وبگاه:وبگاه،تارگاه، تارنما، سایت (به اشتباه) یا وب‌سایت مجموعه‌ای از صفحات وب حاوی محتوای چند رسانه ای است که دارای یک دامنه اینترنتی یا زیردامنه اینترنتی مشترک‌اند و توسط حداقل یک سرور وب انتشار داده می‌شود. وبگاه‌ها روی شبکه پروتکل اینترنت مثل شبکهٔ اینترنت یا شبکه محلی قرار می‌گیرد. صفحهٔ وب سندی است که معمولاً به صورت Html نوشته می‌شود و همواره با استفاده از پیمان Http می‌توان به آن دسترسی پیدا کرد. پیمان اچ‌تی‌تی‌پی اطلاعات را از کارساز وبگاه به مرورگر وب کاربر منتقل می‌کند تا این اطلاعات برای کاربر نمایش داده شوند. وبگاه‌ها نقش‌های مختلفی دارند و به حالت‌های گوناگونی به کار می‌روند. یک وبگاه ممکن است وبگاه شخصی، یا وبگاه تجاری یا وبگاه دولتی یا متعلق به یک سازمان غیرانتفاعی باشد. همهٔ وبگاه‌ها در کنار هم یک تار جهان گستر بزرگ از اطلاعات را درست می‌کنند. اجزای سازنده وبگاه‌ها صفحه‌های وب هستند که با یک زبان نشانه‌گذاری ابرمتن قالب‌دهی شده‌اند. دسترسی به صفحات وبگاه از طریق یک ریشهٔ مشترک Url با نام صفحه اصلی امکان‌پذیر است که این صفحهٔ اصلی از لحاظ فیزیکی روی همان کارساز قرار می‌گیرد. آدرس‌های صفحات آن‌ها را به صورت هرمی سازمان‌دهی می‌کنند اگرچه ابرپیوندهای موجود میان‌شان تعیین می‌کنند که چگونه کاربر اطلاعات را ببینند و چگونه ترافیک وب بین بخش‌های مختلف وبگاه پخش شود. برای دسترسی به اطلاعات برخی از تارنماها می‌باید حق اشتراک داشته باشید. از میان وبگاه‌هایی که برای ورود به آن‌ها به اشتراک نیاز دارید، می‌توان به وبگاه‌های تجاری، بخش‌هایی از وبگاه‌های خبری خبری، وبگاه‌های بازی، میزگردهای اینترنتی، خدمات رایانامه، و سایت‌های ارائه‌کنندهٔ داده‌های بلادرنگ بهابازار اشاره کرد. هم‌اکنون در سال ۲۰۱۶ کاربران نهایی می‌توانند توسط ابزارهای مختلفی شامل رایانه رومیی، لپ تاپ، تبلت، تلفن هوشمند و تلوزیون هوشمند به وبگاه‌های مختلف دسترسی داشته باشند.


تاریخچه:
وب توسط تیم برنرزلی انگلیسی در مؤسسه سرن ایجاد شد. در ۳۰ آوریل ۱۹۹۳ سرن اعلام کرد استفاده از وب برای همگان رایگان است. پیش از معرفی HTML و HTTP از سایر پروتکل‌ها مثل پروتکل انتقال فایل و گوفر برای دریافت فایل از سرور استفاده می‌شد.



مرور:

وبگاه می‌تواند محصول تلاش یک فرد یا یک گروه باشد که با هدف خاصی تهیه می‌شود. هر وبگاه می‌تواند ابرپیوندهایی به بقیهٔ وبگاه‌ها داشته‌باشد و بنابراین گاهی اوقات کاربر نمی‌تواند میان سایت‌های مختلف تمایز آشکاری قایل شود.
وبگاه‌ها را به زبان Html می‌نویسند یا پس از آنکه در زبان دیگری نوشته می‌شوند به زبان اچ‌تی‌ام‌ال تبدیل‌شان می‌کنند و دسترسی به آن‌ها از طریق یک نرم افزار با نام مرورگر وب یا مشتری HTTP امکان‌پذیر است. دست‌رسی به وبگاه‌ها از طریق رایانه‌های موجود روی شبکهٔ اینترنت یا وسایل مرتبط با اینترنت شامل رایانه‌های رومیزی، رایانه‌های کیفی، تبلت، لپ‌تاپ و تلفن‌های همراه امکان‌پذیر است. یک سامانهٔ رایانه‌ای که با عنوان کارساز وب (سرور وب) و همچنین سرور HTTP شناخته می‌شود میزبان وبگاه است. اصطلاحات سرور وب و HTTP می‌توانند برای اشاره به نرم افزاری که روی این سامانه‌های رایانه‌ای اجرا می‌شوند نیز به کار رود و کارش این است که داده‌های مربوط به صفحات وب را بازیابی کند، و در مقابل درخواست کاربران وبگاه، اطلاعات را تحویل دهد. کارساز HTTP آپاچی معروف‌ترین نرم‌افزار کارساز وب موجود است (بر اساس آمارهای نت کرفت)و دیگر نرم‌افزار پرکاربرد ssl از شرکت مایکروسافت است.

وبگاه ایستا:

وبگاه ایستا، وبگاهی است که اطلاعات آن به ندرت تغییر می‌کنند و تغییر اندک اطلاعات در آن با نرم‌افزارهای ویرایش شخصی صورت می‌گیرد. نرم‌افزارهای ویرایش‌گر مهم که کاربرد شخصی فراوانی دارند عبارت اند از:


  • ویرایشگرهای متن مانند Notpade یا برنامه‌های ویرایشگر متنی که در آنها می‌توان پروندهٔ HTML را مستقیماً ویراست.
  • ویرایشگرهای چاپ نما یا WYSIWYG مانند مایکروسافت فرانت بیج و Macromedia Dreamweaver که در آن‌ها اطلاعات سایت را یک واسط GUI می‌ویراید و پروندهٔ HTML با نرم‌افزار ویرایش‌گر خودکار تولید می‌شود.
  • ویرایشگرهای الگومحور مانند Rapidweaver و iWEB که به کاربران اجازه می‌دهند به سرعت حتی بدون هیچ آشنایی با HTML و تنها با انتخاب الگوی مورد نظر خود از میان الگوهای موجود، سایت وب مورد نظرشان را ایجاد کرده و آن را روی سرور وب قرار دهند. افزودن رنگ و تصویر و متن به الگو با استفاده از یک نشر رومیزی(DTP) صورت می‌گیرد که در این صورت نیازی به آشنایی با کد HTML وجود ندارد.

وبگاه پویا:
وبگاه پویا وبگاهی است که دایماً با کاربران اطلاعات دادوستد می‌کند و اطلاعاتش به سرعت تغییر می‌کند. ارتباط با کاربر با متغیرهای پایگاه داده مانند متغیرهای نشست، متغیرهای بخش سرور (داده‌های محیطی و…) یا کوکی ها صورت می‌پذیرد و گاهی هم این ارتباط به مستقیماً رخ می‌دهد (مثلاً از راه حرکت نشانگر موش‌واره بر روی برخی قسمت‌های صفحه). هنگامی که وبگاه درخواست کاربر برای اتصال به یک صفحه را دریافت می‌کند، صفحه مورد نظر به خودکار توسط نرم‌افزار از انبار ذخیرهٔ موجود برداشته می‌شود و فرد می‌تواند به اطلاعات دست یابد. مثلاً وبگاه می‌تواند وضعیت ارتباط فعلی بین کاربر و گفتگو را نشان دهد، وضعیت جدید را نمایش دهد یا اطلاعات شخصی کاربر را در اختیار وی بگذارد.


سامانه‌های نرم‌افزاری تنوع بسیار زیادی دارند و از میان آن‌ها می‌توان به صفحات کارساز فعال(ASP)، صفحات کارساز جاوا(ISP) و زبان برنامه‌نویسی ابر متن پرداز(PHP)اشاره کرد که در تولید وب‌سایت‌های پویا کاربرد بسیاری دارند. ممکن است اطلاعات وبگاه از یک یا چند دادگان بازیابی شوند یا در بازیابی آن‌ها از فناوری‌های گسترش پذیرنویسی(XML) و محور مانند چکیده وبگاه(RSS) استفاده کنیم. محتویات ایستا را می‌توان پویا تولید کرد، که این فراوری اطلاعات می‌تواند موقتی بوده یا بر اساس وقوع رخ‌داد خاصی صورت پذیرد. در این صورت برای استفاده از موتار پویای اختصاص یافته به هر کاربر یا هر اتصال کارایی سامانه کاهش نمی‌یابد. اپلت ها می‌توانند توانایی‌های مرورگرهای وب را بیفزایند و از آن‌ها برای نمایش «محتویات فعال» استفاده کنند. از میان این نرم‌افزارها می‌توان به Flash یا اپلت‌های نوشته شده به زبان جاوا اشاره کرد. اچ تی ام ال پویا(DHTML) در به‌روزآوری بی‌درنگ صفحات وب کاربرد زیادی دارند (در صورت استفاده از این فن، برای اعمال تغییرات به اطلاعات موجود لازم نیست به بارگذاری بپردازید)، که در آن‌ها از الگوی شیءگرای سند(DOM) و جاوا اسکریپت استفاده شده‌است، که در مرورگرهای نوین وب به صورت پیش‌ساخته دیده می‌شوند.

مالتی‌مدیا و محتوای تعاملی:

در ابتدا وبگاه‌ها فقط متن داشتند سپس از تصاویر نیز استفاده شد. بعد از آن افزایه هایی به مرورگرها افزوده شد تا استفاده از ویدئو و شنیداری و سایر محتوای تعاملی را امکان‌پذیر کند. مثال‌هایی از این افزایه‌ها مایکروسافت سیلورلایت، ادوبی فلش و ادوبی شاک ویو است. HTML5 این مزیت را دارد که بدون نیاز به افزونه جدید می‌تواند فایل‌های شنیداری و ویدئویی را پخش کند. همچنین بسیاری از وبگاه‌های امروزی درون خود جاوا اسکریپت می‌سازند و به طراح وبگاه این امکان را می‌دهد که با فرستادن کدها به مرورگر اینترنت، محتوای صفحه را تغییر دهد و در صورت نیاز با سرور ارتباط برقرار کند. به این قابلیت درونی وبگاه مدل شیءگرا پسند و اچ تی ام ال پویا گفته می‌شود.


انواع وبگاه‌ها:

وبگاه‌های گوناگون با محتویات و کاربردهای مختلف بر روی اینترنت به چشم می‌خورند که در طبقه‌بندی آن‌ها روش‌های متعددی وجود دارد. برخی از این طبقه‌بندی‌ها عبارتند از:

  • وبگاه‌های وابسته: یک درگاه وبکه علاوه بر CMS خود، اطلاعات بقیهٔ ارائه دهندگان خدمات را به ازای دریافت مبلغی در اختیار کاربران قرار می‌دهند. معمولاً سه ارتباط اصلی قابل تصور است.
  • وبگاه‌های بایگانی: که در نگه‌داری از اطلاعات با ارزش کاربرد دارند.
  • وب نوشت دهنده ها: وبگاه‌هایی اند که درشان افراد اطلاعات روزانهٔ خود را نگهداری می‌کنند و گاهی هم میزگردهای مختلف را دربرمی‌گیرند.
  • وبگاه‌های میزبانی هاست: میزبانی وی یا وب هاستینگ به مفهوم فراهم ساختن فضایی است که کاربر می‌تواند فایل‌های وبگاه خود را در آن قرار دهد.
  • وبگاه بازرگانی: که در بهبود خدمات یا رونق بازرگانی کاربرد دارند.
  • وبگاه تجاری یا سایت تجارت الکترونیک: که برای خرید کاملاً مورد استفاده قرار می‌گیرد
  • وبگاه ارتباطی یا شبکه اجتماعی: وبگاهی که در آن افراد با علایق مشترک به دادوستد اطلاعات می‌پردازند، معمولاً از طریق گفتگو یا بردهای پیام
  • وبگاه‌های دادگان: وبگاهی که کاربرد اصلی‌اش در جستجو و نمایش محتویات پایگاه‌های داده خاص است
  • وبگاه نرم‌افزارسازی: سایتی که هدفش ارایهٔ اطلاعات و منابع مربوط به تولید نرم‌افزار، مهندسی نرم افزار، طراحی وب و مواردی از این قبیل است.
  • وبگاه راهنمای دادگان: سایتی که حاوی مطالب مختلفی است که به صورت منظم طبقه‌بندی شده‌است
  • وبگاه‌های دریافت: مشخصاً در دانلود کردن اطلاعات مثلاً نرم افزارها، آهنگ ها نسخه‌های نمایشی بازی‌ها یا پس‌زمینه‌های رایانه‌ای کاربرد دارند که معمولاً در کشورهایی که قانون کپی رایت را رعایت می‌کنند و به آن اهمیت می‌دهند این سایت‌ها غیرمجاز هستند و با آن‌ها برخورد قانونی می‌شود؛
  • وبگاه‌های استخدامی: به کارفرمایان این امکان را می‌دهند که نیازهای کاری خود را با اینترنت در اختیار کاربران بنهند. فرد جویای کار هم می‌تواند برگهٔ درخواست همکاری را پر کرده یا اطلاعات شخصی خود را در اختیار کارفرما بگذارد.
  • وبگاه بازی: سایتی که افراد با مراجعه به آن همانند مراجعه به «زمین بازی» به بازی می‌پردازند
  • وبگاه‌های دامنهٔ جغرافیایی: به نام‌های دامنه‌ای اشاره دارد که مشابه نام‌های مناطق جغرافیایی هستند
  • وبگاه‌های خنده و سرگرمی: حاوی لطیفه و نغز و مطالب سرگرم‌کننده هستند.
  • وبگاه‌های رزومه‌ساز: که امکان رزومه‌سازی راحت به همراه داشتن وب‌سایت شخصی را فراهم می‌کنند
  • وبگاه‌های اطلاعاتی: نقش خبررسانی را بر عهده دارند و لزوماً با اهداف اقتصادی طراحی نشده‌اند
  • وبگاه‌های جاوا اپلت: حاوی نرم‌افزار مورد نیاز برای اجرای برنامه خوب روی وب است.
  • وبگاه‌های آینه‌ای: نسخه معادل یک وبگاه است.
  • وبگاه‌های خبری: همانند پایگاه اینترنتی اطلاعاتی است اما تنها اخبار و تفاسیر خبری را ارائه می‌دهد.
  • صفحهٔ اصلی شخصی: یک فرد یا یک گروه کوچک هدایتش می‌کنند و حاوی اطلاعاتی است که فرد به سلیقه‌اش روی تار جهان‌گستر قرار می‌دهد.
  • وبگاه‌های برگه: وبگاهی که برای کسب اطلاعات مهم و امنیتی مانند رمزهای گذر و اطلاعات مربوط به کارت‌های اعتباری طراحی شده‌است و می‌تواند با گمراه کردن فرد اطلاعات شخصی وی مانند کد سرپرستی امنیت اجتماعی وی یا اطلاعات کارت اعتباری وی را به دست آورد.
  • وبگاه‌های سیاسی: پایگاهی اینترنتی که افراد بر روی آن دیدگاه‌های سیاسی خود را مطرح می‌کنند.
  • وبگاه‌های نمره‌دهی: سایتی که در آن افراد یک موضوع خاص را ستایش کرده یا از آن انتقاد می‌کنند.
  • وبگاه‌های مرور: وبگاهی که در آن افراد نظرات خود را راجع به انواع محصولات و خدمات با یکدیگر مطرح می‌کنند.
  • وبگاه‌های جستجوگر: سایتی که در آن اطلاعات کلی و دروازه‌هایی برای دستیابی به اطلاعات بقیه وبگاه‌ها و جستجو در وب ارائه شده‌است.
  • وبگاه‌های ترسناک: وبگاهی که حاوی تصاویر یا مطالبی ترسناک است.
  • وبگاه‌های شکوائیه: وبسایتی که در آن افراد به انتقاد از اشخاص، مکان‌ها، شرکت‌ها، دولت‌ها و سازمان‌ها می‌پردازند.
  • وبگاه‌های درگاه وب: وبگاه که دروازه یا پورتالی را به سوی بقیهٔ منابع موجود روی شبکه اینترنت یا اینترانت باز می‌کند.
  • ود سایت: وبگاه که در آن جزئیات یک مراسم ازدواج مانند خاطرات، تصاویر، اطلاعات مربوط به آن ارائه می‌شود.



انواع وبسایت بر اساس ساختار:

- وب سایتهای کاتالوگی استاتیک که مانند یک کاتالوگ آنلاین برای معرفی یک کسب و کار است و قابل مدیریت نمی باشند.
- وب سایت‌های کاتالوگی داینامیک یا پویا که به مشابه یک کاتالوگ کاملتر و با جزئیات قابل مدیریت بوده و بر اساس سیستم های مدیریت محتوا هستند.
- وب سایت های پویا با قابلیت تعامل بیشتر کاربران (مانند پشتیبانی از گروههای مختلف کاربری، ویرایش مطالب، تولید محتوا،...)
- سایت های مربوط به تجارت آنلاین که دارای درگاه های پرداخت بانکی هستند.
- برنامه ها و اپلیکیشن های تحت وب که مانند یک نرم افزار پیشرفته دارای کاربری‌های مختلف هستند.