طراحی اپلیکیشن موبایل این روزها یکی از موضوع‌هایی است که هرچه بیشتر درباره‌اش تحقیق می‌کنم، بیشتر می‌فهمم تصور افراد درباره هزینه و ابعادش با واقعیت خیلی فاصله دارد. برای همین تصمیم گرفتم اینجا در فروم موضوع را مطرح کنم تا از تجربه کسانی که مستقیم وارد این حوزه شده‌اند استفاده کنم. نه دنبال برون‌سپاری پروژه‌ام، نه قصد دارم اپلیکیشن بسازم؛ فقط می‌خواهم بدانم اگر کسی بخواهد یک نسخه ساده اما معقول از اپلیکیشن شبیه دیجی‌کالا تولید کند، باید چه هزینه و انتظاری داشته باشد و اصلاً همچین کاری چقدر پیچیدگی دارد.
موضوع از آنجا شروع شد که در چند سایت عددهایی خیلی متفاوت دیدم؛ بعضی‌ها ارقام عجیب و غریب مثل چند میلیارد می‌گفتند، بعضی‌ها ادعا می‌کردند با هزینه خیلی پایین هم می‌شود کار را راه انداخت. اما وقتی بخش‌های مختلف دیجی‌کالا را دقیق‌تر بررسی کردم، فهمیدم امکاناتی که در ظاهر ساده به نظر می‌رسند در عمل چند لایه و پیچیده هستند. مثلاً همین سیستم جستجو و فیلترها؛ دیجی‌کالا فقط یک موتور جستجوی معمولی ندارد، بلکه نتایج را بر اساس دسته‌بندی، ویژگی محصول، موجودی انبار، قیمت، فروشنده‌های مختلف و حتی نقدهای کاربران فیلتر و مرتب می‌کند. طبیعی است که پیاده‌سازی چنین ساختاری هزینه‌بر و زمان‌بر باشد. از طرفی، اگر کسی بخواهد نسخه ساده‌تری از آن بسازد، باز باید حداقل‌هایی را رعایت کند تا کاربر حس نکند با یک اپلیکیشن نیمه‌کاره طرف است.
بخش دیگری که ذهنم را درگیر کرده، ماژول سفارش و پرداخت است. در دیجی‌کالا ثبت سفارش شامل چند مرحله می‌شود: انتخاب محصول، افزودن به سبد، انتخاب آدرس، تعیین روش ارسال، انتخاب زمان تحویل (در بعضی شهرها)، روش پرداخت و پیگیری وضعیت سفارش. این‌ها همه نیازمند طراحی فرآیندهای دقیق Back-End و Front-End است. منطق انبارداری هم بخش مهمی است؛ حتی اگر کسی نسخه کوچک‌تر بسازد، باز باید سیستم مدیریت موجودی داشته باشد، وگرنه اپلیکیشن خیلی زود باعث نارضایتی مشتری می‌شود. نمی‌دانم در نسخه‌های سبک‌تر چطور این مسائل را حل می‌کنند و همین را می‌خواهم از کسانی که تجربه عملی دارند بپرسم.
موضوع بعدی رابط کاربری است. دیجی‌کالا سال‌ها زمان گذاشته تا UI/UX خودش را به ساختاری برسونه که کاربران سردرگم نشوند. در نسخه‌های ساده‌تر احتمالاً لازم نیست همین پیچیدگی تکرار شود، اما حداقل استانداردهایی مثل سرعت، دسترسی راحت به دسته‌بندی‌ها، جستجوی واضح، نمایش مناسب کالا و روند خرید آسان باید رعایت شود.
سؤال دیگری که دارم درباره پنل مدیریت است. خیلی‌ها فقط درباره اپلیکیشن صحبت می‌کنند، درحالی‌که پنل مدیریت بخش حیاتی سیستم است. یک فروشگاه اگر نتواند از طریق پنل کالاها را مدیریت کند، سفارش‌ها را ببیند، انبار را کنترل کند یا وضعیت ارسال را پیگیری کند، عملاً اپلیکیشن‌اش ناقص است. کنجکاوم بدانم معمولاً این پنل چقدر در هزینه نهایی اثر می‌گذارد.
در نهایت، چیزی که من واقعاً می‌خواهم بدانم این است که یک نسخه منطقی و قابل‌قبول شبیه دیجی‌کالا—نه کامل، نه پیشرفته، فقط قابل استفاده—چقدر بودجه نیاز دارد؟ آیا باید انتظار چندصد میلیونی داشت؟ یا بسته به امکانات می‌تواند کمتر هم باشد؟ همچنین اینکه آیا واقعاً شرکت‌ها تجربه ساخت پروژه شبیه این را دارند یا بیشتر نمونه‌ها صرفاً فروشگاه‌های ساده‌اند.