-
نصب جوملا روي لينوكس
جوملا یک سامانه مدیریت محتوای قدرتمند اپن‌سورس است که 2,7 درصد از کل سایت‌های دنیا روی آن اجرا می‌شوند. ماهیت اپن‌سورس، وجود ماجول‌های زیاد، محلی‌سازی‌های بسیار خوب برای آن، وجود تیم فارسی قدرتمند(جومفا) و قدرت و پایداری آن باعث شده که این CMS نزد کاربران ایرانی بسیار محبوب باشد. در این مقاله تصمیم داریم تا جوملا 1,6 را روی جدیدترین نسخه دبیان، یعنی دبیان ۶ موسوم به اسکوییز نصب کنیم. انتخاب دبیان به عنوان توزيع لينوكس براي آموزش نصب جوملا كاملاً اتفاقی است و شما می‌توانید اين نرم‌افزار و مراحل نصب را روی هر توزیع دیگری هم امتحان کنید.نصب نیازمندی‌ها
برای نصب و استفاده از جوملا روی دبیان به صورت نصب محلی، باید ابتدا چند برنامه مانند وب سرور آپاچي، بانك اطلاعاتي PHP ،MySQL و چند برنامه دیگر را نصب کنید. برای نصب این برنامه‌ها و ماجول‌ها ابتدا سطح دسترسی خود را به کاربر ریشه افزایش دهید، سپس دستور زیر را در ترمینال وارد کنید (می‌توانید به جای استفاده از روش خط فرمانی، از Synaptic برای نصب این بسته‌ها استفاده کنید):
apt-get install apache2 php5 php5-mysql mysql-server mysql-client php5-dev libapache2-mod-php5 php5-mcryptبسته‌های گفته شده حداقل بسته‌های مورد نیاز برای نصب جوملا هستند، اما می‌توانید با توجه به نیاز ماجول‌ها، بسته‌های دیگری را هم برای کاربردهای دیگر خود نصب و استفاده کنید. حال مرورگر مورد نظرتان را باز کنید و آدرس IP محلي (Local Host) را که 127.0.0.1 است، در آن وارد کنید. باید جمله It Works! را ببینید. شكل 1 مرورگر وب را در حالی که وب سرور آپاچی راهاندازي شده و به درستی کار می‌کند، نشان می‌دهد.اما اگر شما با پیام Server not found مواجه شدید، به این معنا است که وب سرور آپاچی شمارا‌ه‌اندازي نشده است. برای را‌ه‌اندازي‌کردن آپاچی باید دستور زیر را توسط کاربر ریشه در ترمینال وارد کنید:
/etc/init.d/apache2 start ما به بانک اطلاعات MySQL هم نياز داریم و این بانک نیز به صورت یک دامون عمل می‌کند؛ بنابراین، می‌توانید این بانک را نیز به همین صورت راهاندازي کنید. دستور کامل برای شروع کار بانک اطلاعاتی MySQL به این صورت است:
/etc/init.d/mysql start
نصب جوملا
در ادامه به سایت رسمی جوملا بروید و جدیدترین نسخه جوملا را دانلود کنید. پوشه ریشه وب سرور آپاچی در دبیان به‌صورت پیش فرض var/www/ است. اگرچه می‌توان این مسیر پیش‌فرض را تغییر داد یا با استفاده از ماجول user_dir از پوشه خانگی کاربر به عنوان پوشه ريشه ياRoot سایت خود استفاده کرد، اما توضيح تغییر این تنظیمات در این مقاله نمي‌گنجد؛ بنابراین ما هم یک پوشه دلخواه در مسیر گفته شده می‌سازیم و جوملا را در آنجا کپی و استفاده می‌کنیم.
دستورات زیر را توسط کاربر ریشه اجرا کنید:
mkdir /var/www/joomla chown -R ali:ali /var/www/joomla/
دستور اول یک پوشه با نام joomla در مسیر ریشه وب سرور آپاچی می‌سازد و دستور دوم نیز این پوشه و تمام فایل‌ها و زیرپوشه‌های آن را به مالکیت ali در می‌آورد.در اينجا به دو نكته توجه داشته باشيد؛ يكي اين‌كه مي‌توانيد به جاي نام joomla از هر نام ديگري استفاده كنيد و ديگر اين‌كه به جاي نام ali نام كاربري خود را وارد كنيد.سپس فایل دانلود شده جوملای خود را در مسیر فوق کپی و استخراج كرده و مرورگر خود را به آن مسیر هدایت کنید.
حال باید یک بانک اطلاعاتی در MySQL خود بسازید و یک کاربر با یک رمز عبور تعریف کنید و تمام اختیارات این بانک را به آن کاربرواگذار کنید.برای این کار، باید ابتدا دستور زیر را وارد کنید تا وارد MySQL شوید و بتوانید ادامه کار را در آنجا انجام دهید:
/usr/bin/mysql -u root -p
رمز عبور کاربر ریشه MySQL را که در هنگام نصب از شما پرسیده شده، وارد کنید.هنگامی که وارد اين بانك اطلاعاتي شدید، از دستور زیر برای ساخت یک بانک با نام joomla استفاده کنید:
CREATE DATABASE joomla;
سپس یک کاربر به نام joomla-user با رمز عبور joomla-password می‌سازیم:
CREATE USER ‘joomla-user’@’localhost’ IDENTIFIED BY ‘joomla-password;’
و در نهایت، تمام حقوق بانک جوملا را به کاربر فوق واگذار می‌کنیم:
GRANT ALL ON joomla.* TO ‘joomla-user’@’localhost’ IDENTIFIED BY ‘joomla-password’;
کار ما با MySQL تمام شد و اکنون می‌توانیم با دستور quit از آن خارج شویم.اگر آدرس http://127.0.0.1/joomla را در مرورگر خود وارد کنید، باید شكل 2 را مشاهده کنید که در پوشه فوق یکی فایل فشرده شده جوملا و دیگری پوشه استخراج شده آن قرار دارد.روی پوشه کلیک کنید تا وارد پوشه اصلی جوملا شويد که فایل‌های اصلی در آنجا قرار دارند و صفحه اصلی نصب را ببینید (شكل۳). البته، از ابتدا هم می‌توانستید با وارد کردن آدرس http://127.0.0.1/joomla/Joomla_1.6.3-Stable Full_Package به پوشه اصلی جوملا دست پیدا کنید، اما در این‌صورت احتمال خطا و ایرادات تایپی افزایش پیدا می‌کرد! از آنجا که بسته جوملاي دانلود شده، بسته کامل جوملا است زبان فارسی نیز در آن وجود دارد و به خوبی از آن پشتیبانی می‌شود. زبان فارسی را انتخاب کنید و به مرحله بعد بروید.
مرحله بعدی که در شكل 4 نشان داده شده، مرحله‌ای است که در آن جوملا حداقل نیازمندی‌های خود را بررسي می‌کند و در صورتی که هر کدام از گزینه‌ها خیر و به رنگ قرمز باشند، امکان نصب وجود ندارد و باید بررسي کنید که آيا بسته‌ای را از قلم انداخته و نصب نکرده‌اید یا مشکل دیگری وجود دارد. مرحله بعد هم جايي است که مجوز جوملا، يعني GPL 2، نمایش داده می‌شود و با تأیید آن می‌توانید ادامه نصب جوملا را دنبال كنيد (شكل۵). در مرحله بعدی، باید اطلاعات بانک، نام‌کاربری و رمز عبوری را که در MySQL ایجاد و تعریف کرده‌اید، وارد کنید. خوشبختانه توضیحات فارسی خود جوملا به اندازه کافی اطلاعات لازم را در اختیار شما قرار می‌دهد. این مرحله و مثال این مقاله در شكل۶ نشان داده شده است.
پس از وارد کردن اطلاعات لازم، در صورت صحت اطلاعات وارد شده و پس از دنبال كردن ادامه کار باید تنظیمات مربوط به FTP سایت خود را انجام دهید. تنظیمات FTP برای این است که انتقال فایل‌ها به پوشه اصلی سایت شما با بازدهی و سرعت بهتری انجام گیرد. اما چون ما روی میزبان محلی جوملا را نصب کرده‌ایم، به راحتی می‌توانیم فایل‌های مورد نظر را در پوشه مربوط کپی کنیم و به ساخت و تعریف اکانت FTP نیازی نیست. اما اگر جوملا را روی یک سرور غیر‌محلی نصب کرده‌اید، می‌توانید یک FTP سرور مانند vsftpd یا proftp روی آن سیستم نصب کنید، سپس یک اکانت برای جوملا بسازید (شكل۷).
در مرحله بعدی باید یک عنوان برای سایت محلی خود و همچنین یک نام کاربری و رمز عبور را که در حقیقت مدیر اصلی جوملا است وارد کنید. با کلیک روی گزینه نصب اطلاعات، نمونه چندین پست، کامنت، بخش و چندین مطلب آزمایشی روی جوملای شما نصب خواهد شد که برای کاربران تازه وارد بسیار خوب است. این کاربران می‌توانند این پست‌ها و این مطالب را ویرایش کنند تا چگونگی کار با جوملا را فرا بگیرند (شكل۸). با کلیک روی ادامه، به مرحله آخر نصب که پاک کردن پوشه Installation در پوشه اصلی جوملا قرار دارد، می‌رسیم. همچنین در این مرحله به این خطا برخورد کردیم که امکان ساخت و نوشتن فایل Configuration.php برای جوملا وجود ندارد! زیرا تمام اختیارات پوشه‌ای را که ساختیم، به کاربر ali واگذار کردیم. می‌توانید به صورت دستی پوشه Installation را حذف کنید و فایلی با نام configuration.php بسازید و اطلاعات موجود در کادر را در آن وارد كرده، سپس تغییرات را ذخیره کنید (شكل۹).هنگامی که کارهای فوق را انجام دادید، می‌توانید با کلیک روی Site، صفحه نخست سایت آزمایشی خود را ببینید یا با کلیک روی لينك مدیر به پنل مدیریتی خود در جوملا وارد شوید (شكل۱۰).برای دسترسی به پنل مدیریتی در جوملا نیز می‌توانید کلمه Administrator را در انتهای آدرس سایت آزمایشی خود در مرورگرتان وارد کنید و با نام کاربری و رمز عبوری که هنگام نصب جوملا وارد کردید، کارهایی مانند تغییر منوها و ایجاد یک صفحه یا بخش جدید را مدیریت کنید (شكل۱۱). پس از وارد کردن نام کاربری و رمز عبور مدیر، صفحه مدیریت به شكل ۱۲ نمایش داده می‌شود.
به ياد داشته باشيد كه اگر می‌خواهید جوملای فارسی و حتی صفحه مدیریتی کاملاً فارسی داشته باشید می‌توانید با مراجعه به سایت جوملا جدیدترین نسخه جوملای فارسی را دانلود و نصب کنید. دقت کنید که جومفا همان جوملای فارسی شده است و هیچ تفاوت دیگری با جوملای اصلی ندارد. بنابراين، می‌توانید از همین راهنما برای نصب جومفا نیز استفاده کنید.
