نکته های کارآمد در طراحی سایت

در طراحی یک وب‌سایت موفق، جدای از دانش فنی و تکنیکی، عوامل دیگری نیز دخیل هستند که تقریبا به همان اندازه اهمیت دارند. در ادامه نگاهی خواهیم داشت به عواملی که در نظر گرفتن آن‌ها می‌تواند باعث رونق بیشتر یک وب‌سایت شود.
دانلود فایل PDF این مطلب


دسترسی به وب
- یکی از مهم‌ترین جنبه‌های طراحی وب دسترسی است. اگر بازدیدکنندگان نتوانند به‌طور مداوم به سایت یا اطلاعات آن دسترسی داشته باشند، تعدادی از مشتریان بالقوه خود را از
دست می‌دهید.
- محدودیت‌ها در زمینه‌ها و اندازه‌های مختلف وجود دارند. به صورت فیزیکی، فکری، احساسی، اجتماعی یا حتی محدودیت‌های فناوری (مثلاً افرادی که به اینترنت پرسرعت دسترسی ندارند یا افرادی که فقط از موبایل به عنوان مرورگر اینترنت استفاده می‌کنند).
- مقیاس و طول مدت مشکلات متفاوت است. فقط به مسائل طولانی مدت فکر نکنید.
- همیشه یک محتوای جایگزین برای تصاویر و ویدیوها داشته باشید. ممکن است تعدادی از بازدیدکنندگان نتوانند محتوای فلش سایت را ببینند، به همین خاطر یک متن جایگزین برای آن‌ها در نظر بگیرید.
- برای آزمایش‌کردن صفحات سایت خود می‌توانید از screen reader‌ها استفاده کنید. ابزارهای رایگانی مانند WebAnywhere نیز وجود دارند.
- برای اعتبارسنجی دسترسی خود، به ابزارهایی مانند Cynthia وابسته نشوید، این ابزارها فقط کدهای قابل خواندن توسط ماشین را بررسی می‌کنند و راه‌حل مناسبی برای آزمایش‌کردن طراحی، ساختار معنایی و جریان
محتوا نیستند.
قابلیت استفاده
- قابلیت استفاده یعنی سایت را تا حد امکان برای کاربران یکپارچه و کاربردی کنید.
- سایت usability.gov مجموعه‌ای از راهنمایی‌های مفید در قالب PDF ارائه می‌کند که جهت بهبود طراحی سایت کمک می‌کنند.
- استیو کروگ و جاکوب نیلسون دو نفر از متخصصان عرصه قابلیت استفاده هستند. برای به دست‌آوردن راهنمایی‌های مفید، کتاب‌های این دو را مطالعه کنید.
- قبل از این‌که سایت را روی اینترنت منتشر کنید از چند نفر برای آزمایش‌کردن سایت و پیدا کردن مشکلات احتمالی کمک بگیرید.
- برای این‌که قابلیت استفاده سایت را بسنجید از بازدیدکنندگان خواهش کنید تا بعد از استفاده از سایت پرسش‌نامه طراحی شده را
پر کنند.
- تا حد امکان سعی کنید طراحی سایت به استانداردهای جهانی نزدیک باشد.
- پیشرفت پیاپی را به عنوان هدف خود قرار دهید. به عنوان مثال در مرحله نخست فقط می‌خواهید تمام قسمت‌های سایت به درستی کار کند، به تدریج سایت را برای تمام دستگاه‌هایی که دسترسی به اینترنت دارند مانند موبایل قابل نمایش کنید یا اگر از CSS3 استفاده کردید، اطمینان حاصل کنید سایت روی مرورگرهایی که از CSS3 پشتیبانی نمی‌کنند هم قابل استفاده است.
- بازدیدکنندگان را ترغیب کنید تا برای بهتر‌شدن عملکرد سایت نظر بدهند. بازخورد‌ها و نقد‌های مفید را بگیرید و از آن‌ها برای پیشرفت سایت استفاده کنید.
- برای بهتر شدن تلاش کنید. شاید نتوانید یک وب عالی طراحی کنید اما تلاش هر روزه برای بهتر شدن به شما انگیزه می‌دهد.
توسعه
- استانداردهای وب مهم هستند. اگر از کد معنایی (Semantic code) استفاده کنید کدهای خواناتر و محتوای بهتری خواهید داشت.
- برای همه قسمت‌های سایت از اجزای مناسب استفاده کنید. به عنوان مثال اگر برای کلاس‌ها و شناسه‌ها نام‌های مناسبی انتخاب کنید ارزش متنی سایت بالا می‌رود.
- درباره همه زبان‌های برنامه نویسی وب حتی آن‌هایی که کمتر شناخته شده هستند آموزش وجود دارد. تا حد امکان شناخت مختصری درباره آن‌ها داشته باشید.
- برای ارزیابی کدهای خود می‌توانید از ابزارهای W3C استفاده کنید، این ابزارها کمک می‌کنند ایرادهای کد را پیدا و برطرف کنید.
- اگر مبتدی هستید بهتر است فناوری‌های طراحی را به ترتیب (HTML، CSS، JavaScript) یاد بگیرید.
رفع اشکال و آزمایش کردن
- هنگام رفع اشکال برای پیدا کردن مشکل برنامه هر دفعه یک تکه از کد را به طور موقت
پاک کنید.
- اگر می‌خواهید نحوه اجرای کدها را به طور مستقیم روی وب بینید ابزارهایی مانند Firebug فوق العاده مفید هستند. (برای این کار یک نسخه از Firefox به همراه این ابزار نصب کنید.)
- سرویس‌هایی مانند BrowserShots که طراحی شما را روی مرورگرهای متفاوت امتحان کنند کامل نیستند اما یک نگاه کلی درباره نحوه اجرا شدن سایت روی مرورگرهای مختلف می‌دهند.
- اگر می‌خواهید سایت را روی IE امتحان کنید گزینه‌های مختلفی مانند محیط مجازی یا ابزارهای IE Tester وجود دارد.
- هر مرورگری که حداقل %۱ از ترافیک سایت را تشکیل می‌دهد ارزش امتحان کردن دارد حتی IE که یکی از پر مشکل‌ترین مرورگرها است.
- برای استایل‌ها (CSS)، فید‌ها (RSS) و اسکریپت‌ها (Javascript) پوشه‌های جداگانه درست کنید. این کار هنگام سازماندهی و رفع اشکال محتوای سایت بسیار مفید است.
- وابسته‌بودن به شبه پروتکل‌هایی مانند mailto بدون یک مکانیزم پشتیبان کار خوبی نیست. کاربر از محصولی که پشتیبانی خوبی نداشته باشد استقبال نمی‌کند.
مرورگرها و عوامل‌کاربری
- سایت خود را در ۵ مرورگر اصلی امتحان کنید. (Internet Expelorer ,FireFox ,Chrome ,Safari ,Opera)
- به یاد داشته باشید ممکن است دستگاه‌های موبایل سایت‌ها را به گونه‌ای متفاوت نمایش دهند. سایت خود را روی پلتفرم‌های مختلف مانند iPhone امتحان کنید.
- به طور حتم از نسخه اصلی مرورگرها استفاده کنید.
- Jscript اظهارنظرهای شرطی مخصوص به خود را دارد که conditonam compilation نامیده می‌شوند. می‌توانید با کدهای مخصوص IE از JavaScript استفاده کنید.
- گوگل کروم به صورت پیش فرض بدون پلاگین از RSS و Atom پشتیبانی نمی‌کند، از آن به عنوان مرورگر مکمل استفاده کنید.
- WML یک زبان منسوخ شده است. اگر می‌خواهید سایتی سازگار با موبایل‌ها درست کنید زبان‌های قدیمی را فراموش کنید.
- برای سازگار کردن اندازه‌های طراحی خود با نیاز کاربر علاوه بر واحدهای ثابت CSS مانند
px، cm، mm می‌توانید از معیارهای دیگر مانند
em، min/max یا ترکیبی از آن‌ها استفاده کنید.
رفتار
- اگر یک پلاگین سریع برای نمایش کدهایتان می‌خواهید می‌توانید از فریم‌ورک‌های جاوا اسکریپت مانند jQuery و MooTools استفاده کنید، اما مراقب پیچیدگی‌های غیرضروری آن‌ها باشید.
- از اسکریپت‌های ناخواسته مانند جلوگیری از راست کلیک کردن روی مطالب اجتناب کنید. ممکن است این کارها به طراحی شما کمک کند اما کاربران از این امر استقبال نمی‌کنند.
- از فریم‌های HTML یا اجزایی مانند <marquee> و <blink> استفاده نکنید.
- تکرار قابلیت‌های مرورگر تلاش بیهوده‌ای است. مرورگر کاربران قابلیت چاپ، تغییر اندازه فونت و بوک‌مارک دارد، دوباره نویسی این موارد بیهوده است.
- محافظت کامل از کدها غیرممکن است. اسکریپت‌های حفاظتی به کاربران واقعی صدمه می‌زند. اگر می‌خواهید مردم از طراحی شما استفاده نکنند آن را روی وب قرار ندهید!
نشانه‌گذاری
- به یاد داشته باشید که حتماً بالای سندهای HTML اعلان DOCTYPE را قرار دهید. با حذف DOCTYPE تناقضات مرورگری زیادی رخ خواهد داد.
- یکی از مواردی که برای توسعه‌دهندگان اشکال‌‌های زیادی را به وجود می‌آورد استفاده از کلمه «Alt tag» است. می‌توانید به جای واژه tag از attribute استفاده کنید.
- عناصر <div> به طورکلی برای استفاده بین پاراگراف‌ها یا فهرست‌ها تعیین نشده‌اند.
- تا حد ممکن از عناصر کنار گذاشته شده (Deprecated elements) استفاده نکنید، از جایگزین‌های تعیین شده استفاده کنید.
- HTML زبان مفیدی برای طراحی وب است اما همیشه در نظر داشته باشید که سازگاری با مرورگرها از مهم ترین موضوعات طراحی وب است.
سبک‌ها
- اگر همیشه مقداری از زمان خود را به مطالعه درباره سبک‌های جدید اختصاص دهید برای نسل‌های بعدی طراحی آماده خواهید بود.
- با استفاده از وراثت و انتخابگرها و گروه بندی سبک‌ها بر‌اساس کارکرد، می‌توانید CSS را برای خود بهینه کنید.
- چاپگرها را فراموش نکنید. داشتن یک شیوه‌نامه مخصوص چاپ از اتلاف جوهر و کاغذ جلوگیری می‌کند و باعث می‌شود محتوا بعد از چاپ حرفه‌ای به نظر برسد.
فناوری‌های مختلف وب
- برای نمایش سندهایی با اندازه بزرگ می‌توانید به جای سند word از فایل PDF یا XPS که قالب سازگار با وب دارند استفاده کنید.
- در حال حاضر فلش از HTML5 نفوذ بیشتری در بین مرورگرها دارد، اگر می‌خواهید به سمت HTML5 حرکت کنید به یک‌باره فلش را کنار نگذارید.
- هنگام اضافه‌کردن فلش به سایت حتماً برای آن محتوای جایگزین درنظر بگیرید.
- برای ایجاد محتوای پویا مانند ویدیو و صدا از فلش استفاده کنید اما هیچ‌وقت برای طراحی اجزای اصلی مانند نوار پیمایش از آن استفاده نکنید.
- اگر نمی‌خواهید از فلش استفاده کنید درباره فناوری‌های Silverlight و Java مطالعه کنید.
جاوا اسکریپت
- جاوا اسکریپت جهت ارزیابی فرم‌های وب مفید است، اما به یاد داشته باشید این ابزار، به تنهایی کافی نیست.
- برنامه‌نویسی ساده کلید هر سایتی است. اجازه ندهید اسکریپت‌ها با استفاده از جاوا اسکریپت به لینک‌ها هجوم ببرند.
متفرقه
- یکی از ابزارهایی که با آن می‌توانید برنامه‌نویسی خود را تقویت کنید بوک‌مارکت‌ها (bookmarklet) هستند. به عنوان مثال می‌توان بهQuix، Spry Toolkit، Firebug Lite و Aardvark اشاره کرد.
- بهترین راه تقویت سرعت سایت استفاده از caching است. ساختار سایت را از طریق جدا‌کردن فایل‌های CSS و JS بهبود ببخشید.
- تاحد امکان از طراحی بر مبنای جدول استفاده نکنید مگر این‌که برای مواردی مانند ایمیل HTML مجبور به استفاده باشید.
- انتخاب زبان سمت سرور مناسب بسیار مهم است. قبل از تصمیم‌گیری درباره گزینه‌ها (PHP, classic ASP, ASP.NET, JSP, Ruby, Perl, ColdFusion, Python) تحقیق کنید.
- بسته به وضعیت محیط سرور، ممکن است زبان سمت سرور خاصی مانند ColdFusion پشتیبانی کمتری داشته باشد.
- اگر بخواهید از پکیج‌های خاصی مانند WordPress استفاده کنید ممکن است احتیاج به یادگیری زبان کدنویسی خاصی داشته باشید.
- اگر می‌خواهید داده‌های کاربران را به طور موقت ذخیره کنید ، ذخیره آن‌ها به صورت کوکی بهتر از ذخیره در پایگاه داده سمت سرور است.
- قالب‌های پایگاه داده متنوعی وجود دارد. اگرچه بیشتر از قالب SQL استفاده می‌کنند ولی از بین گزینه‌های دیگر می‌توان به mySQL وServer MS SQL اشاره کرد.
- می‌توانید از وب اپلیکیشن‌ها به صورت آفلاین استفاده کنید. در این زمینه گزینه‌های متنوعی مانند Adobe Air، Titanium و Mozilla Prism وجود دارد.
بازاریابی
- سایت خود را به عنوان یک برند و نام جدید در دنیای وب معرفی کنید.
- تبلیغات نقش کلیدی در معرفی شما به عنوان نام جدید دارند.
موتورهای جست‌وجو و رتبه‌بندی
- یک نام خلاقانه برای سایت انتخاب کنید. این نام باید کوتاه باشد و در عین حال به یاد آوردن و نوشتنش آسان باشد. بازدیدکنندگان هنگام نیاز به اطلاعات یا کالاهای شما باید سریع نام سایت را به خاطر بیاورند.
- به موتورهای جست‌وجو کلک نزنید. استفاده از حقه‌هایی مانند قرار دادن کلمات کلیدی در بخش‌های پنهان سایت یا روش‌های فریبنده برای به دست‌آوردن رتبه‌بندی بالاتر موجب اخراج توسط گوگل می‌شود.
- سعی کنید همیشه برای جست‌وجوی بهتر محتوای سایت را منظم نگه دارید و مطالب با کیفیت قرار دهید.
- اگر برای کم‌کردن خطاهای کد سایت وقت مناسب صرف کنید و از اصول درستی پیروی کنید مطمئن باشید موتورهای جست‌وجو نه تنها محتوای سایت را پیدا می‌کنند بلکه آن‌ها را عیناً فهرست می‌کنند.
- متن‌های نشانه‌گذاری شده از یک محتوای غیر قابل نشانه‌گذاری مانند فلش یا فایل‌های PDF مکان بالاتری در موتورهای جست‌وجو کسب می‌کنند.
- رتبه بندی الکسا مهم نیست. رتبه‌های الکسا بسیار مغرضانه هستند و توسط تعداد کمی که نوار ابزار را نصب کرده اند آماده می‌شوند. در واقع این رتبه‌بندی ارزش جایگاهی که بیشتر مردم برای آن قائل هستند را ندارد.
- موتورهای جست‌وجو کلمات کلیدی با برچسب <meta> را نادیده می‌گیرند.
- یک راه خوب برای اضافه‌کردن ارزش و معنی به سایت، DCMI (قالب ابر داده‌های دوبلین کور) است. اگر از ابرداده استفاده می‌کنید پیشنهاد می‌کنیم مشخصات این قالب را بررسی
کنید.
- با اضافه‌کردن یک فایل robot.txt به سایت به موتورهای جست‌وجو برای فهرست نکردن قسمت‌های غیرضروری کمک می‌کنید. فایل‌های robot.exe بسیار شناخته شده هستند و استفاده از آن‌ها آسان است.
- به یاد داشته باشید فایل robot.txt از ***یده شدن محتوای شما جلوگیری نمی‌کند.
- Opensearch یکی از ویژگی‌های XML است که قدرت زیادی دارد و به شما این امکان را می‌دهد که یک مدخل جست‌وجوی سفارشی به مرورگر وب اضافه کنید.
بهترین شیوه
- هرسایتی باید یک نقشه سایت XML داشته باشد. نقشه سایت معمولاً یک فهرست XML ،HTML و… قرار بگیرد از هر صفحه سایت و تاریخ به روز شدن محتوای سایت است.
- برای هر صفحه سایت یک <title> قرار دهید، همچنین به خاطر بوکمارک ها، قبل از هر محتوای ایستا (مثل نام سایت) یک اسم مخصوص قرار دهید.
تبلیغات
- در مورد کلمات کلیدی که می‌خواهید قرار دهید تحقیق کنید.
- اگر از طریق تبلیغاتی مانند Google AdWords به نتایجی که می‌خواستید نرسیدید، در سایت‌های مرتبط و مفید فضای تبلیغاتی خریداری کنید.
- برای تبلیغات گسترده می‌توانید حامی مالی اجتماعات مربوط به کار خود شوید به عنوان مثال بسیاری از رویدادهای مرتبط مانند کنفرانس طراحی وب اجازه تبلیغات می‌دهند.
- راه‌های زیادی برای کسب درآمد از سایت وجود دارد. گرفتن تبلیغات، قراردادن حق دستیابی بیشتر، اهدای پول داوطلبانه از سوی کاربران، حق اشتراک و…
- کسب درآمد از سایت کار ساده‌ای نیست. تبلیغاتی که ادعای درآمد سریع و ساده از طریق سایت را دارند اکثرا جعلی هستند.
نام تجاری
- اگر تنها راه کسب درآمد شما از طریق سایت است، کاغذهای اداری مربوطه را پر کنید و به مأموران مالیات گزارش دهید.
- به سایت فقط به عنوان یک ماجراجویی دیجیتال نگاه نکنید، برای پیدا کردن مشتری در سطح شهر می‌توانید تعدادی کارت ویزیت و آگهی چاپ کنید.
- متعلقات دامنه‌ای که انتخاب می‌کنید در رتبه بندی موتورهای جست‌وجو تأثیری ندارد. گوگل و بینگ برای دامنه‌های سطح بالای استفاده شده ارزش خاصی قائل نمی‌شوند. (مگر این‌که یک موقعیت محلی درخواست کنید)
- حتماً به کاری که انجام می‌دهید اعتقاد داشته باشید. تنها روی پروژه‌هایی وقت بگذارید که اعتقاد دارید موردتوجه کاربران قرار می‌گیرد.
- فقط از سایت‌هایی روی سایت خودتان لینک بگذارید که قابل اطمینان هستند. مطالب نادرست و هرزنامه‌ها به شهرت شماصدمه می‌زنند.
- فضاهایی مانند اتاق‌های گفت‌وگو و انجمن‌ها محل‌های مناسبی برای ارتباط برقرار کردن، یاد گرفتن مهارت‌های جدید و حتی پیدا کردن بازدیدکنندگان جدید هستند.
- اگر تعدادی از ویژگی‌ها و مطالب سایت خود را روی سایت‌های دیگر قرار دهید و مورد استقبال قرار گیرد موجب افزایش رتبه شما در موتورهای جست‌وجو می‌شود.
- اگر می‌خواهید نام شما در میان طراحان وب مطرح شود تعدادی کارت ویزیت تهیه کنید و در کنفرانس طراحان وب پخش کنید و با دیگران رودررو آشنا شوید.
- ارزش تبلیغات در روزنامه‌ها و مجله‌های محلی را دست کم نگیرید. کسب‌و‌کارهای محلی هم نیاز به سایت دارند.
- همیشه نسخه‌ای از بهترین کارهای خود را برای نشان دادن نمونه کار به مشتریان نگه دارید.
- تبلیغ در رسانه‌های اجتماعی یکی از ساده ترین راه‌هایی است که می‌توانید برای خود نامی دست و‌پا کنید.
فروش
- اگر کالاهای فیزیکی برای فروش دارید می‌توانید مشخصات آن را روی سایت‌های معروفی قرار دهید و از شهرت آن‌ها برای جلب اعتماد کاربران استفاده کنید.
- آیا می‌خواهید نامتان را در انجمن‌های فعال مطرح کنید؟ نمونه کارهایتان را از طریق نوشتن یک کتاب الکترونیکی یا مشارکت در پروژه‌های متن باز گسترش دهید.
- از مدیریت حقوق دیجیتال و فعال‌سازی محصول دوری کنید، در هر صورت تعدادی از مردم به صورت غیرقانونی از محصول استفاده می‌کنند، این کار موجب دردسر مشتریان واقعی می‌شود.
- فروش محصولات به صورت آنلاین با استفاده از سیستم‌های پرداخت مانند PayPal وGoogle Checkout بسیار آسان است.
- گاهی وقت‌ها انجام کارهای رایگان مانند طراحی سایت برای یک خیریه یا قرار دادن کتاب‌های الکترونیکی مفید و رایگان باعث جذب علاقه‌مندان و کاربران دائمی می‌شود.
- اگر می‌خواهید یک قطعه یا دستگاه نرم‌افزاری مبتنی بر وب معرفی کنید بهتر است آن روی پرتال‌های دانلود مانند CNET Download.con قرار دهید. از این طریق می‌توانید کاربران بیشتری جذب کنید.
منبع: ماهنامه شبکه