لزوم توجه به اثر گزاری سمن ها در محافظت از محیط زیست

نــــــی زار : آن هنگام که انقلاب صنعتی در اروپا جریان یافت، تعرض ، ﺩﺳﺖ ﺍﻧﺪﺍﺯﻱ و تاخت و تاز ﺑﻪ ﻃﺒﻴﻌﺖ آن هم به سبب کسب مواد اولیه و خام کارخانجات صنعتی ، فزونی یافت .



دول استعمار گر اروپایی با چپاول سایر ملت ها ﺑﻪ ﻗﺪﺭﺕ ﻭﺛﺮﻭﺕ ﻓﺮﺍﻭﺍﻧﻲ ﺩﺳﺖ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﺮﺩﻩ ﻭﺍﺯ ﻫﻤﻴﻦ زمان ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺗﺨﺮﻳﺐ ﻣﺤﻴﻂ ﺯﻳﺴﺖ ﺟﻬﺎﻥ، ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻫﺎﻱ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ این گونه کشور ها (اغلب ﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻲ) ﺑﺎ ﺳﺎﻳﺮ ﻣﻠﻞ ﺑﻪ ﺷﺪﺕ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻳﺎﻓﺖ ﻭ ﻧﻘﻄﻪ ﺁﻏﺎﺯﻳﻦ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺟﻬﺎﻥ ﺑﻪ ﺩﻭ ﮔﺮﻭﻩ توسعه یافته (ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ) ﻭ توسعه نیافته یا در حال توسعه ﻣﺸﺨﺺ ﮔﺮﺩﻳﺪ. ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ نابهنگام ﺟﻤﻌﻴﺖ دنیا ،ﮔﺴﺘﺮﺵ ﺷﻬﺮ ﻧﺸﻴﻨﻲ ،کاهش ﺩﺍﻣﻨﻪ ﺟﻨﮕﻬﺎ ﻭ از همه مهم تر ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺁﻟﻮﺩﮔﻲ ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﭼﻨﺪ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺗﺨﺮﻳﺐ ﻣﺤﻴﻂ ﺯﻳﺴﺖ ﺍﺯ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﻨﻔﻲ ﻭﻗﻮﻉ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺻﻨﻌﺘﻲ ﺍﺳﺖ.


مجموع مشکلات و مسائل گوناگون محیط زیست در جامعه و تخریب زیستگاه و از بین رفتن حیات وحش، جهانیان را وادار به وضع قوانین و مقررات خاص برای جلوگیری از صدمات بیشتر به محیط زیست کرد، که ایران نیز متاسفانه از این صدمات بی بهره نبوده است، منقرض شدن دو گونه خاص مثل ببر ایرانی و شیر ایرانی در دوره های گذشته را می توان از این دست صدمات بیان کرد.


کشورهای اروپایی و آمریکایی در اواسط دهه ۱۹۶۰ شاهد شروع حرکت نوینی به نام نهضت محیط زیست بودند که بلافاصله باعث ایجاد وزارتخانه محیط زیست در این کشورها شد.


در جمهوری اسلامی و در اصل ۵۰ قانون اساسی آمده است « در جمهوری اسلامی ایران، حفاظت از محیط زیست که نسل امروز و نسل های آتی باید در آن حیات اجتماعی روبه رشدی داشته باشند، وظیفه عمومی تلقی می گردد. از این رو فعالیت های اقتصادی و غیر آن که با آلودگی محیط زیست یا تخریب غیر قابل جبران آن تلاقی پیدا کند، ممنوع است ».


این اصل بسیار مهم در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نیازمند ایجاد و استفاده از سازمان های مردم نهاد می باشد که دولت ها برای تحقق آن می بایست تلاش فزونی داشته باشند.. در حال حاضر بیش از ۷۸۰ سمن زیست محیطی در کل کشور مشغول فعالیت هستند.


واضح ست که بهره گیری از ظرفیت های سازمان های مردم نهاد باعث کاهش هزینه ها و همچنین فراگیر شدن و ایجاد مقبولیت اجتماعی می شود.


طی ماه های اخیر نیز سمن های مختلفی در منطقه سیستان فعال گردیده است که با همکاری این سمن ها قطعا شاهد تحولات بزرگی در حوزه محیط زیست خواهیم بود از جمله اولین اقدامات مردمی در سیستان می توان به همایش مهربانی با طبیعت در سال ۹۱ اشاره نمود که توسط اعضای تالار گفتمان سیستانیان در حاشیه کوه خواجه ( اوشیدا ) به منظور پاکسازی این منطقه سیاحتی ، باستانی و زیارتی از زباله ها برگزار شد و پس از آن نیز از این دست اقدامات صورت گرفت و این اواخر نیز چندین سازمان مردم نهاد تازه تاسیس با همراهی اعضایشان اقدام به فعالیت های زیست محیطی از جمله پاک سازی مکان های باستانی و گردشگری و همچنین درخت کاری در نقاط مختلف سیستان کردند.


شرایط فعلی محیط زیست منطقه سیستان ورود جدی مردم را به تصمیم گیری ها و اقدام و عمل می طلبد، تجربه نشان داده است هرگاه مردم در اموری پیش قدم شوند و همراهی دولت ها را نیز در کنار خود داشته باشند می توانند پیدایش گر رخدادهای بزرگی شوند که نتیجه آن بهبود وضعیت و افزایش کیفیت زندگی است.


بخشی از جامعه ما به تاثیرگذاری تشکلات مردمی پی برده است و از طرفی دولت فعلی نیز تمایل به افزایش و توسعه سمن ها و حضور مردم در مناسبات مختلف دارد، حال با عنایت به عملکرد مطلوب سمن ها در همراهی با اقدامات خداپسندانه حفاظت از محیط زیست و لزوم توجه بیشتر به آن این نکته قابل تامل است که اگرچه دولت تمایل به افزایش و توسعه سمن ها دارد اما تنها تمایل برای تحقق این مهم کفایت نمی کند بلکه این موضوع نیازمند نگاه ویژه دولت با تعیین سازوکارهای مختلف برای بهره گیری هرچه بیشتر از این سمن هاست.


از یاد نبریم که موانع و بروکراسی پیچیده اداری در تشکیل این سازمان های مردم نهاد نیز بایستی اصلاح شود تا شاهد افزایش روزافزون سمن ها در سیستان باشیم.


محیط زیست از آن همه است ، در حفظ و نگهداری آن بکوشیم
مهدی کشته گر


http://www.neyzarnews.ir/%D9%84%D8%B...1%D8%B8%D8%AA/