان sort فایلمان را به ترتیب حروف الفبا و یا شماره مشاهده میکنیم.
برای مرتب کردن بر اساس شماره از n- که به معنی numrical میباشد استفاده میکنیم.

#sort -n subnet

به منظور مرتب کردن بر اساس الفبا از f- استفاده میکنیم

#sort -f subnet

بوسیله r- که به معنی revers میباشد اعداد به ترتیب نزولی از کم به زیاد مرتب خواهند شد

#sort r- subnet

Grep
با فرمان grep میتوانیم محتویات فایل موردنظر را جستجوکنیم, حروف و یا کلمات مورد نظر را استخراج کنیم.

#grep hello subnet

همچنین بوسیله n- میتوانیم شماره مورد نظر را استخراج کنیم.

#grep n- 222 subnet

استفاده از grep هیچ تغییری در محتوای فایل داده نمیشود, تنها خطی که شامل جستجوی ما است را نمایش میدهد

Cat
به منظور مشاهده محتویات یک فایل بدون اجرا کردن یک ویرایشگر متنی از فرمان cat که به معنی concatenates میباشد استفاده میکنیم.

#cat subnet

در صورتی که بخواهیم خطهای خروجی را همراه با شماره مشاهده کنیم میتوانیم از n- که به معنی numbers میباشد استفاده کنیم.

#cat -n subnet

با استفاده از فرمان cat میتوانیم خروجی چندین فایل را با اجرای تنها یک فرمان مشاهده کنیم.

#cat file1 file2 ...

WC

با فرمان wc میتوانیم line,word,character فایل را شمارش کنیم.

#wc subnet

همچنیم میتوانیم بصورت مجزا line,word,character را شمارش کنیم.

#wc -l subnet
#wc -w subnet
#wc -c subnet

بوسیله فرمان touch میتوانیم یک فایل خالی بسازیم.

#touch subnetwork

[novintak2]

جلسه هشتم آموزش لینوکس Linux

ساعت 11:10 ب.ظ روز 21فروردین 1392

به نام خدا

File Permission :

permission و یا همان مجوز در محیط های شبکه ای یا چند کاربره به وضعیتی گفته میشود که کاربر میتواند از طریق account خاص خود به یک منبع خاص دستیابی داشته باشد.این مجوزها توسط مدیرسیستم یا صاحب فایل اعطا میشود.

سه سطح دسترسی در لینوکس در لینوکس است:

r --> read
w --> write
x --> execute

سطح دسترسی read تنها اجازه خواندن ر ا میدهد.
سطح دسترسی write اجازه نوشتن و تغییر در فایل را میدهد.
سطج دسترسی execute اجازه اجرای یک فایل را میدهد.

هر کدام از سطوح دسترسی را نیز میتوان با عدد دسته بندی کرد:

r --> 4
w --> 2
x --> 1

بطور مثال اگر فرمان ll را برای فایل subnet اجرا کنیم خروجی زیر را مشاهده میکنید:

سه کلاس برای کاربران عبارتند از owner,group,other که برای هر کدام میتوانیم هر کدام از read,write ,execute را تنظیم کنیم.بطور مثال اگر بخواهیم permission را به مثال بالا فرض کنیم664 محاسبه میشود.

-rw متساوی 6 و --r برابر 4 محاسبه میشود.

اگر بخواهیم permission را تغببردهیم باید از فرمان chmod استفاده کنیم.
بطور مثال میخواهیم permission را برای فایل بالا بطور کامل به هر سه گروه دهیم:

#chmod 777 subnet

فرمان chmod به معنی change mode میباش.

مثالی دیگر :

اگر بخواهیم permission یک فایل با نام pooya برای owner به read,write,execute و برای group به read و برای other بدون هیچ گونه سطج دسترسی تعیین کنیم به قرار زیر عمل میکنیم :

#chmod 740 pouya

نکته دیگر اینکه امکان دارد با اجرای فرمان ll به حرف d در ابتدای یک فایل برخورد کنید.

بطور مثال:

dwrxrw-r--

d به معنی دایرکتوری میباشد.

RPM یا RedHat Packager Manager :

زمانی که لینوکس را نصب میکنیم , میتوانیم هر بسته ای را که میخواهیم برای نصب انتخاب کنیم اما واضح هست که در آینده بخواهیم بسته ای را از روی cd , نصب کنیم و یا پس از download از اینترنت بخواهیم آن بسته را نصب کنیم.

این بسته ها معمولا با فرمت RPM که به معنی RedHat Package Manager نامیده میشود موجود هستند.

اگر بخواهیم تشخیص دهیم آیا بسته ای نصب شده یا خیر از آرگومان q- که به معنی query میباشد استفاده میکنیم
بطور مثال میخواهیم بدانیم آیا بسته های dhcp نصب شده یا خیر از فرمان زیر استفاده میکنم :

#rpm -q dhcp*

همچنین از فرمان زیر به منظور پرس و جو های طولانی استفاده میشود:

#rpm -q |more

اگر بخواهیم بسته ای را نصب کنیم از ivh استفاده میکنیم:

#rpm -ivh <package name>.rpm

اگر بخواهیم بسته ای را پاک یا unistal کنیم از e- که به معنی erase میباشد استفاده میکنیم:

#rpm -e <package name>.rpm

اگر بخواهیم بسته قدیمی را از سیستم برداریم و بسته جدید را نصب کنیم از u- که به معنی update میباشد استفاده میکنیم:

#rpm -u <package name>

موفق باشید.

[novintak2]

جلسه نهم آموزش لینوکس Linux

ساعت 11:10 ب.ظ روز 21فروردین 1392

به نام خدا

Partition and file systems :

هارد دیسک به پارتیشن تقسیم میشودو پارتیشنها با سیستم فایلها فرمت میشوند برای ذخیره اطلاعات توسط کاربران
سیستم فایل پیشفرض برای لینوکس ext3-ٍthird estended linux file system میباشد.دیگر سیستم فایلها عمومی ext2 و msdos که برای فلاپیها مورد استفاده قرار میگیرند هستند.همچنین iso 9660 برای cd ها مورد استفاده قرار میگیرد.

Inodes

یک جدول inod-index node محتوای یک لیست از فایلها درسیستم عامل ext3 یا ext2 میباشد
یک inode ورودی در جدول است که در برگیرنده اطلاعاتی درباره یک فایل از قبیل نوع فایل, permission فایل , UID-USer ID, GID-Group ID,سایز فایل و زمان ساختن آن را نشان میدهد


از فرمان df به منظورمشاهده میزان فضای استفاده شده,میزان فضای استفاده نشده را در کیلوبایت را نشان میدهد

#df

همانطور که میدانید مشاهده فضا بصورت کیلوبات مشکل است بدین منظور از h- برای مشاهده خروجی بالا اما بصورت MG و یا GB مشاهده میکنیم

با فرمان du که به معنی data universal است برای دیدن مقدار فضای هر دایرکتوری بصورت کیلوبایت می باشد

#du /opt

همجنین با استفاده از s- میتوانیم مجموع فضای اشفال شده یک دایرکتوری را مشاهده کنیم

# du -s /etc

از فرمان زیر به منظور فرمت کردن floppy disks استفاده میکنیم

#mkfs -t ext2 /dev/fd0

Linux boot loaders-GRUB-LILO

برنامه بارگذاری خودراه انداز برنامه ای است که پس از روشن شدن کامپیوتر بطور خودکار اجرا میشود.این برنامه پس از انجام چند آزمایش سخت افزاری پایه,برنامه بارگذاری بزرگتری را راه اندازی و کنترل میکند.آن برنامه سپس سیستم عمل را به حافظه انتقال میدهد.بارگذاری خودراه انداز عموما در حافظه فقط خواندی ROM و یا همان BIOS کامپیوتر قرار دارد

در Red Hat Enterprise Linux دو boot loader وجود دارد

1.GRUB(GRand Unified Bootloader)
2.LILO(LInux LOader)

GRUB
زمانی که سیستمان را روشن میکنیم BIOS دنبال دایرکتوری boot/ و پیدا کردن منوی GRUB است.اگر سیستم عامل دیگری نصب کرده باشیم میتوانیم از منوی GRUB برای هر سیستم عاملی که در زمان عملیات نصب لینوکس شناخته شده است استفاده کنیم
فایل پیکربندی GRUB در etc/grub.conf قرار دارد.

LILO

lilo مدیربوت قدیمی تری نسبت به GRUB است که مسلما GRUB دارای قابلیت بیشتری است.فایل پیکربندی LILO در etc/lilo.conf قرار دارد.

بیاد داشته باشید که ابتدا باید سیستم عامل windows و سپس سیستم عامل لینوکس را نصب کنیم .در صورتی که سیستم عامل ویندوز را مجددا نصب کنیم boot loader با مشکل مواجه میشود و سیستم عامل لینوکس بوت نمیشود به همین دلیل باید طبق فرامین زیر GRUB را مجددا نصب کنیم.

راه اندازی مجدد GRUB
ابتدا cd لینوکس را قرار میدهیم و از طریق بوت از طریق cdrom , گزینه linux rescue را مینویسیم و مراحل ابتدایی مثل انتخاب زبان را انتخاب پشت سر میگذاریم تا به محیط command line وارد شویم.
سپس مراحل زیر را انجام میدهیم:

#chroot /mnt/sysimage
#fdisk -l #mount /dev/hda1
#mount /dev/hda2
#mount /dev/hda3
#grub-install /dev/hda1

سپس سیستم را مجددا راه اندازی میکنیم و گزینه boot loader را مشاهده میکنیم.

[novintak2]

جلسه دهم آموزش لینوکس Linux

ساعت 11:10 ب.ظ روز 21فروردین 1392

به نام خدا

Basic Configuration:

محتویات cd,dvd و یا flopy disk در دایرکتوری media موجود میاشد و برای دسترسی به آن میبایست آن را mount کنیم
بصور مثال برای دسترسی به cdrom می بایست مسیر زیر را دنبال کنیم

#mount /media/cdrom

در صورتی که بخواهیم cd را از داخل cdrom خارج کنیم به دلیل mount بودن این عمل میسر نمیباشد و ابتدا باید cd را un mount کنیم
بدین منظوراز فرمان زیر استفاده میکنیم

#umount /media/cdrom

برای خارج کردن cd rom از فرمان eject استفاده میکنیم

#eject

برای بستن cd rom از t- که به معنی terminal می باشد استفاده میکنیم

#eject -t

اگر بخواهیم یک package را که در cd linux موجود می باشد نصب و یا remove کنیم از فرمان زیر استفاده میکنیم

#system-config-packages

پس از ظاهر شدن پنجره فقط کافی است Package مورد نظر را در جهت نصب انتخاب و یا در جهت remove از حالت انتخاب خارج کنیم و مراحل را ادامه دهیم و در صورت لزوم cd که خواسته شده را قرار دهیم
این عمل همان کار add-remove برنامه ها رادر سیستم عامل windows انجام میدهد
توجه کنید از این فرمان در حالت GUI و یا همان محیط گرافیکی میتوانیم انجام دهیم و درترمینالهای CUI امکان پذیر نمی باشد

از فرمان زیر در جهت فعال و یا غیر فعال کرن دیوارآتشین firewall استفاده میکنیم

#system-config-securitylevel

از فرمان زیر برای دیدن IP address که به سیستم ما تعلق گرفته است استفاده میکنیم

#ifconfig

اگر بخواهیم ip address جدیدی به سیستم بدهیم از فرمان زیر استفاده میکنیم

#netconfig

نکته قابل توجه اینکه پس از قرار دادن ip جدید باید فرمان زیر را در جهت شروع مجدد سرویس شبکه اجرا کنیم

#service network restart

اگر بر روی سیستم ما دو کارت شبکه NIC-Network Interface Card موجود بود و تمایل داشتیم یکی از آنها را غیرفعال و یا فعال کنیم از فرمانهای زیر استفاده میکنیم
برای غیر فعال کردن از

#ifdown eth0

برای فعال کردن از

#ifup eth1

ساختن user

برای ساختن یک user از فرمان useradd استفاده میکنیم

#useradd pooya

با توجه به اینکه لینوکس یک سیستم عامل فوق العاده secure است برای user نیز باید یک پسورد داشته باشیم.از فرمان passwd همراه با نام user میتوانیم پسورد را تعیین کنیم

#passwd pooya

سپس دودفعه باید پسورد مورد نظر را وارد کنید.توجه کنید که با توجه به security بالا لینوکس پسورد حتی با ستاره هم نشان داده نمیشود

اگر بخواهیم یک اطلاعات اضافی مثل نام و نام خانوادگی و یا شماره تلفن به یک user اختصاص دهیم از c- میتوانیم استفاده کنیم

#useradd -c "pooya farizi" pooyaa

اگر بخواهیم تغییری در user که درست کرده ایم بدهیم از فرمان usermod که به معنی modify است استفاده کنیم

#usermod -c "pooya farizi web site's" pooya

پروفایل هر user جدیدی که درست میکنیم در دایرکتوری home/ ذخیره میشود.user ها ساخته شده همرا با اسم user,password,شماره UID-User ID ,GID-Group ID,home directoryو shell که زمانی که کاربر وارد میشود در گردش میفتد را میتوانیم در شاخه زیر مشاهده کنیم

#cat /etc/passwd

با فرمان زیر میتوانیم user مورد نظر را حذف کنیم

#userdel pooya

توجه کنید با اجرای فرمان بالا حساب کاربری کاربر حذف میشود اما اگر در دایرکتوری home/ برویم اسم کاربر را مشاهد میکنیم.به منظور حذف کامل حساب کاربر میتوانیم از فرمان زیر استفاده کنیم

#userdel -r pooyaa

با فرمان زیر میتوانیم یک گروه برای کاربران درست کنیم

#groupadd -r project

از فرمان زیر به منظور اضافه کردن کاربر به گروه استفاده میکنیم

#usermod -G project pooya

در مسیر زیر کاربرانی که عضو گروه ما هستند قابل دیدن میباشند

#cat /etc/group

با فرمان پایین میتوانیم یک کاربر را عضو دو گروه مختلف کنیم.برای این منظور یک گروه جدید میسازیم سپس کاربر را عضو هر دو گروه میکنیم

#groupadd -r proj
#usermod -G proj,project pooyaa

از فرمان زیر در جهت اینکه کاربر عضو کدام گروه است استفاده میشود

#groups pooya

برای عوض کردن مالک یک فایل در گروه از فرمان زیر استفاده میکنیم.توجه کنید اسم فایل 123 و اسم کاربر pooya و اسم گروه project در نظر گرفته شده است

#chown pooya.project 123

اگر بخواهیم یک کاربر عادی را مدیر یک گروه کنیم از فرمان زیر استفاده میکنیم

#gpasswd -A pooya project

حال کاربری که مدیر فایل شده قابلیت این را دارد که کاربر جدید به گروه اضافه و یا از گروه خارج کند

مدیر گروه جدید از فرمان زیر به منظور اضافه کردن کاربر به گروه استفاده میکند

#gpasswd -a ali project

مدیر گروه جدید از فرمان زیر به منظور حذف کردن کاربر از گروه استفاده میکند

#gpasswd -d ali project

شاد و پیروز باشید.