مجازات رانندگی با مستی

به بیان حامد امیری وکیل پایه یک دادگستری ، مستی و استفاده کردن از مشروبات الکلی مضرات بسیار زیادی برای شخص به همراه دارد و به علت همن ضررها و همچنین زایل شدن عقل است که استفاده از مشروبات الکلی در دین اسلام حرام و به تبع آن در قانون مجازات اسلامی نیز جرم شناخته شده است. زیرا که قوانین کشور ما بر پایه مبانی فقهی نوشته شده است و هر چیزی که از منظر اسلام گناه شناخته شده است در قانون ما نیز ناپسند است و به عبارتی غیرقانونی محسوب می شود. مانند شرب خمر که گناهی کبیره است و در قانون مجازات اسلامی نیز جرمی مستقل شناخته شده و برای آن مجازات تعیین شده است.
یکی از مواردی که در قانون جرم محسوب می شود مستی به هنگام رانندگی است. علت جرم شناختن شدن این عمل آن است که مستی و نوشیدن مشروبات الکلی موجب می شود تا سطح هوشیاری شخص کاهش پیدا کند و به همین خاطر در زمان رانندگی تسلط کافی نداشته باشد و خطرات و آسیب های جبران نشدنی به بار آورد.
البته این جرم شناختن مستی به هنگام رانندگی امری نیست که مختص به ایران یا کشورهای اسلامی داشته باشد، بلکه حتی در کشورهای غربی نیز که خود نوشیدن مشروبات الکلی مجاز است، این عمل یعنی رانندگی در حالت مستی جرم شناخته شده و برای آن مجازات تعیین شده است.


مجازات رانندگی در حالت مستی چیست؟
همانطور که گفتیم در دین اسلام شرب خمر یا همان نوشیدن مشروبات الکی گناه محسوب می شود و در حقیقت یک عمل حرام بوده که برای آن مجازات شرعی نیز تعیین شده است. به همین جهت در قانون ما نیز که بر پایه مبانی شرعی تنظیم شده است، نوشیدن مشروبات الکلی یک عمل مجرمانه است که مجازات دارد.
پس باید چنین گفت که خود نوشیدن مشروبات الکلی به تنهایی در قانون ما جرم شناخته شده و مجازات دارد، اما اگر فردی همراه با نوشیدن مشروبات الکلی جرم دیگری نیز مرتکب شود، آیا این مستی تأثیری در مجازات او برای جرم دیگر دارد؟ مثلا همین موضوع مقاله ما که درباره مستی در رانندگی است، آیا این مستی به هنگام رانندگی مجازات دارد؟
لذا اگر راننده مست باشد و بر اثر این مستی تصادف نیز بکند به بیشتر از دو سوم حداکثر مجازات قانونی محکوم می شود و دادگاه نیز این اختیار را دارد که او را به مدت ۱ تا ۵ سال از رانندگی محروم کند.


اگر راننده مست که تصادف کرده است صدمه بدنی نیز ایجاد کرده باشد برای کسی، شرکت بیمه بعد از آن که دیه آسیب دیده را پرداخت کرد، به راننده مست حق رجوع به میزان مبلغ پرداختی دارد.


نمره منفی رانندگی در حالت مستی
همچنین راننده‌ای که مست باشد و یا قرص روانگردان مصرف کرده باشد، توسط پلیس راهنمایی و رانندگی به میزان ۴۰۰ هزار تومان جریمه خواهد شد و نمره منفی رانندگی در حالت مستی نیز در سابقه او درج می شود.


و در نهایت خود جرم نوشیدن مشروبات الکلی نیز هست که مجازات آن ۸۰ ضربه شلاق است.
جرایم ناشی از رانندگی در حالت مستی
به گفته بهترین وکیل امور کیفری در اصفهان ، در صورتی که راننده مست باشد بر اساس جرمی که مرتکب شده است مجازات او متفاوت خواهد بود:


– در صورتی که راننده مست باشد و با وسیله نقلیه به کسی بزند و بر اثر این تصادف شخص بمیرد، راننده مست مرتکب جرم قتل شده است اما به علت این که مشروبات الکلی مصرف کرده فاق اراده بوده در نتیجه نمی توان او را برای جرم قتل عمد تعقیب کرد بلکه جرمی که مرتکب شده است قتب غیر عمر بوده و مجازات آن به موجب قانون مجازات اسلامی بیش از ۲ سال حبس است و علاوه بر آن اگر ولی دم مقتول مطالبه دیه کرد، باید به آن ها بپردازد.


– در صورتی که راننده بر اثر استعمال مشروبات الکلی مست باشد و به علت این مستی تصادفی کند که منجر به ایجاد مشکل جسمی یا دماغی بدون علاج در فرد بشود، و یا آن که یکی از حواس یا اعضای بدن شخص مصدوم از کار بی‌افتد و یا منجر به سقط جنین شود، به موجب قانون مجازات اسلامی به بیشتر از ۸ ماه حبس محکوم خواهد شد و اگر مصدوم درخواست دیه کرد باید بپردازد.


– چنانچه راننده مست باشد و با کسی تصادف کند به نحوی که موجب ایجاد نقص یا یک ضعف دائمی در منافع یا اعضای بدن شخص مصدوم شود، و یا قسمتی از عضو او از بین برود اما عضو کماکان کار کند، و یا حتی باعث زایمان قبل از موعد شود، راننده مست به بیشتر از ۴ ماه حبس محکوم شده و اگر مصدوم تقاضا کند باید دیه به او بپردازد.


جنسیت راننده در مجازات رانندگی در حالت مستی اثر گذار است؟
حامد امیری بهترین وکیل کیفری در اصفهان بیان می دارد در مجازات تعیین شده برای این جرم که در فوق بیان نمودیم، جنسیت راننده هیچ گونه تأثیری ندارد و زن بودن موجب کاهش مجازات نمی شود. ولی این امکان وجود دارد که اگر کسی به سن مسئولیت کیفری نرسیده باشد یا به عبارت دیگر صغیر باشد و یا مجنون، از تخفیف در این مجازات‌ها بهره مند شود.
نحوه تشخیص مصرف مشروبات الکلی در رانندگان
پلیس راهنمایی و رانندگی برای تشخیص آن که راننده مست است یا نه، می تواند از راه‌های مختلفی از جمله آزمایش ادرار، آزمایش خون و یا دستگاه‌هایی که میزان الکل موجود در تنفس شخص را تشخیص می دهد استفاده کند. که البته دستگاه‌های تنفسی بیشترین کاربرد را برای پلیسان راهنمایی و رانندگی دارد.
افسران راهنمایی و رانندگی زمانی که به فردی شک کنند، او را متوقف کرده و از او می خواهند تا در آن دستگاه تنفسی بدمد تا اگر در تنفس او الکل بیش از حد مجاز وجود داشت، متوجه شوند. حال اگر راننده از دمیدن در این دستگاه خودداری کرد و یا آن که دستگاه میزان الکل موجود در تنفس شخص را بیش از حد مجاز نشان داد، افسر راهنمایی و رانندگی باید مطابق با مقررات قانونی وی را جریمه کرده و دیگر مجازات‌هایی که برای او وجود دارد را اعمال کند.


آیا بیمه به راننده مست تعلق می گیرد یا خیر؟
وکیل اصفهان در پاسخ به این سوال بیان می دارد بیمه از لحاظ قانونی مکلف است تا خسارت های ناشی از تصادف را تحت هر شرایطی به خسارت دیده پرداخت کند. پس برای او استثنایی وجود ندارد و چه راننده مست باشد یا نه و یا گواهی‌نامه نداشته باشد، باید خسارت زیان دیده را پرداخت کند. زیرا این راننده نیست که بیمه شده بلکه وسیله نقلیه است که موضوع بیمه قرار گرفته است. البته در چنین حالتی یعنی اگر راننده مست بوده و موجب ورود خسارت به دیگری شده باشدو بیمه آن خسار را جبران کرده باشد، بیمه حق دارد که به راننده مست رجوع کرده و مبلغ پرداختی را از او دریافت کند.




چه مرجعی به جرایم ناشی از رانندگی در حالت مستی رسیدگی می کند؟
بنا به گفته حامد امیری وکیل دادگستری ، اگر راننده وسیله نقلیه به موجب مستی جرمی همچون قتل غیرعمدی مرتکب شود، به این جرم در دادسرای محل وقوع جرم رسیدگی می شودو بعد از آن که دادسرا قرار جلب به دادرسی را صادر کرد، پرونده را به دادگاه کیفری ۲ ارسال می کند.


نتیجه گیری


به عنوان نتیجه گیری از مطالب عنوان شده می توان گفت که نوشیدن مشروبات الکلی در کشور ما غیر مجاز و دارای مجازت تعزیری و حدی است. حال اگر کسی مشروبات الکلی بنوشد و در حالت مستی رانندگی نیز بکند و به علت رانندگی در این حالت تخلف و جرمی انجام دهد، مجازات او نسبت به آنجام همان تخلفات در حالت عادی بیشتر می شود و جدای آن مجازات شدیدتر، به ۸۰ ضربه شلاق نیز به منظور استعمال مشروبات الکلی محکوم خواهد شد. البته قابل توجه است که اگر در این حالت تصادفی کند و منجر به قتل شخصی شود، قتل غیرعمد به حساب می آید زیرا که فرد مست مسلوب الاراده بوده و به همین علت نمی توان گقت که مرتکب قتل عمد شده است.