روتر

استفاده از روترها در شبکه به امري متداول تبديل شده است . يکي از دلايل مهم گسترش استفاده از روتر ، ضرورت اتصال يک شبکه به چندين شبکه ديگر اينترنت و يا ساير سايت ها ي از راه دور در عصر حاضر است . نام در نظر گرفته شده براي روترها ، متناسب با کاري است که آنان انجام مي دهند : " ارسال داده از يک شبکه به شبکه اي ديگر " . مثلا" در صورتي که يک شرکت داراي شعبه اي در تهران و يک دفتر ديگر در اهواز باشد ، به منظور اتصال آنان به يکديگر مي توان از يک خطleased اختصاصي که به هر يک از روترهاي موجود در دفاتر متصل مي گردد ، استفاده نمود . بدين ترتيب ، هر گونه ترافيکي که لازم است از يک سايت به سايت ديگر انجام شود از طريق روتر محقق شده و تمامي ترافيک هاي غيرضروري ديگر فيلتر و در پهناي باند و هزينه هاي مربوطه ، صرفه جوئي مي گردد .

انواع روترها

روترهاي سخت افزاري : روترهاي فوق ، سخت افزارهائي مي باشند که نرم افزارهاي خاص توليد شده توسط توليد کنندگان را اجراء مي نمايند در حال حاضر صرفا" به صورت black box به آنان نگاه مي کنيم .نرم افزار فوق ، قابليت روتينگ را براي روترها فراهم نموده تا آنان مهمترين و شايد ساده ترين وظيفه خود که ارسال داده از يک شبکه به شبکه ديگر است را بخوبي انجام دهند . اکثر شرکت ها ترجيح مي دهند که از روترهاي سخت افزاري استفاده نمايند چراکه آنان در مقايسه با روترهاي نرم افزاري، داراي سرعت و اعتماد پذيري بيشتري مي باشند . شکل زير يک نمونه روتر را نشان مي دهد . Cisco 2600 Series Multiservice Platform
روترهاي نرم افزاري : روترهاي نرم افزاري داراي عملکردي مشابه با روترهاي سخت افزاري بوده و مسئوليت اصلي آنان نيز ارسال داده از يک شبکه به شبکه ديگر است. يک روتر نرم افزاري مي تواند يک سرويس دهنده NT ، يک سرويس دهنده نت ور و يا يک سرويس دهنده لينوکس باشد . تمامي سيستم هاي عامل شبکه اي مطرح ،داراي قابليت هاي روتينگ از قبل تعبيه شده مي باشند .
در اکثر موارد از روترها به عنوان فايروال و يا gateway اينترنت ، استفاده مي گردد . در اين رابطه لازم است به يکي از مهمترين تفاوت هاي موجود بين روترهاي نرم افزاري و سخت افزاري ، اشاره گردد : در اکثر موارد نمي توان يک روتر نرم افزاري را جايگزين يک روتر سخت افزاري نمود ، چراکه روترهاي سخت افزاري داراي سخت افزار لازم و از قبل تعبيه شده اي مي باشند که به آنان امکان اتصال به يک لينک خاص WAN از نوع Frame Relay ، ISDN و يا ATM را خواهد داد .يک روتر نرم افزاري نظير سرويس دهنده ويندوز داراي تعدادي کارت شبکه است که هر يک از آنان به يک شبکه LAN متصل شده و ساير اتصالات به شبکه هاي WAN از طريق روترهاي سخت افزاري ، انجام خواهد شد .

مثال 1 : استفاده از روتر به منظور اتصال دو شبکه به يکديگر و ارتباط به اينترنت
فرض کنيد از يک روتر مطابق شکل زير به منظور اتصال دو شبکه LAN به يکديگر و اينترنت ، استفاده شده است . زماني که روتر داده اي را از طريق يک شبکه LAN و يا اينترنت دريافت مي نمايد ، پس از بررسي آدرس مبداء و مقصد ، داده دريافتي را براي هر يک از شبکه ها و يا اينترنت ارسال مي نمايد . روتر استفاده شده در شکل زير ، شبکه را به دو بخش متفاوت تقسيم نموده است . دو شبکه مجزاء . هر شبکه داراي يک هاب است که تمامي کامپيوترهاي موجود در شبکه به آن متصل شده اند . علاوه بر موارد فوق ، روتر استفاده شده داراي اينترفيس هاي لازم به منظور اتصال هر شبکه به آن بوده و از يک اينترفيس ديگر به منظور اتصال به اينترنت ، استفاده مي نمايد . بدين ترتيب ، روتر قادر است داده مورد نظر را به مقصد درست ، ارسال نمايد .

مثال 2: استفاده از روتر در يک شبکه LAN
فرض کنيد از يک روتر مطابق شکل زير در يک شبکه LAN ، استفاده شده است . در مدل فوق ، هر يک از دستگاههاي موجود در شبکه با روتر موجود نظير يکgateway برخورد مي نمايند . بدين ترتيب ، هر يک از ماشين هاي موجود بر روي شبکه LAN که قصد ارسال يک بسته اطلاعاتي اينترنت و يا هر محل خارج از شبکهLAN را داشته باشند ، بسته اطلاعاتي مورد نظر را براي gateway ارسال مي نمايند . روتر gateway نسبت به محل ارسال داده داراي آگاهي لازم مي باشد . در زمان تنظيم خصلت هاي پروتکل TCP/IP براي هر يک از ماشين هاي موجود در شبکه يک آدرس IP براي gateway در نظر گرفته مي شود . شکل زير نحوه استفاده از يک روتر به منظور دستيابي کاربران به اينترنت در شبکه LAN را نشان مي دهد :

مثال 3: استفاده از روتر به منظور اتصال دو دفتر کار
فرض کنيد ، بخواهيم از روتر به منظور اتصال دو دفتر کار يک سازمان به يکديگر ، استفاده نمائيم . بدين منظور هر يک از روترهاي موجود در شبکه با استفاده از يک پروتکل WAN نظير ISDN به يکديگر متصل مي گردند . عملا" ، با استفاده از يک کابل که توسط ISP مربوطه ارائه مي گردد ، امکان اتصال به اينترفيس WAN روتر فراهم شده و از آنجا سيگنال مستقيما" به شبکه ISP مربوطه رفته و سر ديگر آن به اينترفيس WAN روتر ديگر متصل مي گردد . روترها ، قادر به حمايت از پروتکل هايWAN متعددي نظير Frame Relay , ATM , HDLC و يا PPP ، مي باشند .

مهمترين ويژگي هاي يک روتر :
روترها دستگاههاي لايه سوم مدل مرجع OSI مي باشند .
روترها ماداميکه برنامه ريزي نگردند ، امکان توزيع داده را نخواهند داشت .
اکثر روترهاي مهم داراي سيستم عامل اختصاصي خاص خود مي باشند .
روترها از پروتکل هاي خاصي به منظور مبادله اطلاعات ضروري خود منظور داده نيست ، استفاده مي نمايند .
نحوه عملکرد يک روتر در اينترنت : مسير ايجاد شده براي انجام مبادله اطلاعاتي بين سرويس گيرنده و سرويس دهنده در تمامي مدت زمان انجام تراکش ثابت و يکسان نبوده و متناسب با وضعيت ترافيک موجود و در دسترس بودن مسير ، تغيير مي نمايد .
اينترنت يکي از شاهکارهاي بشريت در زمينه ارتباطات است . با ايجاد زير ساخت مناسب ارتباطي ، کاربران موجود در اقصي نقاط دنيا قادر به ارسال نامه هاي الکترونيکي ، مشاهده صفحات وب ، ارسال و دريافت فايل هاي اطلاعاتي در کمتر از چند ثانيه مي باشند. شبکه ارتباطي موجود با بکارگيري انواع تجهيزات مخابراتي، سخت افزاري و نرم افزاري ، زير ساخت مناسب ارتباطي را براي عموم کاربران اينترنت فراهم آورده است . يکي از عناصر اصلي و مهم که شايد اغلب کاربران اينترنت آن را تاکنون مشاهده ننموده اند ، روتر است . روترها کامپيوترهاي خاصي هستند که پيام هاي اطلاعاتي کاربران را با استفاده از هزاران مسير موجود به مقاصد مورد نظر هدايت مي نمايند.

نحوه ارسال پيام
براي شناخت عملکرد روترها در اينترنت با يک مثال ساده شروع مي نمائيم . زمانيکه براي يکي از دوستان خود ، يک E-mail را ارسال مي داريد ، پيام فوق به چه صورت توسط دوست شما دريافت مي گردد ؟ نحوه مسير يابي پيام فوق به چه صورت انجام مي گيرد که فقط کامپيوتر دوست شما در ميان ميليون ها کامپيوتر موجود در دنيا ، آن را دريافت خواهد کرد. ؟ اکثر عمليات مربوط به ارسال يک پيام توسط کامپيوتر فرستنده و دريافت آن توسط کامپيوتر گيرنده ، توسط روتر انجام مي گيرد.روترها دستگاههاي خاصي مي باشند که امکان حرکت پيام ها در طول شبکه را فراهم مي نمايند.
بمنظور آگاهي از عملکرد روتر ، سازماني را در نظر بگيريد که داراي يک شبکه داخلي و اختصاصي خود است . کارکنان سازمان فوق هر يک با توجه به نوع کار خود از شبکه استفاده مي نمايند. در سازمان فوق تعدادي گرافيست کامپيوتري مشغول بکار هستند که بکمک کامپيوتر طرح هاي مورد نظر را طراحي مي نمايند. زمانيکه يک گرافيست فايلي را از طريق شبکه براي همکار خود ارسال مي دارد ، بدليل حجم بالاي فايل ارسالي ، اکثر ظرفيت شبکه اشغال و بدنبال آن براي ساير کاربران ، شبکه کند خواهد شد. علت فوق تاثير عملکرد يک کاربر بر تمام عملکرد شبکه براي ساير کاربران به ماهيت شبکه هاي اترنت برمي گردد. در شبکه هاي فوق هر بسته اطلاعاتي که توسط کاربري ارسال مي گردد ، براي تمام کامپيوترهاي موجود در شبکه نيز ارسال خواهد شد. هر کامپيوتر آدرس بسته اطلاعاتي دريافت شده را بمنظور آگاهي از مقصد بسته اطلاعاتي بررسي خواهد کرد. رويکرد فوق در رفتار شبکه هاي اترنت ، طراحي و پياده سازي آنان را ساده مي نمايد ولي همزمان با گسترش شبکه و افزايش عمليات مورد انتظار ، کارآئي شبکه کاهش پيدا خواهد کرد. سازمان مورد نظر در مثال فوق براي حل مشکل فوق تصميم به ايجاد دو شبکه مجزا مي گيرد. يک شبکه براي گرافيست ها ايجاد و شبکه دوم براي ساير کاربران سازمان در نظر گرفته مي شود. بمنظور ارتباط دو شبکه فوق بيکديگر و اينترنت از يکدستگاه روتر استفاده مي گردد.

روتر، تنها دستگاه موجود در شبکه است که تمام پيامهاي ارسالي توسط کامپيوترهاي موجود در شبکه هاي سازمان ، را مشاهده مي نمايد. زمانيکه يک گرافيست، فايلي با ظرفيت بالا را براي گرافيست ديگري ارسال مي دارد ، روتر آدرس دريافت کننده فايل را بررسي و با توجه به اينکه فايل مورد نظر مربوط به شبکه گرافيست ها در سازمان است ، اطلاعات را بسمت شبکه فوق هدايت خواهد کرد. در صورتيکه يک گرافيست اطلاعاتي را براي يکي از پرسنل شاغل در بخش مالي سازمان ارسال دارد ، روتر با بررسي آدرس مقصد بسته اطلاعاتي به اين نکنه پي خواهد برد که پيام فوق را مي بايست به شبکه ديگر انتقال دهد. بدين ترتيب روتر قادر به مسيريابي صحيح يک بسته اطلاعاتي و هدايت آن به شبکه مورد نظر شده است .
يکي از ابزارهائي که روتر از آن براي تعيين مقصد يک بسته اطلاعاتي استفاده مي نمايد ، " جدول پيکربندي " است . جدول فوق شامل مجموعه اطلاعاتي بشرح ذيل است :
اطلاعاتي در رابطه با نحوه هدايت اتصالات به آدرس هاي مورد نظر
اولويت هاي تعريف شده براي هر اتصال
قوانين مربوط به تبين ترافيک در حالت طبيعي وشرايط خاص
جدول فوق مي تواند ساده ويا شامل صدها خط برنامه در يک روترهاي کوچک باشد. در روترهاي بزرگ جدول فوق پيچيده تر بوده بگونه اي که قادر به عمليات مسيريابي در اينترنت باشند. يک روتر داراي دو وظيفه اصلي است :
تضمين عدم ارسال اطلاعات به محلي که به آنها نياز نيست
تضمين ارسال اطلاعات به مقصد صحيح
با توجه به وظايف اساسي فوق ، مناسبترين محل استفاده از يک روتر، اتصال دو شبکه است . با اتصال دو شبکه توسط روتر ، اطلاعات موجود در يک شبکه قادر به ارسال در شبکه ديگر و بالعکس خواهند بود. در برخي موارد ترجمه هاي لازم با توجه به پروتکل هاي استفاده شده در هريک از شبکه ها ، نيز توسط روتر انجام خواهد شد. روتر شبکه ها را در مقابل يکديگر حفاظت و از ترافيک غيرضروري پيشگيري مي نمايد. تاثير ترافيک موجود در يک شبکه بر شبکه ديگر با فرض غير لازم بودن اطلاعات حاصل از ترافيک در شبکه اول براي شبکه دوم . همزمان با گسترش شبکه ، جدول پيکربندي نيز رشد و توان پردازنده روتر نيز مي بايست افزايش يابد. صرفنظر از تعداد شبکه هائي که به يک روتر متصل مي باشند ، نوع و نحوه انجام عمليات در تمامي روترها مشابه است . اينترنت بعنوان بزرگترين شبکه کامپيوتري از هزاران شبکه کوچکتر تشکيل شده است. روترها در اتصال شبکه هاي کوچکتر در اينترنت داراي نقشي اساسي و ضروري مي باشند.

ارسال بسته هاي اطلاعاتي

زمانيکه از طريق تلفن با شخصي تماسي برقرار مي گردد ، سيستم تلفن، يک مدار پايدار بين تماس گيرنده و شخص مورد نظر ايجاد مي نمايد. مدار ايجاد شده مي بايست مراحل متفاوتي را با استفاده از کابل هاي مسي ، سوئيچ ها ، فيبر هاي نوري ، ماکروويو و ماهواره انجام دهد. تمام مراحل مورد نظر بمنظور برپاسازي يک ارتباط پايدار بين تماس گيرنده و مخاطب مورد نظر در مدت زمان تماس ، ثابت خواهند بود. کيفيت خط ارتباطي مشروط به عدم بروز مشکلات فني و غيرفني در هر يک از تجهيزات اشاره شده ، در مدت برقراري تماس ثابت خواهد بود. با بروز هر گونه اشکال نظير خرابي يک سوئيچ و .. خط ارتباطي ايجاد شده با مشکل مواجه خواهد شد.
اطلاعات موجود در اينترنت صفحات وب ، پيام هاي الکترونيکي و ... با استفاده از سيستمي با نام Packet -switching network به حرکت در مي آيند. در سيستم فوق ، داده هاي موجود در يک پيام و يا يک فايل به بسته هاي 1500 بايتي تقسيم مي گردند.هر يک از بسته هاي فوق شامل اطلاعات مربوط به : آدرس فرستنده ، آدرس گيرنده ، موقعيت بسته در پيام و بررسي ارسال درست اطلاعات توسط گيرنده است. هر يک از بسته هاي فوق را Packet مي گويند. در ادامه بسته هاي فوق با استفاده از بهترين و مناسبترين مسير براي مقصد ارسال خواهند شد. عمليات فوق در مقايسه با سيستم استفاده شده در تلفن پيچيده تر بنظر مي آيد ، ولي در يک شبکه مبتني بر داده دودليل مزيت عمده براي استفاده از تکنولوژي Packet switching وجود دارد :
شبکه قادر به تنظيم لود موجود بر روي هر يک از دستگاهها با سرعت بالا است.
در صورت وجود اشکال در يک دستگاه ، بسته اطلاعاتي از مسير ديگر عبور داده شده تا به مقصد برسد.
روترها که بخش اصلي شبکه اينترنت را تشکيل مي دهند ، قادر به " پيکربندي مجدد مسير " بسته هاي اطلاعاتي مي باشند. در اين راستا شرايط حاکم بر خطوط نظير تاخير در دريافت و ارسال اطلاعات و ترافيک موجود بر روي عناصر متفاوت شبکه بصورت دائم مورد بررسي قرار خواهند گرفت . روتر داراي اندازه هاي متفاوت است :
- در صورتيکه از امکان Internet connection sharing بين دو کامپيوتري که بر روي آنها ويندوز 98 نصب شده است استفاده گردد، يکي از کامپيوترها که خط اينترنت به آن متصل شده است بعنوان يک روتر ساده رفتار مي نمايد. در مدل فوق روتر، عمليات ساده اي را انجام مي دهد. داده مورد نظر بررسي تا مقصد آن براي يکي از دو کامپيوتر تعيين گردد.
- روترهاي بزرگتر نظير روترهائي که يک سازمان کوچک را به اينترنت متصل مي نمايند ، عمليات بمراتب بيشتري را نسبت به مدل قبلي انجام مي دهند. روترهاي فوق از مجموعه قوانين امنيتي حاکم بر سازمان مرب
وطه تبعيت و بصورت ادواري سيستم امنيتي تبين شده اي را بررسي مي نمايند.

- روترهاي بزرگتر مشابه روترهائي که ترافيک اطلاعات را در نقط حساس ومهم اينترنت کنترل مي نمايند ، در هر ثانيه ميليون ها بسته اطلاعاتي را مسيريابي مي نمايند.
در اغلب سازمانها و موسسات از روترهاي متوسط استفاده مي گردد. در اين سازمانها از روتر بمنظور اتصال دو شبکه استفاده مي شود. شبکه داخلي سازمان از طريق روتر به شبکه اينترنت متصل مي گردد. شبکه داخلي سازمان از طريق يک خط اترنت يک اتصال 100base-T 9 ، خط فوق داراي نرخ انتقال 100 مگابيت در ثانيه بوده و از کابل هاي بهم تابيده هشت رشته استفاده مي گردد به روتر متصل مي گردد. بمنظور ارتباط روتر به مرکز ارائه دهنده خدمات اينترنت ISP مي توان از خطوط اختصاصي با سرعت هاي متفاوت استفاده کرد. خط اختصاصي T1 يک نمونه متداول در اين زمينه بوده و داراي سرعت 1.5 مگابيت در ثانيه است . برخي از موسسات با توجه به حساسيت و نوع کار خود مي توانند از يک خط ديگر نيز بمنظور ارتباط روتر با ISP استفاده نمايند. خط فوق بصورت Backup بوده و بمحض بروز اشکال در خط اختصاصي مثلا" T1 مي توان از خط دوم استفاده نمود. با توجه به اينکه خط فوق بصورت موقت و در مواقع اضطراري استفاده مي شود ، مي توان يک خط با سرعت پايين تر را استفاده کرد.
روترها علاوه بر قابليت روتينگ بسته هاي اطلاعاتي از يک نقطه به نقطه ديگر ، داراي امکانات مربوط به پياده سازي سيستم امنيتي نيز مي باشند. مثلا" مي توان مشخص کرد که نحوه دستيابي کامپيوترهاي خارج از شبکه داخلي سازمان به شبکه داخلي به چه صورت است . اکثر سازمانها و موسسات داراي يک نرم افزار و يا سخت افزار خاص فايروال بمنظور اعمال سياست هاي امنيتي مي باشند. قوانين تعريف شده در جدول پيکربندي روتر از لحاظ امنيتي داراي صلابت بيشتري مي باشند.
يکي از عمليات ادواري تکراري که هر روتر انجام مي دهد ، آگاهي از استقرار يک بسته اطلاعاتي در شبکه داخلي است . در صورتيکه بسته اطلاعاتي مربوط به شبکه داخلي بوده نيازي به روت نمودن آن توسط روتر نخواهد بود. بدين منظور از مکانيزمي با نام Subnet mask استفاده مي شود. subnet مشابه يک آدرس IP بوده و اغلب بصورت 255.255.255.0 است . آدرس فوق به روتر اعلام مي نمايد که تمام پيام هاي مربوط به فرستنده و يا گيرنده که داراي يک آدرس مشترک در سه گروه اول مي باشند ، مربوط به يک شبکه مشابه بوده و نيازي به ارسال آنها براي يک شبکه ديگر وجود ندارد. مثلا" کامپيوتري با آدرس 15.57.31.40 پيامي را براي کامپيوتر با آدرس 15.57.31.52 ارسال مي دارد. روتر که در جريان تمام بسته هاي اطلاعاتي است ، سه گروه اول در آدرس هاي فرستنده و گيرنده را مطابقت مي نمايد و بسته اطلاعاتي را بر روي شبکه داخلي نگه خواهد داشت .

آگاهي از مقصد يک پيام

روتر يکي از مجموعه دستگاههائي است که در شبکه استفاده مي شود. هاب ، سوئيچ و روتر سيگنال هائي را ار کامپيوترها و يا شبکه ها دريافت و آنها را براي کامپيوترها و يا شبکه هاي ديگر ارسال مي دارند. روتر تنها دستگاه موجود مي باشد که در رابطه با مسير يک بسته اطلاعاتي تصميم گيري مي نمايد. بمنظور انجام عمليات فوق ، روترها مي بايست نسبت به دو موضوع آگاهي داشته باشند : آدرس ها و ساختار شبکه .

زمانيکه توسط يکي از دوستانتان براي شما يک کارت تبريک سال نو ارسال مي گردد ، از آدرسي مطابق زير استفاده مي نمايد : " تهران - خيابان ايران - کوچه شميرانات - پلاک 110 " آدرس فوق داراي چندين بخش بوده که به اداره پست مربوطه امکان پيدا نمودن آدرس فوق را خواهد داد. استفاده از کد پستي باعث سرعت در ارسال کارت تبريک و دريافت آن توسط شخص مورد نظر مي نمايد .ولي حتي در صورتيکه از کد پستي هم استفاده نشود ، امکان دريافت کارت تبريک با توجه به مشخص شدن شهرستان ، خيابان ، کوچه و پلاک نيز وجود خواهد داشت . آدرس فوق يک نوع آدرس منطقي است . آدرس فوق روشي را براي دريافت کارت تبريک ، مشخص مي نمايد. آدرس فوق به يک آدرس فيزيکي مرتبط خواهد شد.
هر يک از دستگاههاي موجود که به شبکه متصل مي گردند ، داراي يک آدرس فيزيکي مي باشند. آدرس فوق منحصر بفرد بوده و توسط دستگاهي که به کابل شبکه متصل است ، در نظر گرفته خواهد شد. مثلا" در صورتيکه کامپيوتر شما داراي يک کارت شبکه NIC مي باشد ، کارت فوق داراي يک آدرس فيزيکي دائمي بوده که در يک محل خاص از حافظه ذخيره شده است . آدرس فيزيکي که آدرس MAC Media Access Control نيز ناميده مي شود ، داراي دو بخش بوده که هر يک سه بايت مي باشند. اولين سه بايت ، شرکت سازنده کارت شبکه را مشخص مي نمايد . دومين سه بايت يک شماره سريال مربوط به کارت شبکه است .
کامپيوتر مي تواند داراي چندين آدرس منطقي در يک لحظه باشد. وضعيت فوق در رابطه با اشخاص نيز صدق مي کند. مثلا" يک شخص مي تواند داراي آدرس پستي ، شماره تلفن ، آدرس پست الکترونيکي و ... باشد. از طريق هر يک از آدرس هاي فوق امکان ارسال پيام براي شما وجود خواهد داشت . آدرس هاي منطقي در کامپيونر نيز مشابه سيستم فوق کار مي کنند. در اين راستا ممکن است از مدل هاي متفاوت آدرس دهي و يا پروتکل هاي مربوط به شبکه هاي متفاوت بطور همزمان استفاده گردد. در زمان اتصال به اينترنت ، شما داراي يک آدرس بوده که از پروتکل TCP/IP مشتق شده است . در صورتيکه داراي يک شبکه کوچک مي باشيد ، ممکن است از پروتکلNetBEUI مايکروسافت استفاده مي نمائيد. بهرحال يک کامپيوتر مي تواند داراي چندين آدرس منطقي بوده که پروتکل استفاده شده قالب آدرس فوق را مشخص خواهد کرد.
آدرس فيزيکي يک کامپيونر مي بايست به يک آدرس منطقي تبديل گردد. از آدرس منطقي در شبکه براي ارسال و دريافت اطلاعات استفاده مي گردد. براي مشاهده آدرس فيزيکي کامپيوتر خود مي توانيد از دستور IPCONFIG ويندوز 2000و XP استفاده نمايد.

پروتکل ها
اولين و مهمترين وظيفه روتر ، آگاهي از محلي است که مي بايست اطلاعات ارسال گردند. اکثر روترها که يک پيام را براي شما مسيريابي مي نمايند، از آدرس فيزيکي کامپيوتر شما آگاهي ندارند. روترها بمنظور شناخت اکثر پروتکل هاي رايج ، برنامه ريزي مي گردند. بدين ترتيب روترها نسبت به فورمت هر يک از مدل هاي آدرس دهي داراي شناخت مناسب مي باشند. تعداد بايت هاي موجود در هر بسته اطلاعاتي ، آگاهي از نحوه ارسال درست اطلاعات به مقصد و ... روترها بعنوان مهمترين عناصر در ايجاد ستون فقرات اينترنت مطرح مي باشند. روترها در هر ثانيه ميليون ها بسته اطلاعاتي را مسيريابي مي نمايند. ارسال يک بسته اطلاعاتي به مقصد مورد نظر ، تنها وظيفه يک روتر نخواهد بود. روترها مي بايست قادر به يافتن بهترين مسير ممکن باشند. دريک شبکه پيشرفته هر پيام الکترونيکي به چندين بخش کوچکتر تقسيم مي گردد. بخش هاي فوق بصورت مجزا ارسال و در مقصد مجددا" با ترکيب بخش هاي فوق بيکديگر ، پيام اوليه شکل واقعي خود را پيدا خواهد کرد. بخش هاي اطلاعاتي اشاره شدهPacket ناميده شده و هر يک ازآنان مي توانند از يک مسير خاص ارسال گردند. اين نوع از شبکه ها را Packet-Switched network مي گويند. در شبکه هاي فوق يک مسير اختصاصي بين کامپيوتر فرستنده بسته هاي اطلاعاتي و گيرنده ايجاد نخواهد گرديد. پيام هاي ارسالي از طريق يکي از هزاران مسير ممکن حرکت تا در نهايت توسط کامپيوتر گيرنده ، دريافت گردد. با توجه به ترافيک موجود در شبکه ممکن است در برخي حالات عناصر موجود در شبکه لود بالائي را داشته باشند ، در چنين مواردي روترها با يکديگر ارتباط و ترافيک شبکه را بهينه خواهند کرد. استفاده از مسيرهاي ديگر براي ارسال اطلاعات باتوجه به وجود ترافيک بالا در بخش هاي خاصي از شبکه

رديابي يک پيام
در صورتيکه از سيستم عامل ويندوز استفاده مي نمائيد ، با استفاده از دستور Traceroute مي توانيد مسير بسته هاي اطلاعاتي را دنبال نمائيد. مثلا" در صورتيکه بخواهيم از مسير پيوستن به سايت Microsoft Corporation آگاهي پيدا نمائيم ، کافي است دستور فوق را بصورت زير تايپ نمائيم :
Tracert
Microsoft Corporation
خروجي دستور فوق مشابه زير است :
اولين اعداد نشاندهنده تعداد روترموجود بين کامپيوتر شما و سايت مايکروسافت است . در اين مدل خاص از روتر استفاده شده است . سه عدد بعدي ، نشاندهنده مدت زماني است که اطلاعات از کامپيوتر شما براي روتر مشخص شده ارسال و مجددا" مراجعت مي نمايند. در برخي موارد ممکن است نام روتر نيز اعلام گردد. در نهايت آدرس IPهر يک از روترها نشان داده شده است .بدين ترتيب براي رسيدن به سايت مايکروسافت از محلي که دستور فوق تايپ مي گردد ، .... روتر استفاده و ثانيه زمان براي دريافت اطلاعات از سرويس دهنده و مراجعت مجدد اطلاعات ، نياز خواهد بود.

ستون فقرات اينترنت
باتوجه به گستردگي اينترنت و وجود ميليون ها بسته اطلاعاتي در هر ثانيه بمنظور مسيريابي ، مي بايست از روترهاي با سرعت بالا استفاده شود. روتر سري 12000 سيسکو يکي از اين نوع روترها بوده که بعنوان ستون فقرات اصلي در اينترنت استفاده مي شود. تکنولوژي بکار گرفته شده در طراحي روترهاي فوق مشابه سوپر کامپيوترها مي باشد. استفاده از پردازنده هاي با سرعت بالا بهمراه مجموعه اي از سويئچ هاي پر سرعت . در روتر مدل 12000 از پردازنده هاي 200MHZ MIPS R5000 استفاده مي شود. 12016 ، يکي از مدل هاي سري فوق است . مدل فوق قادر داراي توان عمليات 320 ميليارد بيت از اطلاعات را در ثانيه را دارد. در صورتيکه مدل فوق با تمام توان و ظرفيت خود نصب گردد ، امکان انتقال 60 ميليون بسته اطلاعاتي در هر ثانيه را دارا است .
روترها با استفاده از جدول پيکربندي خود قادر به مسيريابي صحيح بسته هاي اطلاعاتي خواهند بود. قوانين موجود در جدول فوق سياست مسيريابي يک بسته اطلاعاتي را تبين خواهند کرد . قبل از ارسال بسته هاي اطلاعاتي توسط مسير مشخص شده ، روتر خط مسير مربوطه را از از نقطه نظر کارآئي بررسي مي نمايد . در صورتيکه مسير فوق فاقد کارآئي لازم باشد ، روتر مسير فوق را چشم پوشي نموده و مجددا" يک مسير ديگر را مشخص خواهد کرد. پس از اطمينان از کارآئي مسير مشخص شده ، بسته اطلاعاتي توسط مسير مورد نظر ارسال خواهد گرديد. تمام عمليات فوق صرفا" در کسري از ثانيه انجام مي گردد. در هر ثانيه، فرآيند فوق ميليون ها مرتبه تکرار خواهد شد.
آگاهي از محلي که پيام ها مي بايست ارسال گردند ، مهمترين وظيفه يک روتر است . برخي از روترهاي ساده، صرفا" عمليات فوق را انجام داده و برخي ديگر از روترها عمليات بمراتب بيشتر و پيچيده تري را انجام مي دهند.

روتر چيست؟
روتر به دودسته تقسيم ميکنن :
روتر هاي سخت افزاري:
که يک دستگاه صرفآ براي ماکار routing رو انجام ميده,وبراي کارش هيچ احتياجي به يه کامپيوترنداره,بلکه خودش درست مثل يک کامپيوتر Ram,CPU,System-Board,Slot,… داره و البته سيستم عامل مخصوص به خود که بهاسم IOS هم اون رو ميشناسن . يه روتر سخت افزاري درست مثل يه کامپيوتر محل هاي براي اضافه کردن کارت هاي جانبي و ... رو داره .
روترهاي نرم افزاري :
که در واقع بک روترسخت افزاري شبيه-سازي شده هستن. ازنظر کارکردي عملآ کار يک روتر نرم افزاري روميکنن ولي خيلي مزايا و کارها هست که فقط توسط يک روتر واقعي سخت-افزاري قابل انجام هست ... . روترهاي نرم افزاري رو همون سيستم عامل ها شبيه سازي ميکنن . و در واقع ميشه گفت که يک سيستم عامل رو توسط امکاناتي که خودش بما داده , مثلآ Routing and Remote access در ويندوزهاي سرور مايکروسافت . جوري تنظيم ميکنن که کار يک روتر رو براي ما انجام بده.
در يک سيستم عامل مثل ويندوز 2000 سرور,اين کار به راحتي نصب 2 عدد کارت شبکه وراه-اندازي يک سرويس هست ! ولي در سيستم عاملي مثل يونيکس/لينوکس با کمي دردسر بيشتر هم همراه خواهد بود .


کار يک Router چيست؟
روترها همونطور که از اسمشون پيداست Router=مسير ياب کارشون مسير يابي برايبسته ها Packet ي اطلاعات در شبکه هست .روتر ميگرده و بطور مثال کوتاه ترين مسير رو براي رسيدن اين متن از سرور ما به کامپيوتر شما , کوتاه ترين مسير رو از بين هزاران-هزارکامپيوتر متصل به اينترنت پيدا ميکنه.البته اين کار به اين سادگي که شنيدين نيست و بر عکس يک کار پيچيده هست که فقط روتر ها اون کار رو بلدن , به کسي هم يادش نميدن. J يه روتر همچنين ميتونه دو شبکه مجزا رو که هر کدومnodeهاي خودشون دارن رو به هم وصل کنه .
يه روتر همچين ميتونه مثلآ بصورت به Access Server عمل کنه . اين اکسس سرور دقيقآ همون چيزي هست که شما وقتي شماره ISP رو ميگيريد , ارتباط شما رو با سرور اونجا برقرار ميکنه . IP هم که شما بعنوان Server-IP و يا Default-Gateway در گزارش IPConfigمي بينيد.
در واقع IP همون Access Servere که يه روتر هست که به اون ابزاري کارت جانبي اضافه کردن که کنترل و مديريت مودم ها رو به عهده داره .
البته حتمآ ميدونيد که , اين اکسس سرور نيست که به شما ip ميده يا شما رو تغذيه يکنه ....
البته اين ها تنها کاهايي نيستن که يه روتر ميکنه, بلکه کارهاي بسيار زياد و قابليتهاي مفيد ديگري هم هستن که خارج از حوصله اين متنه.

Routerدستور کار خودش رو از کجا تهيه ميکنه ؟
خوب ... . وقتي يه مدير شبکه ميخواد يه کاربر براي سرورش تعريف کنه, کاميوتري رو به شبکه اش اضاف کنه با مثلآ يه ميل-سرور راه اندازي کنه , خيلي راحت ميشينه پشت سرورش فرض ميکنيم Win2000 AS وبکمک Active-Directory service کابر جديد و کامپيوتر جديد رو به دامين Domain اضافه ميکنه , و با نصبExchange server ميل سرورش رو هم راه ميندازه.
ولي يه روتر که هيچکدام از اين چيرها رو نداره... !!!! L نهايت لطفي که ممکنه جناب روتر
بما کنه اينه که IOS prompt رو در اختيار ما بذاره که اون هم بصورت Text-Base هست,يعني شما فقط با چيزي شبيه محيط Dos سر و کار داريد.
حتمآ با ناراحتي تمام پيش خودتون اين فکر رو ميکنين که :" لعنتـــــــــي ... بايد بشينم همه چي رو دونه دونه و با زير-رو کردن قسمت هاي مختلف و زمخت و خشک ISO ,وارد کنم ... " .
خوب اين هم روشي هست واسه خودش.ولي احمقانه ترين کاري هست که يه admin ممکه انجام بده !!!
اين کار مثل اين ميمونه که بشيني تموم تنظيمات active-directory رو از طريق ابزارهاي اغلب تحت داس microsoft active-directory support tools انجام بدي , اون هم از روي همون سرور !!!!!!!
ولي خوشبختانه راه ديگري هم هست که اون , همونStartup-Config روتر ماست .
اين startup-config فايلي هست که براي يک روتر , دقيقآ همانند يکCommand.com/Autoexec.bat/Config.sys براي سيستم عامل داس عمل ميکنه . البته اضافه کردن command.com به ليست اين مثال بنا به دلايلي درست نيست , ولي به همون دلايل هم بعدآ خواهيد دونست چرا ... ميشه اين رو حساب کرد .

آشنائى با روتر
20 مرداد 1383 - سخاروش - استفاده از روترها در شبکه به امرى متداول تبديل شده است . يکى از دلايل مهم گسترش استفاده از روتر ، ضرورت اتصال يک شبکه به چندين شبکه ديگر اينترنت و يا ساير سايت ها ى از راه دور در عصر حاضر است . نام در نظر گرفته شده براى روترها ، متناسب با کارى است که آنان انجام مى دهند : " ارسال داده از يک شبکه به شبکه اى ديگر " . مثلا" در صورتى که يک شرکت داراى شعبه اى در تهران و يک دفتر ديگر در اهواز باشد ، به منظور اتصال آنان به يکديگر مى توان از يک خط leased اختصاصى که به هر يک از روترهاى موجود در دفاتر متصل مى گردد ، استفاده نمود . بدين ترتيب ، هر گونه ترافيکى که لازم است از يک سايت به سايت ديگر انجام شود از طريق روتر محقق شده و تمامى ترافيک هاى غيرضرورى ديگر فيلتر و در پهناى باند و هزينه هاى مربوطه ، صرفه جوئى مى گردد .


آشنائي با عناصر داخلي روتر
وتر يكي از دستگاه هاي شبكه اي مهم و حياتي است كه از آن در شبكه هاي LAN و WAN استفاده مي گردد . روترها تاكنون در مدل هاي متفاوت و با معماري مختلف طراحي ، توليد و عرضه شده اند . در اين مطلب با عناصر اصلي داخلي يك روتر آشنا خواهيم شد .
پردازنده CPU : پردازنده مسئوليت اجراي دستورالعمل ها در سيستم عامل را برعهده دارد . مقداردهي اوليه سيستم ، عمليات روتينگ و كنترل اينترفيس شبكه از جمله وظايف يك پردازنده مي باشد . CPU ،*يك ريزپردازنده است و در روترهاي بزرگ ممكن است از چندين پردازنده استفاده گردد .
حافظه اصلي RAM : از حافظه فوق به منظور ذخيره اطلاعات جدول روتينگ ، صف هاي بسته هاي اطلاعاتي ، اجراء پيكربندي و cache سوئيچينگ سريع استفاده مي*گردد . در اكثر روترها ، حافظه RAM فضاي زمان اجراء براي نرم افزار IOS و زير سيستم هاي مربوطه را فراهم مي نمايد . حافظه RAM منطقا" به دو بخش حافظه پردازنده اصلي و حافظه ورودي و خروجي مشترك تقسيم مي گردد . از حافظه ورودي و خروجي مشترك Shared I/O توسط اينترفيس ها و به منظور ذخيره موقت بسته هاي*اطلاعاتي استفاده مي گردد. با توجه به تكنولوژي استفاده شده در ساخت اينگونه حافظه ها ، پس از خاموش كردن و يا راه اندازي مجدد روتر اطلاعات موجود در حافطه RAM حذف مي گردد . حافظه هاي فوق معمولا" از نوع DRAM حافظه RAM پويا بوده و مي توان با افزودن ماژول هاي DIMMs ظرفيت آنان را تغيير و افزايش داد .
حافظه فلش Flash : از اين نوع حافظه ها به منظور ذخيره نسخه كامل نرم افزار IOS استفاده مي*گردد . روتر، معمولا" IOS پيش فرض خود را از حافظه فلش دريافت مي نمايد . با توجه به تكنولوژي استفاده شده در ساخت اينگونه حافظه ها ، همواره مي توان نرم افزار ذخيره شده درون آنان را ارتقاء و با يك نسخه جديد جايگزين نمود . IOS ممكن است به صورت فشرده و يا معمولي ذخيره شده باشد . در اكثر روترها يك نسخه اجرائي از IOS در زمان راه اندازي روتر به حافظه RAM انتقال مي يابد . در ساير روترها ، IOS ممكن است مستقيما" از طريق حافظه فلش اجراء گردد . با افزودن و يا تعويض ماژول هاي SIMMs و يا كارت هاي PCMCIA مي*توان ظرفيت حافظه فلش را ارتقاء داد .

حافظه NVRAM : از اين نوع حافظه هاي غير فرار به منظور ذخيره پيكربندي راه اندازي روتر استفاده مي گردد . در برخي دستگاه ها ، NVRAM بر اساس تكنولوژيEEPROMs و در ساير دستگاه ها به صورت حافظه هاي فلش پياده سازي مي گردد. اطلاعات موجود در NVRAM پس از خاموش شدن و يا راه اندازي مجدد روتر از بين نخواهند رفت .

گذرگاه ها Buses :اكثر روترها شامل يك گذرگاه سيستم و يك گذرگاه پردازنده مي*باشند . از گذرگاه سيستم به منظور مبادله اطلاعات بين پردازنده و اينترفيس ها و يا تجهيزات جانبي نصب شده در يكي از اسلات هاي سيستم ، استفاده مي گردد . گذرگاه فوق مسئوليت مبادله بسته هاي اطلاعاتي به اينترفيس ها را برعهده دارد دريافت و ارسال.
گذرگاه پردازنده توسط پردازنده و به منظور دستيابي عناصر از طريق حافظه اصلي روتر استفاده مي گردد. اين گذرگاه مسئوليت مبادله دستورالعمل ها و داده به يك آدرس خاص از حافظه را برعهده دارد.

حافظه ROM : از اين نوع حافظه به منظور ذخيره دائم كد اشكال زدائي راه انداز ROM Monitor استفاده مي*گردد . مهمترين وظيفه حافظه ROM ، تست و عيب يابي سخت افزار در زمان راه اندازي روتر و استقرار نرم افزار IOS از حافظه فلش به درون حافظه RAM مي*باشد . برخي روترها داراي يك نسخه خاص و سبك تر از IOSمي باشند كه مي توان از آن به عنوان يك گزينه و منبع جايگزين در زمان راه اندازي روتر استفاده نمود .اطلاعات موجود در اينگونه حافظه ها را نمي توان حذف نمود و در صورت نياز به ارتقاء ، مي*بايست تراشه مربوطه را تعويض نمود .

اينترفيس ها :
اينترفيس ها مسئوليت اتصالات روتر به دنياي خارج را برعهده داشته و مي توان آنان را به سه گروه عمده تقسيم نمود :
اينترفيس هاي مختص شبكه محلي : اين نوع اينترفيس ها معمولا" يكي از گزينه هاي متفاوت اترنت و يا Token Ring مي باشند . اينترفيس هاي فوق داراي تراشه هاي كنترلي خاصي مي باشند كه منطق لازم براي اتصال سيستم به محيط انتقال را ارائه مي نمايند . پيكربندي اينترفيس هاي فوق ممكن است به صورت ثابت و يا ماژولار پيمانه اي و قابل افزايش با توجه به نياز باشد .
اينترفيس هاي مختص شبكه WAN : شامل اينترفيس هاي سريال ، ISDN و CSUs برگرفته از Channel Service Unit مي باشد. همانند اينترفيس شبكه هاي محلي ، اين نوع اينترفيس ها نيز داراي تراشه هاي كنترلي خاصي مي باشند كه منطق لازم براي اتصال سيستم به محيط انتقال را ارائه مي نمايند . پيكربندي اينترفيس هاي فوق ممكن است به صورت ثابت و يا ماژولار باشد .
اينترفيس هاي كنسول و كمكي : اين نوع اينترفيس ها ، پورت هاي سريالي مي باشند كه از آنان جهت پيكربندي اوليه روتر استفاده مي گردد . پورت هاي فوق را نمي توان به عنوان پورت هاي شبكه در نظر گرفت و از آنان صرفا" جهت برقراري ارتباط از طريق پورت هاي ارتباطي كامپيوتر و يا مودم استفاده بعمل مي آيد.
منبع تغذيه : منبع تغذيه توان لازم براي عملكرد صحيح عناصر داخلي روتر را تامين مي نمايد . روترهاي بزرگ ممكن است داراي چندين منبع تغذيه باشند . در روترهاي كوچك منبع تغذيه ممكن است به صورت External باشد .

محل نصب عناصر داخلي درون روتر
براي استفاده از روتر لازم نيست كه با محل نصب عناصر اشاره شده درون روتر آشنا باشيم ولي در برخي موارد نظير ارتقاء حافظه اين موضوع مي تواند ضرورت خاص خود را داشته باشد .
نوع عناصر و محل نصب آنان در روترها با توجه به مدل آنان مي تواند متفاوت و متغير باشد
استفاده از روترها در شبکه به امري متداول تبديل شده است . يکي از دلايل مهم گسترش استفاده از روتر ، ضرورت اتصال يک شبکه به چندين شبکه ديگر اينترنت و يا ساير سايت ها ي از راه دور در عصر حاضر است . نام در نظر گرفته شده براي روترها ، متناسب با کاري است که آنان انجام مي دهند : " ارسال داده از يک شبکه به شبکه اي ديگر " . مثلا" در صورتي که يک شرکت داراي شعبه اي در تهران و يک دفتر ديگر در اهواز باشد ، به منظور اتصال آنان به يکديگر مي توان از يک خطleased اختصاصي که به هر يک از روترهاي موجود در دفاتر متصل مي گردد ، استفاده نمود . بدين ترتيب ، هر گونه ترافيکي که لازم است از يک سايت به سايت ديگر انجام شود از طريق روتر محقق شده و تمامي ترافيک هاي غيرضروري ديگر فيلتر و در پهناي باند و هزينه هاي مربوطه ، صرفه جوئي مي گردد .

راه اندازي روتر سيسکو
شروع به کار
به هنگام خريد يك روتر لوازمي كه همراه آن به شما تحويل داده خواهد شد عبارتند از:
1- سيم برق
2- كابل اتصال روتر به كامپيوتر
3- يك CD
4- يك دفترچه راهنما

مراحل زير را دنبال كنيد:
روتر را به يك كامپيوتر متصل كنيد.اينكار از طريق كابل اتصالي كه همراه روتر دريافت كرده ايد انجام مي شود.در پشت روتر شما پورتي وجود دارد كه به آن پورتconsole مي گويند.آنرا پيدا كنيد و يك سر كابل را به آن متصل كرده و سر ديگر آنرا به كامپيوتر مورد نظر متصل كنيد
براي كار كردن با روتر نياز به يك نرم افزار terminal Emulation داريم. اين نرم افزار ها زبان روتر ها را مي فهمند و مي توانند با آنها صحبت كنند. نرم افزارHyperterminal ويندوز از اين خانواده است و مي توانيد از آن استفاده كنيد.برنامه را با پارامترهاي زير اجرا كنيد:
9600 boud
No Parity
8 data Bits
1 Stop Bit
در صورتيكه كابل را از طريق پورت com به كامپيوتر متصل كرده ايد براي اتصال اوليه از گزينه direct to com استفاده كنيد.
روتر را روشن كنيد.

قسمتهاي مهم روتر
ROM Read Only Memory
اين حافظه پايدار در روتر براي ذخيره كردن موارد زير بكار مي رود:
برنامه Power-on self test كه هنگام بالا آمدن روتر اجرا مي شود و براي چك كردن قسمتهاي مختلف آن بكار مي رود.
برنامه Bootstrap Startup خود راه انداز كه روتر را راه اندازي مي كند
نرم افزار IOS روتر
واضح است كه تغيير محتويات ROM روتر به روش نرم افزاري امكان پذير نبوده و بايد Chip آن عوض شود.

Flash Memory
يك قطعه حافظه قابل پاك كردن و دوباره برنامه ريزي كردن مي باشد.اين حافظه حاوي سيستم عامل روتر مي باشد.

NVRAM Non Volatile RAM
اين حافظه براي نگهداري از فايل Startup configuration بكار مي رود.همانند Flash Memory اين حافظه هم محتويات خود را در هنگام قطع برق از دست نمي دهد

RAM Random Access Memory
اين حافظه عادي روتر بوده و داده هاي موقتي خود را در آن نگهداري مي كند.مانند Routing table
همچنين پس از راه اندازي روتر سيستم عامل به اين حافظه منتقل مي شود.
اين حافظه در هنگام قطع برق تمام محتويات خود را از دست مي دهد

Interfaces
Interface به محل ارتباطي روتر با محيط بيرون گفته مي شود.بطور پيش فرض روترها داراي اينترفيس هاي serial هستند كه براي اتصال به يك شبكه WAN در فاصله هاي دور بكار مي رود.همچنين اينترفيس هايي براي اتصال به LAN در روترها وجود دارد مانند Ethernet,Token Ring,FDDI Fiber Distributed Data Interface
هنگام روشن كردن روتر چه اتفاقي مي افتد
1. برنامه Power-on self Test سخت افزار روتر را چك مي كند. قطعاتي از قبيل CPU,memory و اينترفيس ها
2. برنامه Bootstrap اجرا مي شود
3. Bootfield خوانده مي شود تا سيستم عامل مناسب مشخص شود
4. سيستم عامل موجود در Flash memory به RAM انتقال داده مي شود
5. فايل Configuration كه در NVRAM ذخيره شده است به RAM منتقل مي شود
6. اگر فايل Configuration در NVRAM وجود نداشته باشد IOS روتر يكسري سوالات به صورت Wizard مطرح خواهد كرد تا Config اوليه شكل بگيرد.به اين ويزاردSetup dialog گفته مي شود

کار با روتر
ست کردن کلمات عبور
اگر روتر نو باشد Password اي نخواهد داشت. پس اولين مرحله تعيين يك كلمه عبور براي روتر مي باشد.روشي كه در زير براي ست كردن كلمه عبور آورده شده است تنها هنگامي بكار مي رود كه اتصال به روتر از طريق پورت كنسول انجام شده باشد. عبارت زير در Consol ديده مي شود:
Router>


به اين حالت User Exec گفته مي شود. به عنوان يك User فقط مي توان به روتر log on كرده و يكسري گزارشات و تنظيمات را مشاهده كرد و در اين حالت امكان ست كردن كلمه عبور وجود ندارد. براي ست كردن كلمه عبور بايد ابتدا به حالتي كه به آن Privileged Exec گفته مي شود وارد شويد.
براي ورود به اين حالت بايد از دستور enable استفاده كرد. خط فرمان به صورت زير تغيير پيدا مي كند:


Router#


اين بدان معني است كه روتر هم اكنون در حالت Privileged Exec قرار دارد. براي برگشت به حالت user Exec بايد از دستور disable استفاده نمود. حال براي ست كردن كلمه عبور بايد از حالت Enable به حالت Configuration رفت. دستور configure اين كار را انجام مي دهد:


Router#configure
Configuring from terminal, memory, or network [terminal]?terminal
Router config #


عبارت فوق نشان مي دهد كه روتر در حالت Configuration قرار دارد.

5 كلمه عبور متفاوت وجود دارد كه بايد همگي آنها ست شوند:
1- Console
2- Auxilary
3- VTY
4- Enable
5- Enable Secret


1- Console
اين كلمه عبور پورت Console روتر را محافظت خواهد كرد:


Router#Configure
Router config # line console 0
Router config-line # login
Router config-line # password CISCO
Router config-line#Ctrl-Z


2- Auxiliary
اين كلمه عبور براي اتصالات از طريق مودم بكار مي رود:


Router#Config t Configure terminal
Router config # line aux 0 line auxiliary 0
Router config-line # login
Router config-line # password CISCO
Router config-line#Ctrl-Z


دستور خط اول خلاصه شده دستور Configure terminal مي باشد در روتر مي توان به جاي دستورات از فرم خلاصه شده آنها هم استفاده نمود


3- VTY
پورتهاي Virtual مانند بقيه پورتها وجود خارجي ندارند.در هنگام اتصال به روتر از طريق Telnet از اين پورت استفاده مي شود.تعدا اين پورتها 5 تا مي باشد.در صورتيكه بخواهيم همگي كلمات عبور را با همديگر ست كرد مي توان از دستور line vty 0 4 0 يك جاي خالي و سپس 4 استفاده نمود:


Router#Config t
Router config # line vty 0 4
Router config-line # login
Router config-line # password CISCO
Router config-line#Ctrl-Z


4- Enable
اين كلمه عبور به صورت Clear text ذخيره مي شود و معمولا از كلمه عبور Enable Secret براي ورود به حالت Enable استفاده مي شود اين كلمه عبور به صورت رمز شده ذخيره مي شود .ولي در مواقعي كه مشكلي براي روتر پيش بيايد و روتر از IOS پيش فرض براي بالا آمدن استفاده كند كلمه عبور Enable Secret كار نخواهد كرد ، پس بهتر است كه اين كلمه عبور ست شود.


Router#Configure
Router config # enable password CISCO
Router config #Ctrl-Z
5- Enable Secret
Router#Config t
Router config # enable secret CISCO
Router config #Ctrl-Z



« نمايش config روتر»
config روتر در NVRAM آن ذخيره مي شود. NVRAM يك حافظه غير فرار است كه باعث مي شود config روتر در هنگام خاموش شدن از دست نرود. config اي كه در NVRAM ذخيره شده است startup-config ناميده مي شود و در ابتداي بالا آمدن روتر به RAM منتقل مي شود.به config اي كه در RAM وجود دارد running-config گفته مي شود. نمايش محتويات config روتر در حالت user exec امكان پذير نيست و بايد در حالت enable قرار گرفت.
دستورات مربوط به نمايش config روتر به صورت زير مي باشد:

Show startup-config يا به طور مختصر sh start
Show running-config يا به طور مختصر sh run
« ذخيره config روتر»
config روتر در NVRAM ذخيره مي شود كه به آن startup-config نيز گفته مي شود. براي ذخيره كردن running-config در startup-config از دستور زير بايد استفاده نمود:

Copy running-configuration startup-configuration خلاصه copy run start

پس از اجراي اين دستور بايد فايل مقصد را مشخص كنيد كه با زدن دكمه ENTER همان فايل پيش فرض آن startup-config انتخاب خواهد شد.


# copy run start
Destination file [startup-config]: here you would press Return
Building Configuration...


در روترهاي قديمي به جاي اين دستور از دستور write mem استفاده مي شود.
اگر tftp server داشته باشيم مي توانيم با دستورات زير config روتر را در يك فايل بر روي سايت ftp ذخيره كنيم:


#COPY RUN TFTP
Remote host[]? 10.1.1.1 this is IP address of the TFTP server
Name of configuration file to write [router-confg] Return
the above writes the configuration to the file router-confg
Write file ARNOLD-confg on host 10.1.1.1? Return
[confirm] Return
Building configuration...


«بازيابي config روتر»
با استفاده از دستور reload مي توان startup-config را به running-config منتقل كرد.


« کلمه عبور فراموش شده»
كلمات عبور روتر در فايل startup-config كه در NVRAM قرار دارد ذخيره مي شوند. نكته اصلي در بازيابي كلمات عبور اين است كه در هنگام بالا آمدن روتر نبايد اجازه بازيابي startup-config و ذخيره آن در running-config به روتر داده شود. و به اين منظور بايد بيت ششم از configuration register تغيير داده شود.config register روتر را مي توان در دو حالت config mode يا رياROM MONITOR تغيير داد. چون كلمه عبور را گم كرده ايم امكان ورود به config mode را نداريم و بنابراين از روش دوم براي تغيير آن استفاده مي كنيم.
براي ورود به حالت ROM MONITOR بايد در هنگامي كه ios از flash memory لود مي شود دستور Break به روتر ارسال كرد.
روتر را خاموش نموده و سپس روشن نماييد. ابتدا برنامه power os self test اجرا مي شود و سپس ios از flash به RAM منتقل مي شود. اگر قبل از انتقال كامل ios بهram دستورbreak براي روتر فرستاده شود وارد حالت ROM MONITOR خواهيم شد.پس از ورود به حالت ROM MONITOR دستورات زير را تايپ نمائيد:
>o/r 0x2142
>i
با اين دو دستورregister config تغييرکرده و روتر دوباره ريست مي شود و سپس در هنگام بالا آمدن stratup-config در running-config كپي نخواهد شد بنابراين مي توان بدون نياز به كلمه عبور وارد حالت enable mode و config mode شد. با دستورات زير کلمه عبور جديد ست مي شود:


Router>en
Router#copy start run
Router#configure t
Router config #enable secret mypass
Router config #config-register 0x2102
Router config #exit



همانگونه كه ديده مي شود config register را در انتهاي كار به حالت اوليه باز مي گردانيم تا در راه اندازي دوباره روتر startup-config به running-config منتقل شود.اگر الان دستور show version را اجرا كنيد نتايج زير بدست خواهد آمد:


Router#sh version
Cisco Internetwork Operating System Software

32K bytes of non-volatile configuration memory.
8192K bytes of processor board System flash Read/Write
Configuration register is 0x2142 will be 0x2102 at next reload


configuration register روتر دو بايت است که بيتهاي مختلف تشکيل دهنده آن به صورت زير مي باشد:
00-03 Boot file is cisco2-2500 or boot system command
06 Ignore configuration disabled
07 OEM disabled
08 Break disabled
10 IP broadcasts with ones
12-11 console speed is 9600 baud
13 Boot default ROM software if network boot fails
14 IP broadcasts do not have network numbers
15 Diagnostic mode disabled

در حالت عادي مقدار آن ox2102 مي باشد 0010،0001،0000،0010
بيت ششم در صورتيكه 1 باشد انتقال startup-config به running-config انجام نخواهد شد.با ست كردن اين بيت به 1 مقدار configuration register مي شود 0x2142 0010[FONT='Arial','sans-serif']،
0001[FONT='Arial','sans-serif']،[/font]0100[FONT='Arial','sans-serif']،[/font]0010
در اين اموزش چگونگي پيكر بندي يك روتر را براي شما بيان ميكنم . اين اموزش از انجايي كه با مثال بسيار شيرين تر مينمايد فرض را بر اين گرفته ام كه شما از روترEtherFast Cable/DSL استفاده ميكنيد . با استفاده از اين روتر ميتوانيد سرعت اينترنت خود را بين 253 كاربر تقسيم كنيد .
ابتدا سراغ كابل بندي اين روتر ميرويم . كابلهاي شبكه همانطور كه ميدانيد براي اتصال PC ها در شبكه هاي اترنت به كار ميروند بنابراين ميتوان منابعي اصلي مانند پرينتر و دسترسي به اينترنت را بين كامپيوتر هايي كه در شبكه قرار دارند به اشتراك گذاشت . اينكه شما در شبكه خود از چه كابلي استفاده كنيد بسيار مهم است چراكه در صورت عدم انتخاب صحيح كابل از سرعت و كيفيت مطلوب برخوردار نخواهيد شد .
كابلهاي شبكه در انواع و درجه هاي متفاوتي عرضه شده اند كه به انها categories ميگويند . Category 5 يا همان Cat5 قابل اطمينان ترين كابل است كه شما ميتوانيد اين كابل را از بيرون با قيمتي مناسب تهيه كنيد .
اين كابلها از نوع كابلهاي جفت شده به هم ميباشند چرا كه سيم هايي كه درون اين كابل هستند بصورت جفت شده قرار دارند ميتوانيد براي انواع كابلها به مقاله مربوطه مراجعه كنيد
كابلهاي Cat5 با اتصال دهنده هاي RJ-45 هستند كه درون پورتهاي RJ-45 جاي ميگيرند . پورتهاي RJ-45 ساده ترين و در عين حال بهترين و معمولترين پورتهاي رابط درشبكه براي اتصال دو PC ميباشند مودم هاي كابلي و DSL نيز از پورتهاي RJ-45 براي اتصال به اينترنت استفاده ميكنند . پورت RJ-45 را ميتوانيد روي كارت شبكه يا هاب و يا سوئيچ هاي خود پيدا كنيد كه در اين مقوله انرا روي روتر خود ميبينيد .
اما براي اينكه بفهميد كابل شما از كدام نوع است يعني از نوع Straight-Through يا از نوع CrossOver-Cable است . دو سر كابل را گرفته و كنار هم قرار دهيد اگر كابل شما از نوع Straghit-Throgh بود سيم هاي همرنگ با هم در دوسر كابل از نظر مكاني تطبيق ميكنند . اما اگر از نوع CrossOver بود اين سيم ها به نظم و ترتيب رنگ نخواهند بود .
براي درك منظورم از عكس هاي زير ديدن كنيد در ضمن با استفاده از عكس هاي زير ميتوانيد با داشتن سوكت دو سر سيم RJ-45 اين كابل را خودتان بسازيد تا چنان هزينه بر هم نباشد !
و اما اينكه براي شروع نصب بايد بدانيد كه چه چيزهايي داريد يا نداريد براي شروع با هم ملزومات را مرور ميكنيم :
قبل از تنظيمات روتر مطمئن شويد كه از مقدار لازم كابل شبكه براي اتصال مودم به روتر و هر PC به شبكه يا روتر برداشته ايد .
در ضمن شما براي هر PC به يك كارت شبكه نيز نيازمنديد .
بعضي كابلها يا مودم هاي DSL از كابلهاي CrossOver براي اتصال به روتر استفاده ميكنند . بنابراين حتما چك كنيد كه از چه نوع كابلي استفاده ميكنيد .
وقتي موفق به اتصال دو سخت افزار به همديگر از طريق كابلها شديد هميشه در صورت منطبق شدن اين دو با هم چراغ LED لينك روشن خواهد شد براي مثال چراغ WAN LINK در صورت درست بودن اتصال مودم و روتر روشن ميشود . در ضمن احتمالا يك چراغ هم روي كارت شبكه خود براي فايند موفقيت خواهيد داشت .
نكته اي كه در اين قسمت حياتي به نظر ميرسد استفاده از كابلهاي هم نوع براي اتصال با روتر ميباشد در صورت هر گونه اشكال در بخظ كابل بندي اتصالات شما با مشكل مواجه خواهد شد .
حال براي اتصال كابل ها يا مودم به روتر اماده ميشويم .
ابتدا اداپتور برق را كه وظيفه تامين برق روتر شما دارد را به پشت روتر خود بزنيد . بعد از اتصال براي انكه از تامين شدن برق روتر خود مطمئن شويد به چراغ LEDروي روتر نگاه كنيد تا ببينيد برق در روتر جاري شده است يا خير . در ضمن يادتان باشد هر گاه خواستيد دو سخت افزار را به هم متصل كنيد حتما چراغ link را چك كنيد و از روشن بودن ان براي امادگي اتصالي مناسب اگاهي داشته باشيد . حال بايد مودم يا كارت شبكه خود را به روتر متصل كنيد . يكي از سرهاي كابل RJ-45 را در مودم دي اس ال خود بزنيد و سر ديگر را به پورت WAN روتر وصل كنيد . شكل زير درگاه ورودي مودم DSL شما را نشان ميدهد .

نكته ديگر كه حائز اهميت است كابل مودم DSL شماست كه بايد به فقط به پورت WAN متصل شود جراكه روتر ديگر پورت ها را براي شناسايي مودم استفاده نميكند .
شكل زير پورت WAN شما را براي يك روتر چهار پورتي نمايش ميدهد :

بعد از انكه از اتصال روتر با برق مطمئن شديد مودم DSL راروشن كنيد و به چراغ LED لينك WAN نگاه كنيد اگر روشن بود يعني اتصال با روتر از لحاظ فيزيكي عاري از نقص است .
حال نوبت به ان رسيده است كه كامپيوترهايتان را به روتر متصل كنيد . براي هر PC به يك كابل شبكه نيازمنديد براي سوئيچها و هابهايي كه ميخواهيد به روتر متصل كنيد نيز به يك كابل براي اتصال با پورت RJ-45 نيازمنديد .
براي اتصال روتر با تنها يك كامپيوتر پورت RJ-45 را با كارت شبكه كامپيوتر متصل كنيد و سر ديگر كابل را نيز به standard RJ-45 port روتر متصل كنيد. تمامي پورت ها علاوه بر پورت WAN و Uplink از نوع RJ-45 استاندارد هستند براي روتري كه تنها يك پورت دارد از پورت LAN براي اتصال استفاده كنيد . باري اتصال هاب يا سوئيچ نيز از همان روش فوق استفاده ميكنيد يعني يك سر سيم را به پورتRJ وصل ميكنيد و سر ديگر را به پورت uplink روتر وصل كنيد . اگر شما يك روتريك پورتي داريد و تنها پورت باقيمانده روي هاب يا سوئيچ شما پورت Uplink ميباشد كابل را به پورت Uplink متصل كنيد و روتر را نيز به پورت LAN و از انجا سوئيچ را بهstraight mode II تغيير دهيد .
وقتي از پورت Uplink روتر استفاده ميكنيد از پورت كناري ان براي اتصال استفاده نكنيد چراكه سيم پيچي داخلي انها با همديگر در ارتباط هستند و در يك لحظه تنها يكي از انها ميتواند مورد استفاده قرار بگيرد . بنابراين از پورت كناري ان يعني فرض كنيد يكي درميان كابلها را ميبنديد . به شكل نگاهي بيندازيد اينكار به بهينه سازي عملكرد روتر شما كمك ميكند وگرنه اشكال عمده اي در كاركرد روتر ايجاد نميكند

پس از اتصال از روشن شدن تمامي چراغهاي LED پورتها اگاهي كامل كسب كنيد . در ضمن هاب يا سوئيچ شما نيز چراغي براي اعلام صحت اتصال دارد انرا نيز نگاه كنيد تا مطمئن شويد
حال نوبت به ان رسيده است تا روتر را به اينترنت متصل كنيم . ..
در رابطه با تنظيمات TCP/IP قبل از دستكاري حتما اين تنظيمات را در جايي نگهداري كنيد چراكه بعدا در صورتيكه موفق به ادامه نشديد حداقل بتوانيد با تنظيمات قبلي تا زمان رفع اشكال به كارتان ادامه دهيد . قبل از نصب روتر حتما قبل از ان اگر از پروكسي سرور استفاده ميكنيد انرا برداريد نرم افزارهايي كه وظيفه Firewalling دارند را نيز برداريد يا غير فعال كنيد . و نرم افزار هاي اينترنت login مثل winpoel يا intranet 300 را نيز از كار بياندازيد .
اگر از اينترنت اكسپلورر استفاده ميكنيد به ادرس زير برويد
Start>Settings> Control Panel> Internet Options > connections > lan settings
تمامي چك مارك هاي اين پنجره را پاك كنيد . بعد از ان از مرورگر خود كه جلويتان باز است به tools و internet options برگرديد و گزينه never dial a connection را از زبانه connections پيدا كرده و تيك بزنيد .
براي netscae navigator ميتوانيد به منوي edit رفته و preferences را پيدا كنيد و از انجا به proxies برويد و روي direct connection to the internet را كليك كنيد .
اگر از ويندوز 98 به پايين استفاده ميكنيد به ترتيبي كه ميگويم عمل كنيد :
تمامي تنظيماتي كه عوض ميكنيد را يادداشت كنيد تا بعدا با مشكل مواجه نشويد :
روي network neighborhood كليك راست كنيد و گزينه properties را انتخاب كنيد . TCP/IP را براي اداپتور شبكه انتخاب كنيد و گزينه properties را از انجا كليك كنيد .
رو ي زبانه address كليك كنيد و Obtain an IP address automatically را انتخاب كنيد .
زبانه GateWay را انتخاب كنيد و اگر گزينه اي با نام Installed gateway ديديد را با دكمه remove پاك كنيد .
روي زبانه DNS كليك كنيد و گزينه Disable DNS راا نتخاب كنيد . و سپس Ok بزنيد .
اگر از ويندوز NT استفاده ميكنيد :
كليه تنظيماتي كه تغيير ميدهيد را جايي يادداشت كنيد :
روي Network neighborhood كليك راست كنيد و properties را انتخاب كنيد . به زبانه پروتوكول برويد و TCP/ip را انتخاب كنيد و properties را بزنيد در زبانهIP address گزينه Obtain An IP address را انتخاب كنيد . هر gateway كه ديديد را نيز پاك كنيد .
اگر از ويندوز 2000 استفاده ميكنيد بروي My network places كليك راست كنيد و properties را انتخاب كنيد روي Local Area Connection دو بار كليك كنيد تا به روتر وصل شويد . روي دكمه properties كليك كنيد و از properties گزينه TCP/ip گزينه Obtain An ip address automatically را انتخاب كنيد .
احتمال ميرود ويندوز شما از شما ادرس فايلهاي ويندوز را بخواند كه انرا به ادرس مربوطه راهنمايي ميكنيد و سپس كامپيوتر را دوباره راه اندازي ميكنيد . حال يك مرورگر باز كنيد اكنون بايد به اينترنت وصل شويد اگر نشديد مقداري تنظيمات روتر را تغيير دهيد . بعضي كامپيوتر ها بايد تنظيماتي علاوه بر انچه در فوق گفته شد بايد اعمال شود بر انها كه بايد ان كارها را نيز بكنيد .
[/FONT]