تفاوت بین http و https – چرا باید از https استفاده کنیم؟

در دنیای وب، پروتکل‌های مختلفی برای ارتباط میان مرورگرهای وب و وب‌سایت‌ها وجود دارند که مهم‌ترین آن‌ها HTTP و HTTPS هستند. این دو پروتکل شباهت‌های زیادی دارند، اما تفاوت‌های مهمی نیز میان آن‌ها وجود دارد که می‌تواند بر امنیت و کارایی سایت شما تأثیرگذار باشد. در این مقاله، به تفصیل به بررسی تفاوت‌های میان HTTP و HTTPS می‌پردازیم و توضیح خواهیم داد که چرا باید به استفاده از HTTPS روی آوریم.
1. HTTP چیست؟

HTTP (Hypertext Transfer Protocol) یک پروتکل استاندارد برای انتقال داده‌ها در وب است که برای ارسال درخواست‌ها و دریافت پاسخ‌ها میان مرورگر کاربران و سرورهای وب استفاده می‌شود. به عبارت ساده‌تر، HTTP اساس ارتباطات بین مرورگر و وب‌سایت‌ها را فراهم می‌کند و به مرورگر دستور می‌دهد که چگونه با سرور ارتباط برقرار کند تا صفحه وب را بارگذاری کند.
یکی از ویژگی‌های اصلی HTTP این است که در انتقال داده‌ها هیچ‌گونه رمزگذاری یا محافظت از اطلاعات حساس وجود ندارد. این بدان معناست که اطلاعاتی که از طریق HTTP ارسال می‌شوند، مانند نام‌کاربری، رمز عبور، اطلاعات کارت اعتباری، و هر نوع داده حساس دیگری، به‌راحتی قابل مشاهده و شنود (sniffing) هستند. این مشکل به‌ویژه برای وب‌سایت‌هایی که اطلاعات حساس کاربران را پردازش می‌کنند، یک تهدید بزرگ است.
2. HTTPS چیست؟

HTTPS (Hypertext Transfer Protocol Secure) نسخه امن HTTP است که با استفاده از گواهینامه SSL/TLS (که به‌طور مختصر به آن SSL گفته می‌شود) ارتباطات را رمزگذاری می‌کند. HTTPS تضمین می‌کند که تمام اطلاعاتی که بین مرورگر و سرور منتقل می‌شود، رمزگذاری شده است و فقط طرف‌های مجاز می‌توانند به آن‌ها دسترسی داشته باشند.
زمانی که شما از HTTPS استفاده می‌کنید، اطلاعات میان مرورگر و سرور تحت یک لایه امنیتی قرار می‌گیرد که از هک شدن یا دستکاری آن‌ها جلوگیری می‌کند. این پروتکل با استفاده از مراحل رمزگذاری پیچیده داده‌ها را از طریق یک کانال امن منتقل می‌کند و برای هکرها تقریباً غیرقابل نفوذ می‌شود.
3. تفاوت‌های اصلی بین HTTP و HTTPS

حال که توضیح مختصری از HTTP و HTTPS داده شد، در اینجا تفاوت‌های اصلی این دو پروتکل را بررسی خواهیم کرد:
الف) امنیت داده‌ها

HTTP هیچ‌گونه رمزگذاری برای داده‌هایی که از طریق آن منتقل می‌شود، ندارد. این یعنی داده‌ها در مسیر انتقال قابل مشاهده و شنود هستند. برای مثال، اگر شما در یک سایت HTTP اطلاعات حساس مانند رمز عبور خود را وارد کنید، هکرها می‌توانند به‌راحتی این اطلاعات را از طریق حملات Man-in-the-Middle (MITM) به‌دست آورند.
در مقابل، HTTPS از SSL/TLS برای رمزگذاری داده‌ها استفاده می‌کند. این رمزگذاری به این معنی است که حتی اگر شخصی بتواند ارتباطات را شنود کند، داده‌ها برای او غیرقابل خواندن خواهند بود. به‌علاوه، داده‌ها به‌هیچ‌وجه تغییر نمی‌کنند و دستکاری نمی‌شوند، زیرا هرگونه تغییر در داده‌ها باعث شکست رمزگذاری و آشکار شدن آن خواهد شد.
ب) تصدیق هویت

یکی از ویژگی‌های امنیتی مهم HTTPS، تصدیق هویت سرور است. زمانی که شما به یک سایت HTTPS متصل می‌شوید، سرور با استفاده از گواهی SSL خود هویت خود را تأیید می‌کند و نشان می‌دهد که شما به سایت صحیح متصل هستید و نه به یک سایت تقلبی که قصد کلاهبرداری از شما را دارد.
در HTTP، این تصدیق هویت وجود ندارد. این به این معنی است که حتی اگر شما به یک سایت HTTP متصل شوید، هیچ‌گونه تضمینی وجود ندارد که سایت واقعی باشد. هکرها می‌توانند از این فرصت برای ایجاد سایت‌های فیشینگ استفاده کنند که کاربران را فریب دهند تا اطلاعات حساس خود را وارد کنند.
ج) سرعت بارگذاری و عملکرد

در نظر بسیاری از افراد، یکی از مشکلات HTTPS نسبت به HTTP، سرعت کمتر آن است. زیرا در HTTPS، داده‌ها باید رمزگذاری و رمزگشایی شوند که در مقایسه با HTTP ممکن است کمی زمان‌بر باشد. با این حال، در حال حاضر بهبودهایی در عملکرد HTTPS صورت گرفته است، و پروتکل HTTP/2 که به‌طور پیش‌فرض از HTTPS پشتیبانی می‌کند، سرعت بارگذاری سایت را افزایش داده است.
پروتکل HTTP/2 امکاناتی مانند فشرده‌سازی داده‌ها، چندین درخواست همزمان، و استفاده بهینه از منابع سرور را فراهم می‌آورد که موجب کاهش زمان بارگذاری صفحه می‌شود. به همین دلیل، امروز بسیاری از سایت‌ها به‌طور قابل توجهی از نظر سرعت، با استفاده از HTTPS عملکرد بهتری دارند.
د) SEO و رتبه‌بندی گوگل

در سال ۲۰۱۴، گوگل اعلام کرد که استفاده از HTTPS به‌عنوان یک فاکتور رتبه‌بندی برای الگوریتم‌های جستجو در نظر گرفته شده است. این بدان معناست که سایت‌هایی که از HTTPS استفاده می‌کنند، ممکن است رتبه بالاتری در نتایج جستجو نسبت به سایت‌های استفاده‌کننده از HTTP کسب کنند.
این اقدام گوگل به‌ویژه در راستای حفاظت از حریم خصوصی کاربران و بهبود امنیت اینترنت است. در نتیجه، وب‌سایت‌هایی که از HTTPS استفاده می‌کنند، از مزایای رتبه‌بندی بهتر در گوگل بهره‌مند می‌شوند. علاوه بر این، گوگل برای سایت‌های بدون HTTPS پیامی به کاربران نمایش می‌دهد که به آن‌ها اطلاع می‌دهد که اتصال آن‌ها امن نیست، که می‌تواند باعث کاهش اعتماد کاربران به سایت شما شود.
4. چرا باید از HTTPS استفاده کنیم؟

الف) حفاظت از اطلاعات کاربران

استفاده از HTTPS برای حفاظت از اطلاعات حساس کاربران امری ضروری است. در دنیای امروز، جایی که ***ی اطلاعات و هک شدن سایت‌ها در حال افزایش است، تضمین امنیت داده‌ها اهمیت بیشتری پیدا کرده است. این داده‌ها می‌توانند شامل اطلاعات مالی، شماره کارت اعتباری، اطلاعات حساب‌های کاربری و حتی اطلاعات شخصی حساس باشند. بدون HTTPS، این داده‌ها در معرض حملات MITM و اسکیمینگ داده قرار دارند.
ب) افزایش اعتماد و اعتبار

سایت‌هایی که از HTTPS استفاده می‌کنند، به‌طور طبیعی برای کاربران ایمن‌تر و معتبرتر به نظر می‌آیند. هنگامی که کاربران وارد سایت شما می‌شوند و علامت قفل سبز یا عبارت "اتصال ایمن" را در نوار آدرس می‌بینند، احتمال بیشتری وجود دارد که اطلاعات خود را با اطمینان وارد کنند یا اقدام به خرید آنلاین کنند. در مقابل، سایت‌هایی که از HTTP استفاده می‌کنند، ممکن است باعث از دست رفتن اعتماد کاربران شوند، به‌ویژه در سایت‌های فروشگاهی.
ج) پشتیبانی از استانداردهای مدرن

در دنیای امروز، بیشتر وب‌سایت‌ها و مرورگرها به‌شدت بر استفاده از HTTPS تأکید دارند. بسیاری از استانداردهای امنیتی، مانند HTTP/2، فقط با HTTPS قابل استفاده هستند. این پروتکل‌ها برای بهبود عملکرد سایت و افزایش سرعت بارگذاری صفحات طراحی شده‌اند، بنابراین استفاده از HTTPS به بهینه‌سازی عملکرد وب‌سایت کمک می‌کند.
د) جلوگیری از حملات سایبری

استفاده از HTTPS به‌طور مؤثری از وب‌سایت شما در برابر انواع حملات سایبری، مانند حملات Man-in-the-Middle (MITM) محافظت می‌کند. در این نوع حملات، هکرها تلاش می‌کنند ارتباط میان کاربر و سرور را شنود کنند و اطلاعات حساس را سرقت کنند. با استفاده از HTTPS، داده‌ها به‌طور کامل رمزگذاری می‌شوند، و این حملات عملاً بی‌اثر می‌شوند.
در نهایت، استفاده از HTTPS به‌طور واضح از نظر امنیتی و عملکردی مزایای زیادی نسبت به HTTP دارد. این پروتکل نه تنها ارتباطات میان کاربران و وب‌سایت‌ها را رمزگذاری می‌کند و از اطلاعات حساس محافظت می‌کند، بلکه در بهبود رتبه‌بندی سایت‌ها در موتورهای جستجو و افزایش اعتماد کاربران نیز تأثیرگذار است. بنابراین، هر وب‌سایتی که به دنبال امنیت بالا و تجربه کاربری بهتر است، باید از HTTPS استفاده کند.