● انتخاب لایه کانال ارتباطی امن
با وجود آنکه زمان حمله فیزیکی به شبکه های کامپیوتری، آنگونه که در قدیم شایع بوده، گذشته است و در حال حاضر تلاش اغلب نفوذگران بر روی به دست گرفتن کنترل یکی از خادم ها و سرویس دهنده های مورد اطمینان شبکه معطوف شده است، ولی گونه ای از حمله فیزیکی کماکان دارای خطری بحرانی است. عمل شنود بر روی سیم های مسی، چه در انواع Coax و چه در زوج های تابیده، هم اکنون نیز از راه های نفوذ به شمار می آیند. با استفاده از شنود می توان اطلاعات بدست آمده از تلاش های دیگر برای نفوذ در سیستم های کامپیوتری را گسترش داد و به جمع بندی مناسبی برای حمله رسید. هرچند که می توان سیم ها را نیز به گونه ای مورد محافظت قرار داد تا کمترین احتمال برای شنود و یا حتی تخریب فیزیکی وجود داشته باشد، ولی در حال حاضر، امن ترین روش ارتباطی در لایه فیزیکی، استفاده از فیبرهای نوری است. در این روش به دلیل نبود سیگنال های الکتریکی، هیچگونه تشعشعی از نوع الکترومغناطیسی وجود ندارد، لذا امکان استفاده از روش های معمول شنود به پایین ترین حد خود نسبت به استفاده از سیم در ارتباطات می شود.

● منابع تغذیه
از آنجاکه داده های شناور در شبکه به منزله خون در رگهای ارتباطی شبکه هستند و جریان آنها بدون وجود منابع تغذیه، که با فعال نگاه داشتن نقاط شبکه موجب برقراری این جریان هستند، غیر ممکن است، لذا چگونگی چینش و نوع منابع تغذیه و قدرت آنها نقش به سزایی در این میان بازی می کنند. در این مقوله توجه به دو نکته زیر از بالاترین اهمیت برخوردار است:
- طراحی صحیح منابع تغذیه در شبکه بر اساس محل استقرار تجهیزات شبکه . این طراحی باید به گونه ای باشد که همه تجهیزات فعال شبکه، برق مورد نیاز خود را بدون آنکه به شبکه تامین فشار بیش اندازه ای (که باعث ایجاد اختلال در عملکرد منابع تغذیه شود) وارد شود، بدست آورند.
- وجود منبع یا منابع تغذیه پشتیبان به گونه ای که تعداد و یا نیروی پشتیبانی آنها به گونه ای باشد که نه تنها برای تغذیه کل شبکه در مواقع نیاز به منابع تغذیه پشتیبان کفایت کند، بلکه امکان تامین افزونگی مورد نیاز برای تعدادی از تجهیزات بحرانی درون شبکه را به صورت منفرد فراهم کند.
عوامل محیطی:یکی از نکات بسیار مهم در امن سازی فیزیکی تجهیزات و منابع شبکه، امنیت در برابر عوامل محیطی است. نفوذگران در برخی از موارد با تاثیرگذاری بر روی این عوامل، باعث ایجاد اختلال در عملکرد شبکه می شوند. از مهمترین عواملی در هنگام بررسی امنیتی یک شبکه رایانه ای باید در نظر گرفت می توان به دو عامل زیر اشاره کرد: - احتمال حریق (که عموماً غیر طبیعی است و منشا انسانی دارد) - زلزله، طوفان و دیگر بلایای طبیعی-با وجود آنکه احتمال رخداد برخی از این عوامل، مانند حریق، را می توان تا حدود زیادی محدود نمود، ولی تنها راه حل عملی و قطعی برای مقابله با چنین وقایعی، با هدف جلوگیری در اختلال کلی در عملکرد امنیت شبکه وجود یک سیستم کامل پشتیبان برای کل شبکه است. تنها با استفاده از چنین سیستم پشتیبانی است که می توان از عدم اختلال در شبکه در صورت بروز چنین وقایعی اطمینان حاصل کرد.
امنیت منطقی :امنیت منطقی به معنای استفاده از روش هایی برای پایین آوردن خطرات حملات منطقی و نرم افزاری بر ضد تجهیزات شبکه است. برای مثال حمله به مسیریاب ها و سوئیچ های شبکه بخش مهمی از این گونه حملات را تشکیل می دهند. در این بخش به عوامل و مواردی که در اینگونه حملات و ضد حملات مورد نظر قرار می گیرند می پردازیم.
امنیت مسیریاب ها:حملات ضد امنیتی منطقی برای مسیریاب ها و دیگر تجهیزات فعال شبکه، مانند سوئیچ ها، را می توان به سه دسته اصلی تقسیم نمود:
- حمله برای غیرفعال سازی کامل
- حمله به قصد دستیابی به سطح کنترل
- حمله برای ایجاد نقص در سرویس دهی
طبیعی است که راه ها و نکاتی که در این زمینه ذکر می شوند مستقیماً به امنیت این عناصر به تنهایی مربوط بوده و از امنیت دیگر مسیرهای ولو مرتبط با این تجهیزات منفک هستند. لذا تأمین امنیت تجهیزات فعال شبکه به معنای تأمین قطعی امنیت کلی شبکه نیست، هرچند که عملاً مهمترین جنبه آنرا تشکیل می دهد.

● مدیریت پیکربندی
یکی از مهمترین نکات در امینت تجهیزات، نگاهداری نسخ پشتیبان از پرونده ها مختص پیکربندی است. از این پرونده ها که در حافظه های گوناگون این تجهیزات نگاهداری می شوند، می توان در فواصل زمانی مرتب یا تصادفی، و یا زمانی که پیکربندی تجهیزات تغییر می یابند، نسخه پشتیبان تهیه کرد.
با وجود نسخ پشتیبان، منطبق با آخرین تغییرات اعمال شده در تجهیزات، در هنگام رخداد اختلال در کارایی تجهزات، که می تواند منجر به ایجاد اختلال در کل شبکه شود، در کوتاه ترین زمان ممکن می توان با جایگزینی آخرین پیکربندی، وضعیت فعال شبکه را به آخرین حالت بی نقص پیش از اختلال بازگرداند. طبیعی است که در صورت بروز حملات علیه بیش از یک سخت افزار، باید پیکربندی تمامی تجهیزات تغییریافته را بازیابی نمود.
هر روزه اخبار جدیدی در مورد حملات و تهدیدات کامپیوتری در رسانه های مختلف انتشار می یابد. این تهدیدات شامل ویروس های جدید و یا انواع هک و نفوذ در سیستم های کامپیوتری است. انتشار این گونه اخبار باعث شیوع اضطراب و نگرانی در بین کاربرانی می شود که به صورت مستمر از کامپیوتر بهره می گیرند و یا اطلاعاتی ارزشمند بر روی کامپیوترهای خود دارند.
در این مقاله سعی شده چند نکته که در رابطه با امنیت کامپیوتر اهمیت اساسی دارند به صورت مختصر شرح داده شوند. یک کاربر در صورت رعایت این نکات می تواند تا حدود زیادی از حفظ امنیت سیستم کامپیوتری خود مطمئن باشد.

● اول : استفاده از نرم افزارهای محافظتی (مانند ضدویروس ها) و به روز نگه داشتن آنها
از وجود ضدویروس بر روی دستگاه خود اطمینان حاصل کنید. این نرم افزارها برای محافظت از کامپیوتر در برابر ویروس های شناخته شده به کارمی روند و در صورت استفاده از آنها کاربر نیاز به نگرانی در مورد ویروس ها نخواهد داشت. در شرایطی که روزانه ویروس های جدید تولید شده و توزیع می شوند، نرم افزارهای ضدویروس برای تشخیص و از بین بردن آنها باید به صورت منظم به روز شوند.
برای این کار می توان به سایت شرکت تولید کننده ضدویروس مراجعه کرد و اطلاعات لازم در مورد نحوه به روز رسانی و نیز فایل های جدید را دریافت نمود. عموما نرم افزارهای ضدویروس ابزار های به روز رسانی و زمان بندی این فرایند را در خود دارند. برای مطالعه بیشتر در مورد ویروس ها و آشنایی با طرز کار و قابلیت های ضدویروس ها به سایت گروه امداد امنیت کامپیوتری ایران مراجعه نمایید.

● دوم : باز نکردن نامه های دریافتی از منابع ناشناس
این قانون ساده را پیروی کنید، «اگر فرستنده نامه را نمی شناسید، نسبت به نامه و پیوست*های آن بسیار با دقت عمل نمایید». هرگاه یک نامه مشکوک دریافت کردید، بهترین عمل حذف کل نامه همراه با پیوست های آن است.
برای امنیت بیشتر حتی اگر فرستنده نامه آشنا باشد هم باید با احتیاط بود. اگر عنوان نامه نا آشنا و عجیب باشد، و بالاخص در صورتی که نامه حاوی لینک های غیرمعمول باشد باید با دقت عمل کرد. ممکن است دوست شما به صورت تصادفی ویروسی را برای شما فرستاده باشد. ویروس “I Love You” دقیقا به همین صورت میلیون ها کامپیوتر را در سراسر دنیا آلوده نمود. تردید نکنید، نامه های مشکوک را پاک نمایید.

● سوم : استفاده از گذرواژه های مناسب
گذرواژه( رمز عبور) تنها در صورتی دسترسی غریبه ها به منابع موجود را محدود می کند که حدس زدن آن به سادگی امکان پذیر نباشد. گذرواژه های خود را در اختیار دیگران قرار ندهید و از یک گذرواژه در بیشتر از یک جا استفاده نکنید. در این صورت اگر یکی از گذرواژه های شما لو برود، همه منابع در اختیار شما در معرض خطر قرار نخواهند گرفت. قانون طلایی برای انتخاب گذرواژه شامل موارد زیر است:
گذرواژه باید حداقل شامل ۸ حرف بوده، حتی الامکان کلمه ای بی معنا باشد. در انتخاب این کلمه اگر از حروف کوچک، بزرگ و اعداد استفاده شود (مانند xk۲۷D۸Fy) ضریب امنیت بالا تر خواهد رفت.
▪ به صورت منظم گذرواژه های قبلی را عوض نمایید.
▪ گذرواژه خود را در اختیار دیگران قرار ندهید.