راه اندازی DHCP Server بر روی روتر ها و سوییچ های سیسکو

[rsjpay]

بر روی هر یک از تجهیزاتی که از پروتکل TCP/IP پشتیبانی می کنند به ۲طریق می توان IP Address تنظیم کرد.

• Static
• Dynamic

حتما تمامی خوانندگان با روش static آشنایی دارند. همان روش وارد کردن آدرس ها بصورت دستی. این روش را به دلایل زیادی نمیتوان همیشه به کار بست. به عنوان مثال وقتی شما یک شبکه خیلی بزرگ در حد ۵۰۰۰ عدد کامپیوتر دارید یا اگر همانند یک ISP مشترکین شما دائم عوض می شوند. ممکن است کاربران شما بخواهند بر روی موبایل ها یا tablet ها و یا هر دستگاهی که وارد کردن IP بر روی آنها دشوار است آدرس وارد کنند. و از طرف دیگر وقتی آدرس ها به صورت دستی وارد شود مدیر شبکه هیچ کنترلی بر روی آنها ندارد و ممکن است ۲ نفر یک آدرس مشترک را استفاده کنند.
به همین دلیل بود که در سال ۱۹۹۳ متخصصین امر با نوشتن RFC1531 اولین ورژن (DHCP (Dynamic Host Configuration Proptocol را استارت زدند و در سال ۱۹۹۷ توسط RFC2131 آن را تکمیل کردند.
DHCP پروتکلی است که وظیفه آدرس دهی به صورت اتوماتیک را به کاربران یا تجهیزات بر عهده دارد. که در این آموزش هدف ما پیاده سازی آن بر روی روتر ها و سوئیچ های سیسکو است. که به دلیل کاربردی بودن آموزش از شرح پروتکل آن صرفه نظر کرده و صرفا به راه اندازی آن می پردازیم.


به صورت پیش فرض DHCP Server بر روی روترهای سیسکو فعال است که در صورت غیر فعال بودن آن با استفاده از دستور زیر می توان آن را فعال کرد:

service dhcp

برای راه اندازی DHCP Server ابتدا می بایست یک pool ساخته و تنظیمات مربوطه را در آن بنویسیم:


ip dhcp pool PersianAdmins

سپس آن network را که میخواهیم DHCP از آن رنج IP به کاربران اختصاص دهد مشخص می کنیم:


network 192.168.33.0 255.255.255.0یا

network 192.168.33.0 /24
سپس آدرس دامین را برای DHCP Server مشخص می کنیم:

domain-name admins.ir

و با این دستور آدرس dns server را برای کلاینت ها مشخص می کنیم:

dns-server 8.8.8.8 192.9.9.3

اگر DHCP Server شما برای یک شبکه مایکروسافتی نصب می شود, ممکن است نیاز به ست کردن آدرس wins server برای کلاینت ها داشته باشید که با این دستور قابل اجراست:

netbios-name-server 192.168.33.10

که نوع wins server می تواند یکی از انواع broadcast, peer-to-peer, mixed یا hybrid باشد که با این دستور مشخص می شود:

netbios-node-type b-node

یکی از مهمترین امکانات DHCP Server ست کردن default gateway برای کلاینت است. که اینگونه می بایست آن را نوشت:

default-router 192.168.3.1

و در آخر ماکزیمم میزان زمان اختصاص IP به هر client را مشخص میکنیم که می تواند بر اساس روز, ساعت یا دقیقه باشد:

lease 7

هم اکنون Pool ما ساخته شده و باید آن را به یک اینترفیس معرفی کنیم تا کاربران آن اینترفیس خاص بتوانند از این DHCP Server استفاده کنند. برای این کار کافیست فقط روی هر اینترفیسی که میخواهیم از رنج آدرسهای که برای pool خود مشخص کردیم یک آدرس وارد کنیم:

config terminal
Interface Fastethernet 0/3
ip address 192.168.33.1 255.255.255.0

با انجام مراحل فوق نصب DHCP Server شما به پایان رسیده است. اما فرض کنید در شبکه یک پرینتر دارید که آدرس آن به صورت دستی وارد شده است. و نمی خواهید هیچ دستگاه دیگری آن آدرس را دریافت کند. پس باید آن آدرس را از لیست آدرس هایی که DHCP Server به کلاینت ها می دهد خارج کنید. که با exclude کردن آن قابل انجام استاین دستور در مد exec انجام می شود)

config terminal
ip dhcp excluded-address 192.168.3.23

یا

ip dhcp exluded-address 192.168.3.42 192.168.3.45

که در خط اول یک آدرس و در خط دوم چند آدرس را از لیست آدرس ها خارج کردیم.

در شرایطی دیگر تصور کنید یک دوربین تحت شبکه داریم که میبایست همیشه آدرس 192.168.3.20 را از DHCP erver بگیرد. در چنین مواقعی یک pool مجزا ساخته و با تنظیمات زیر آدرس فوق را برای دوربین خود رزرو میکنیم:

ip dhcp pool camera
host 192.168.3.20
hardware-address 0024.0106.392F
client-name IP-Camera

و در پایان مانند تمامی سرویس های Cisco IOS میتوانیم با دستورات زیر از DHCP Server خود گزارش گرفته و troubleshoot کنیم:

برای مشاهده وضعیت DHCP Server:

Router#sh ip dhcp server statistics
Memory usage 25777
Address pools 2
Database agents 0
Automatic bindings 1
Manual bindings 1
Expired bindings 0
Malformed messages 0
Secure arp entries 0

Message Received
BOOTREQUEST 0
DHCPDISCOVER 1
DHCPREQUEST 1
DHCPDECLINE 0
DHCPRELEASE 0
DHCPINFORM 1

Message Sent
BOOTREPLY 0
DHCPOFFER 1
DHCPACK 2
DHCPNAK 0

برای مشاهده تعداد DHCP Pool ها و وضعیت هر کدام:

Router#sh ip dhcp pool

Pool PersianAdmins :
Utilization mark (high/low) : 100 / 0
Subnet size (first/next) : 0 / 0
Total addresses : 254
Leased addresses : 1
Pending event : none
1 subnet is currently in the pool :
Current index IP address range Leased addresses
192.168.3.4 192.168.3.1 - 192.168.3.254 1

Pool camera :
Utilization mark (high/low) : 100 / 0
Subnet size (first/next) : 0 / 0
Total addresses : 1
Leased addresses : 1
Pending event : none
0 subnet is currently in the pool :
Current index IP address range Leased addresses
192.168.3.20 192.168.3.20 - 192.168.3.20 1

و برای مشاهده آدرس های اختصاص یافته:

Router#sh ip dhcp binding
Bindings from all pools not associated with VRF:
IP address Client-ID/ Lease expiration Type
Hardware address/
User name
192.168.3.3 0100.2401.0639.2f May 01 2011 05:06 AM Automatic
192.168.3.20 0012.2345.ffd4 Infinite Manual